روغن زیتون
روغن زیتون درصد چربی غیر اشباع بالاتری نسبت به دیگر روغن های خوراکی دارد. خواص زیتون برای همه آشکار است. این میوه های کوچک فوق العاده، توانایی ایجاد تغییرات بزرگی را در سلامتی تان دارند. همچنین روغن زیتون با کیفیت، خاصیت ضد سرطانی دارد و البته از طعم عالی برخوردار است. تقلب همچنان یک مشکل عمده در تجارت روغن زیتون است که این تقلب با روغن های پایه و روغن نارنجی صورت گرفته است. جدیدترین پژوهش ها نشان می دهد که افزودن مقادیر زیادی روغن زیتون به رژیم غذایی در برابر آسیب سلولی که می تواند به سرطان منجر شود، اثر محافظتی دارد. در عین حال، روغن زیتون حاوی اسیدهای چرب از جمله اسید اولئیک، اسید پالمیتیک، اسید لینولئیک و مقدار بسیار اندکی اسید لینولنیک و مواد آنتی اکسیدان، کاروتنوئیدها و ویتامین های A و E است که مصرف آن همواره توصیه می شود.
انواع روغن زیتون
یک متخصص تغذیه در رابطه با شناخت روغن زیتون خوب گفت :روغن زیتون بکر در مقایسه با دیگر روغن ها برای استحصال نیاز به روش های شیمیایی نداشته و قابل هضم تر است؛ در واقع چهار نوع روغن زیتون داریم که یکی از آنها روغن زیتون «فوق بکر» با عطر و طعم میوه زیتون و جزو ماندگارترین روغن هاست، گروه دوم روغن زیتون «بکر خوب» است که همچنان تا حد زیادی خواص و مواد مغذی میوه را حفظ کرده، روغن «بکر معمولی» نیز در ایران به روغن بودار معروف است، اما در مقابل این سه گروه، روغن زیتون تصفیه شده که روغن بی بو نام دارد، برخی از ترکیبات موثر زیتون را از دست داده و کیفیت آن تحت تاثیر فرآیندهای شیمیایی به مراتب پایین تر از روغن های بکر است.
چه چیزی روغن زیتون را جعلی می کند؟
جعل و تقلب می تواند در هر نقطه از مسیر تولید اتفاق افتد ، به خصوص به این دلیل که روغن زیتون همیشه در یک کشور استخراج می شود ، سپس به کشورهای دیگر صادر می شود و قبل از اینکه بطری شود ، با روغن هایی از ریشه های مختلف مخلوط می شود. اگرچه چندین روش برای تقلب در روغن های زیتون وجود دارد ، اما دو روش اصلی وجود دارد که همواره مورد استفاده قرار می گیرند.
روش اول : در بدترین حالت ، روغن زیتون اصل با سایر روغن های ارزان قیمت مانند روغن سویا و روغن دانه های دیگر مخلوط می شود تا حجم آن افزایش یابد. این نه تنها خواص مفید موجود در روغن زیتون اصل را بسیار کاهش می دهد ، بلکه باعث تغییر طعم و مزه آن نیز می شود.
روش دوم : روش رایج دیگری که مارک های تقلبی از آن استفاده می کنند ، مخلوط کردن روغن زیتون اصل با روغن زیتون های دیگری است که مدت زمان طولانی از تاریخ انقضای آنها گذشته است. در برخی موارد ، می تواند بیش از یک سال از تاریخ مصرف این روغن ها گذشته باشد و باعث شود که از خواص سلامتی آنها کاسته شود. مطالعه ای که توسط مرکز زیتون UC Davis انجام شد در واقع نشان داد که 69٪ از کل روغن های زیتون های وارد شده از استانداردهای پذیرفته شده بین المللی برخوردار نیستند و با برچسب های دروغین اصل فروخته می شوند.
روغن زیتون اصل را چگونه بشناسیم؟
اگرچه تشخیص روغن زیتون اصل کار چندان ساده ای نیست اما توجه به برخی نکات ظریف به ما کمک خواهد کرد تا احتمال خرید روغن زیتون تقلبی را تا حد زیادی کاهش دهیم. طعم و بوی روغن زیتون از مهم ترین مواردی است که باید به آن توجه شود:
بوی روغن زیتون اصل
بوی روغن زیتون فرابکر، قوی و شبیه عطر زیتون و سبزی است. از خرید روغن زیتون با طعم و بوی ماندگی، کپک زده، ترشیده و فلزی خودداری کنید. بهترین راه تشخیص بوی روغن زیتون این است که اندکی از آن (1 یا 2 قاشق غذاخوری) را داخل لیوانی ریخته و درب آن را بپوشانید. سپس لیوان را کمی بچرخانید و برای 1 تا 2 دقیقه گرم کنید. بینی خود را به لیوان نزدیک کرده و آن را ببویید، روغن زیتون اصل ممکن است بوی چمن تازه چیده شده، دارچین، میوه های گرمسیری، میوه زیتون سبز یا رسیده داشته باشد.
طعم و مزه روغن زیتون اصل
روغن زیتون اصل معمولا تلخ و تند است. برای تشخیص طعم روغن زیتون مقداری از روغن را بچشید، هنگامی که روغن داخل دهان است از طریق دهان نفس کشیده و عمل بازدم را از طریق بینی انجام دهید، سپس مقداری از روغن را قورت دهید. اگر روغن زیتون، اصل باشد احساس تندی در گلو احساس خواهید کرد، این تندی ممکن است خیلی خفیف بوده یا آنقدر شدید باشد که دچار سرفه شوید.طعم روغن زیتون اصل تا حدودی تلخ نیز می باشد که به میزان نارس بودن زیتون ها بستگی دارد، اگر روغن زیتون بسیار تلخ باشد از زیتون های نارس به دست آمده است. هرچه زیتون ها موقع برداشت بیشتر رسیده باشند تلخی روغن زیتون نیز کمتر خواهد بود.
نکته: اگر مقدار روغن زیتونی که تست می کنید خیلی کم باشد طعم آن را تنها روی نوک زبان احساس خواهید کرد، در حالی که برای تشخیص درست لازم است مزه را در کل دهان و زبان متوجه شوید.
روغن را در دهان خود چگونه احساس می کنید؟
در این آزمایش باید روغن طوری در دهان ریخته شود که سقف دهان را نپوشاند.روغن زیتون خوب از طریق حرکت در دهان تشخیص داده می شود.حرکت یک روغن نامرغوب بر روی زبان به کندی احساس می شود.همچنین پس از خوردن یک روغن زیتون مرغوب،بعد از چند ثانیه در انتهای گلو،تلخی و تندی احساس می شود.
آزمایش فتیله و روغن زیتون
یک فتیله رو به روغن زیتون آغشته کنین. تشخیص روغن زیتون اصل با این روش به روشن ماندن آتش و دود نکردن بستگی داره. البته رعایت ایمنی فراموش نشه؛ برای همین بهتره خارج از خانه و با کمک دستکش ضدحریق این ترفند رو امتحان کنین. فتیله ها رو در ظرف روغن به طور ایستاده قرار بدین و بعد با کمک فندک روشن کنین. اگه آتش خاموش شد؛ یعنی روغن نامرغوبه. علاوه بر این اگه در حین روشن بودن دود می کرد؛ بازهم باید نتیجه بگیرین که روغن زیتون موردنظر کیفیت خوبی نداره. فتیله روشن و بدون دود نکته اصلی برای عبور از این تست محسوب می شه.
سایر نکاتی که هنگام خرید روغن زیتون باید به آن ها توجه داشت
- روغن زیتون با قرار گرفتن در معرض نور و گرما عطر و طعم خود را از دست می دهد به همین دلیل روغن زیتون اصل معمولا در بطری شیشه ای تیره رنگ نگهداری می شود، توصیه می شود از خرید روغن زیتون در ظروف روشن و مخصوصا پلاستیکی اجتناب کنید.
- از خرید روغن زیتون های ارزان خودداری کنید زیرا هزینه تولید روغن زیتون فرابکر اصل گران است و با قیمت پایین به فروش نمی رسد، اگرچه قیمت بالای روغن زیتون نیز اصل بودن آن را تضمین نمی کند.
- روغن های زیتون خالص و تصفیه شده که به عنوان “روغن زیتون” یا “روغن زیتون خالص” فروخته می شوند کیفیت پایینی داشته و طعم کمتری نسبت به روغن زیتون اصل ویرجین دارند.
- روغن زیتونی انتخاب کنید که کلمه “روغن زیتون فرابکر” یا “اکسترا ویرجین” روی آن درج شده باشد در این صورت احتمال بیشتری دارد که روغن زیتون اصل خریداری کرده باشید.
- روغن زیتون کهنه خریداری نکنید و قبل از خرید به تاریخ برداشت توجه داشته باشید، در صورتی که تاریخ برداشت برای همان سال باشد روغن زیتون بسیار تازه است، اگرچه انتخاب روغن زیتون با تاریخ برداشت یک سال قبل نیز خرید خوبی خواهد بود. از خرید و مصرف روغن زیتون تاریخ گذشته خودداری کنید.
- در صورتی که تاریخ برداشت روی بطری روغن زیتون درج نشده به تاریخ بسته بندی آن توجه کنید. اگر روغن زیتون به درستی در کارخانه بسته بندی شده باشد بین 18 ماه تا دو سال بعد از تاریخ بسته بندی می توان با خیال راحت از آن استفاده کرد.
- طبق یک گفته قدیمی، هرچه رنگ روغن زیتون سبزتر باشد کیفیت بهتری دارد. اگرجه رنگ روغن زیتون با توجه به نوع زیتون و سایر شرایط آماده سازی متفاوت خواهد بود اما روغن زیتون اصل و خوب معمولا در طیف رنگی بین سبز تا طلایی است.
آیا روغن زیتون اصل در یخچال سفت می شود؟
2 تا 4 قاشق غذاخوری روغن زیتون را داخل بطری شیشه ای تمیز بریزید، درب آن را محکم ببندید و بطری را به مدت 24 ساعت داخل یخچال قرار دهید. اگر بعد از این مدت روغن زیتون، منجمد و از حالت مایع به جامد تبدیل شود روغن تک غیر اشباع و طبیعی است اما اگر روغن به حالت مایع باقی بماند روغن غیر اشباع بوده و روغن زیتون اصل نیست.
روغن زیتون را چگونه نگهداری کنیم؟
پیش از این به اهمیت دور بودن روغن زیتون از نور اشاره کردیم. بعد از خرید روغن زیتون، بهتر است آن را در ظروف سرامیکی یا پلاستیکی تیره بریزید. روغن زیتون باید در جای خشک و خنک نگهداری شود. بهتر است هر بار بعد از مصرف، خیلی محکم در ظرف را ببندید. این را در نظر داشته باشید که اگر روغن در معرض اکسیژن باشد فاسد می شود پس از نگهداری روغن زیتون در ظروف درباز اجتناب کنید.
علایم شناخت بو و طعم روغن زیتون بر مبنای تقسیم بندی موسسه استاندارد جهانی کدکس
- Green:بر مبنای حس بویایی انجام می گیرد و با بوی خفیف سبزی تازه شباهت زیادی دارد درجه بندی این ویژگی از عدد ۱ تا ۱۰ است و در صورتی که بین ۳ تا ۴ قرار بگیرد مناسب است.
- Pungency:بر مبنای حس چشایی سنجیده می شود،طعم تندی در انتهای گلو ایجاد می کند که چند دقیقه پس از خوردن باید احساس شود.برای ارزیابی آن نیز ارقام ۱ تا ۱۰ را در نظر می گیرند که بین ۳ تا ۴ مناسب است.
- Bitterness:این ویژگی نیز بر مبنای حس چشایی عمل می کند و طعم تلخی است که در انتهای گلو احساس می شود و درجه بندی آن مطابق دو مورد قبل است.
جمع بندی
در این مقاله دانستید که روغن زیتون اصل یا همان فرابکر به عنوان سالم ترین و خوشمزه ترین روغن در جهان شناخته می شه. چون که مواد موجود در این نوع روغن تمام مزایای اثبات شده برای سلامتی بدن رو به همراه داره. به همین دلیل تشخیص روغن زیتون اصل به بهره مندی حداکثری و اطمینان از فوایدش کمک می کنه. رنگ، بو، مزه، قیمت، تاریخ برداشت و تولید و بسته بندی برخی از نکاتی هستن که در خرید روغن زیتون اصل باید به اون ها توجه داشته باشین.
درمان ریزش مو و رشد سریع مو با روغن زیتون از دیدگاه طب سنتی چیست؟
