سلاح گرم چیست؟
سلاح گرم اصولاً سلاحی است که استفاده از آن همراه با شعله،حرارت و صدا می باشد. و از جرایمی است که باعث می شود نظم عمومی و امنیت جامعه مختل گردد و در صورتی که استفاده از این سلاح ها به قصد بر هم زدن امنیت می باشد قانونگذار آن را محارب شناخته است که جرم آن بسیار سنگین خواهد بود.قانونگذار نیز در خصوص استفاده از سلاح گرم مجازات سنگینی در نظر گرفته است زیرا استفاده از سلاح اصولاً باعث بر هم زدن نظم عمومی خواهد شد.از آنجا که ایجاد رعب و وحشت با سلاح گرم بسیار راحت تر می باشد. معمولاً اشخاص بزهکار کسانی هستند که به جرایم سنگینی دست می زند از این وسیله جهت ارعاب استفاده می کنند در حقیقت قتل و یا رساندن با سلاح گرم یکی از روش هایی موثر برای سرقت اخاذی زورگیری و جرایمی از این قبیل می باشد به عنوان نمونه اشخاصی که قصد سرقت از طلا فروشی ها را دارند در قالب موارد سلاح به سلاح گرم می باشند و معمولاً با ارتکاب به این سلاح است بر سرقت می نمایند تحت عنوان سرقت مسلحانه شناخته می شود. از سوی دیگر قانونگذار نیز در این خصوص به شدت سخت گیری نموده است زیرا استفاده کنندگان از چنین سلاحی عملاً نظم و امنیت جامعه را مختل می نمایند.
حکم استفاده از سلاح گرم در ایران
بر اساس ماده 6 قانون مجازات اسلحه، مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز مصوب سال 1390 هر کسی به طور غیر مجاز سلاح گرم یا سرد حمل کند بسته به نوع سلاح و حبس تعزیری از 91 روز تا 10 سال محکوم خواهد شد. در ایران قوانین متعددی نیز در این خصوص به تصویب رسیده است از جمله قانون تشدید مجازات سرقت مسلحانه به موجب ماده واحده مذکور هر گاه دو یا چند نفر با اجتماع و تبانی قبلی به بانک ها یا صرافیها و یا جواهر فروشی ها و بطور کلی به هر محلی که در آن وجوه نقد یا اوراق بهادار و سایر اشیاء قیمتی معمولاً وجود دارد به قصد سرقت در بردن اموال، مسلحانه حمله ببرند هر یک از مرتکبین در صورت وقوع سرقت یار بودن مال به حبس دائم و در صورت وقوع قتل به اعدام محکوم خواهد شد و همین امر دلالت بر این دارد که قانونگذار در این خصوص قصد داشته تا به هر نحو ممکن از ارتکاب چنین جرائمی جلوگیری نماید. از سوی دیگر آنچه مشخص است این که بکار گیری اسلحه گرم باعث می شود که امنیت عمومی جامعه کاملاً مختل گردد و اشخاص که در جامعه حضور دارند از امنیت روانی و جسمانی برخوردار نباشد به این خاطر دولت های تلاش دارند تا جلوی قاچاق اسحله را بگیرند و با و نسخ قوانین سخت گیرانه اجازه ندهند که چنین سلاحهایی در دسترس اشخاص قرار گیرد. علاوه بر این یک مطالعه پزشکی نشان می دهد که صرفنظر از مواردی که کاربرد اسلحه توسط پرسنل نیروی انتظامی و انتظار عامل مجروحیت بیماران بوده استفاده از سلاح هایی که به شکل غیرقانونی نگهداری و به دنبال نزاع و اکثریت اشخاص مجروح را به خود اختصاص داده است. پس پیشنهاد گردیده است چون نگهداری و حمل اسلحه توسط افراد غیرنظامی در کشور ما غیرقانونی می باشد ایجاد سیستم ثبت اطلاعات جهت حوادث ناشی از کاربرد اسلحه گرم می تواند اولین قدم درکنترل این حوادث باشد بعلاوه اطلاعات به دست آمده می تواند مورد استفاده پزشکان و متخصصینی که این بیماران را مداوا می نمایند، نیز قرار گیرد. نظارت و کنترل بیشتر مسئولین امر جهت جمع آوری اسلحه های غیرمجاز و وضع قوانین شدید و سخت گیرانه تر در مورد افرادی که اقدام به حمل و به کارگیری اسلحه گرم می نمایند ضروری بنظر می رسد. با این اوصاف آنچه بدیهی است اینکه استفاده ا زاسلحه گرم نه تنها باعث ایجاد رعب و وحشت در جامعه می شود و فضای جامعه را نا امن می نماید بلکه اصولاً باث می گردد هزینه های سرسام آوری به جامعه تحمیل نماید و این هزینه ها معمولاً از بودجه سلامت پرداخت می گردد یا بر خانواده شخص قربانی تحمیل می گردد و حتی ممکن است شخص قربانی تا آخر عمر در اثر مجرومیت ناشی آن معلول گردد.
چرا حمل اسلحه جرم تلقی می شود؟
شخصی که با خود سلاح حمل می کند، معمولا آن را در کیف، جیب یا ماشین خود می گذارد و خود این کار به تن هایی هیچ خطری برای خودش یا دیگران به وجود نمی آورد. حال این سؤال پیش می آید که اگر انجام یک رفتار خطری برای دیگران نداشته باشد، چرا باید قانونگذار آن را ممنوع کند؟ پاسخ این است که جرم انگاری این رفتار ها برای جلوگیری از خطراتی است که ممکن است آن رفتار ها در آینده به وجود بیاورند. یعنی اگرچه ممکن است که انجام این رفتار ها در حال حاضر برای خود شخص یا دیگران خطری نداشته باشد، اما با توجه به نوع رفتار می توان احتمال داد که انجام آن ها ممکن است در آینده این شخص یا انسان های دیگر را با خطری جدی مواجه کند. حال که با علت و چرایی ممنوع و جرم بودن حمل سلاح آشنا شدیم باید به این پرسش پاسخ بدهیم که براساس کدام یک از قوانین، حمل سلاح جرم است و اگر کسی با خود سلاح حمل کند با چه مجازاتی روبه رو خواهد شد.
قوانین مربوط به جرم انگاری حمل سلاح
اصل بر این است که هیچ رفتاری جرم نیست و افراد می توانند هر رفتاری را که بخواهند، انجام دهند. به همین علت برای پی بردن به اینکه آیا رفتاری جرم است یا خیر باید به قانون مراجعه کرد و اگر قانون انجام رفتاری را منع نکرده باشد، هیچ کس حق ممنوع کردن آن را ندارد. حمل سلاح برای برخی از اشخاص مانند نظامیان با توجه به نوع شغلی که دارند و البته با رعایت مقرراتی خاص، مجاز است، اما در غیر از این موارد خاص، مجاز نبوده و ممنوع است. این ممنوعیت در دو قانون مورد اشاره قرار گرفته که در ادامه به صورت مجزا هریک از این دو قانون و مجازات های تعیین شده در هریک را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
قانون مجازات قاچاق اسلحه و مهمات و دارندگان سلاح و مهمات غیرمجاز
این قانون که در سال ۱۳۹۰ به تصویب رسیده است وارد کردن و خارج کردن، ساخت، مونتاژ، نگهداری، حمل، توزیع، تعمیر و معامله ی غیرمجاز سلاح را جرم دانسته است. منظور از سلاح نیز سلاح های گرم و سرد جنگی و شکاری و همچنین قطعات مؤثر یا مهمات آنهاست. هرچند انگیزه ی شخص در حمل سلاح اهمیت ندارد، اما او باید آگاه باشد که در حال حمل سلاح است. مثلا اگر شخصی با انگیزه ی انتقام یک قبضه اسلحه در اتومبیل شخص دیگری بگذارد و او بدون اطلاع از این موضوع با اتومبیل خود در سطح شهر تردد کند، نمی توان این شخص را به علت حمل سلاح محکوم به مجازات کرد.
تبصره ی ماده ی ۶۱۷ قانون مجازات اسلامی
بخش تعزیرات قانون مجازات اسلامی در سال ۱۳۷۵ تصویب شده، اما این تبصره در سال ۱۳۹۶ به ماده ی ۶۱۷ الحاق گردیده است. در این تبصره حمل سلاح های سرد غیرجنگی و غیرشکاری مانند قمه، شمشیر، قداره و پنجه بوکس جرم انگاری شده است، اما جرم دانستن حمل این نوع سلاح ها بدون قید وشرط نیست. به عبارت بهتر، زمانی می توان حمل این سلاح ها را جرم دانست و حمل کننده ی آن ها را مجازات کرد که این سلاح را فقط برای درگیری و ضرب و جرح با دیگران با خود حمل کرده باشد. در واقع برخلاف قانون سال ۱۳۹۰، در این موارد انگیزه ی شخص حمل کننده برای محکوم کردن او به مجازات اهمیت دارد. در این حالت اگر شخصی در حال حمل هریک از این سلاح ها دستگیر شود، برای اینکه بتوان او را به مجازات محکوم کرد، باید اثبات شود که در حمل این سلاح ها چنین انگیزه ای داشته است؛ بنابراین اگر ثابت نشود که او چنین انگیزه ای داشته است و همچنین در مواردی که شخصی بدون انگیزه ی درگیری و ضرب و جرح بلکه برای دیگر استفاده های متعارف این نوع سلاح ها را حمل کند، نمی توان او را مجازات کرد. طبق این قانون اگر شخصی این سلاح ها را با هدف درگیری و ضرب و جرح حمل کند، به ۶ ماه حبس و همچنین شلاق محکوم خواهد شد.
امیدوارم از محتوای مسائل حقوقی نهایت استفاده را برده باشید و برای کسانی که دچار مشکل حقوقی هستند، میتوانید ارسال نمایید. همچنین برای مشاهده ی مطالب پر محتوای دیگر میتوانید به بخش آموزش ساعدنیوز مراجعه نمایید. از همراهی شما بسیار سپاسگزارم .