پوست صورت اشخاص توسط سایرین دیده می شود بنا براین برای بیشتر مردم مراقبت از پوست صورت بسیار مهم است. محصولات و مواد آرایشی فراوانی تهیه می شوند تا صورت افراد و وضعیت پوست آنها از لحاظ ظاهر، مطلوب جلوه نماید محصولاتی مانند پاک کننده های جوش های سر سیاه و کنترل منافذ پوستی از نمونه های آن می باشند.
پوست عضوی از سیستم حفاظتی می باشد که از یک لایه بافت که ماهیچه ها و اعضا را محافظت می کند ساخته شده است. رنگدانه های پوست انسان بنابر تنوع انسانی دارای انواع گوناگون می باشد. این امر باعث طبقه بندی جمعیت انسانی به واسطه رنگ پوستشان می شود.
پوست بزرگترین عضو بدن انسان است این نه تنها شامل سطح ظاهری می شود بلکه از لحاظ وزنی هم سنگین تر از سایر عضو های تنهای درون بدن می باشد. پوست به دو نوع ضخیم و نازک تقسیم می شود. پوست ضخیم شامل کف پا و کف دست می باشد پوست ضخیم قابلیت رشد مو ندارد. پوست نازک بیشترین قسمت بدن را در برگرفته، دارای مو بوده، نرمتر و دارای قابلیت ارتجاع بیشتری می باشد.
با افزایش سن، پوست نازکتر و آسیب پذیرتر میشود. افزایش این اثر باعث کاهش توانایی پوست برای التیام خودش می شود.
پوست شامل لایه بیرونی و لایه میانی می باشد. پایین این لایه ها پوست زیرین قرار دارد که معمولاً جز لایه پوست دسته بندی نمی شود. لایه بیرونی پوست هیچ نوع رگ خونی ندارد و توسط لایه میانی تغذیه می شود. اصلی ترین نوع سلولهایی که در ساختار لایه بیرونی شرکت دارند "کراتینوسیت" ها هستند با "ملانوسیتها" در داخلی ترین لایه. پوست آسیب دیده به هنگام التیام ایجاد اسکار (اثر زخم) می نماید که اغلب باعث بی رنگ شدن رنگدانه پوست می شود.
وظایف پوست چیست؟
اصلی ترین وظایف پوست عبارت اند از:
محافظت از اعضای درونی
درواقع، پوست روکشی است که بدن را در مقابل عوامل زیر محافظت می کند:
- آسیب های مکانیکی، مانند آنچه بر اثر اصطکاک، فشارها و تماس های مختلف ایجاد می شود.
- سموم شیمیایی؛ خارجی ترین لایه پوست از کراتین سختی تشکیل شده که تا حد مشخصی در برابر مواد سمی مختلف مانند اسیدها مقاوم است.
- اشعه ماوراءبنفش خورشید
- عوامل عفونت زا مانند باکتری ها و قارچ ها؛ پوست به طور دائم در معرض تماس با باکتری هاست ولی ساختمان مستحکم و به هم فشرده سلول ها در لایه کراتینی، پوست را در مقابل ورود میکروب ها تا حدودی نفوذناپذیر می کند.
پوست نه تنها در مقابل محیط خارج از بدن محافظت می کند، بلکه عملکرد مهم دیگر آن، جلوگیری از هدر رفتن آب بدن است. اگر این عمل مهم پوست نبود، بدن آب زیادی را از دست می داد تا حدی که زندگی انسان به خطر می افتاد. اهمیت این وظیفه پوست در بیمارانی که پوستشان آسیب دیده است (مثل سوختگی های وسیع) مشخص می شود. این بیماران مقدار زیادی مایع از دست می دهند و در مراحل اولیه احیا باید مایع فراوان برای آنان در نظر گرفت.
استفاده از کرم ها و سرم ها برای حجم دهی به گونه ها
انتقال حس ها
در لایه درم اعصاب زیادی وجود دارد که حس های لمس، فشار، درد و حرارت را منتقل می کند.
تنظیم حرارت
تبخیر آب سطحی پوست تأثیر خنک کننده دارد و حرارت بدن را پایین می آورد. این تأثیر با تبخیر عرق ایجاد می شود. مقدار عرق آزادشده از پوست بستگی به حرارت بدن و شرایط محیطی دارد و ممکن است به چندین لیتر در روز برسد. دمای بدن بر اثر تغییرات جریان خون در پوست و تبخیر آب از آن تنظیم می شود.
تولید ویتامین D
قرار گرفتن در معرض آفتاب تولید ویتامین D را در پوست تحریک می کند. سپس ویتامین D از پوست به جریان خون منتقل می شود، به بافت های مختلف بدن می رسد و تأثیرات خود را اعمال می کند. ویتامین D برای تنظیم میزان کلسیم در بدن، تشکیل و رشد استخوان ها مورد نیاز است.
تعامل اجتماعی
پوست از طریق رنگ، کیفیت و بو، پیام های جنسی و اجتماعی را منتقل می کند. بدین ترتیب، سرخ شدن صورت که از گشاد شدن رگ های پوستی ناشی می شود، نشانه دستپاچگی است. حالت های چهره نیز احساسات مختلف را منتقل می کنند.
تفاوت ساختار پوست مردان و زنان :
بدن انسانها عموما“ شباهت زیادی به هم داشته و تنها در موارد جزئی با هم متفاوت می باشد .پوست نیز از این مقوله مستثنی نمی باشد.
جنسیت، مهمترین عامل ایجاد تفاوت در پوست است. ترشحات غدد جنسی مردانه ، بر ضخامت پوست و استحکام لایه های درم می افزاید .پوست مردان پر موتر و زبرتر از پوست زنان است. غدد عرق ریز مردان بیشتر از زنان است . ملانین بیشتری در سلولهای پوست مردان وجود دارد که به همین دلیل ، پوست مردان غالبا“ تیره تر از پوست زنان است .پوست مردان به علت تولید بیشتر مواد مترشحه غدد چربی ، چربتر است .مواد شیمیایی مترشحه از غدد زنانه ، پوست را صافتر و لطیفتر می کند.
موی بدن زنان کمتر ونازکتر از مردان است اما موی سرشان از نظر طول قابلیت رشد بیشتری دارد .مردان به نسبت زنان ریزش موی بیشتری دارند . در سنین کهولت ، قسمتهایی از موی مردان کم پشت شده و بقیه به سفید یا خاکستری می گراید.
