ایران به‌دلیل قرار گرفتن در موقعیت خاص جغرافیایی‌اش، به سرزمین چهار فصل معروف است. در بعضی از ماه‌های سال در کل ایران بازه دمایی منفی 20 درجه تا مثبت 20 درجه را می‌توان ثبت کرد. این تنوع آب و هوایی کشورمان را به مقصد گردشگری در تمام روزهای سال تبدیل کرده است. بخش زیادی از مساحت کشور را زیباترین کویر های ایران از جمله بیابان‌های دشت کویر و کویر لوت در مرکز و جنوب شرقی کشور پوشانده‌اند. بهترین کویرهای ایران در دل این بیابان‌های بزرگ قرار دارند.
کویرهای ایران از مقاصد پرطرفدار در میان گردشگران داخلی و خارجی هستند. بهترین زمان برای سفر به کویرهای ایران، نیمه دوم سال در فصل‌های پاییز و زمستان است.برای آشنایی بیشتر با بهترین کویرهای ایران، با ما همراه باشید.
از یکی از هیجان‌انگیزترین و در عین حال خطرناک‌ترین کویرهای ایران که بین اصفهان و سمنان قرار گرفته شروع می‌کنیم. ریگزاری که به مثلت برمودای ایران شهرت یافته است. محلی‌ها آن را محل دفن موجودات زنده می‌دانند. کسانی که تجربه گذراندن شب در ریگ جن را داشته‌اند از محیط وهم‌آور شب‌های آن می‌گویند، از اینکه شب‌ها صداهای عجیبی از این منطقه به گوش می‌رسد. از اینکه حتی حیوانات نیز جرات نزدیک‌شدن به آن را ندارند. ریگ جن به دلیل باتلاق‌های سهمگین خود منطقه‌ای بسیار خطرناک محسوب می‌شود که سفر به آنجا بدون آگاهی کامل به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود، اما اگر مهارت و اطلاعات کافی داشته باشید، سفر به ریگ جن بالاترین سطح از هیجان را برایتان به ارمغان می‌آورد.
یکی از زیباترین کویرهای ایران، کویر کاراکال در دشت کویر مرکزی ایران است. کویر کاراکال در نزدیکی روستای صادق آباد شهر بافق در استان یزد قرار دارد. ارتفاع کویر کاراکال به 50 متر می‌رسد و در محدوده‌ای به وسعت بیش از 1,500 هکتار گسترش یافته است. دلیل نام‌گذاری این کویر به نام کاراکال، وجود نوعی گربه‌سان در طبیعت بکر این منطقه با همین نام بوده است. پوشش گیاهی کویر کاراکال بسیار محدود و ضعیف است و بیشتر آن را گیاهان ماسه رو با ریشه‌های سست تشکیل می‌دهند. در حواشی کویر کاراکال و مرز بین شنزارها، درختچه‌های گز به چشم می‌خورند. اطراف کویر کاراکال را نخلستان‌های زیبا پوشانده‌اند. شن‌های کویر کاراکال برای پیاده‌روی بسیار مناسب و نرم بوده و برای علاقه‌مندان به آفرود و موتور سواری در کویر نیز بسیار مناسب است.
کویر مصر، یکی از معروف‌ترین کویرهای ایران است که در 55 کیلومتری شهرستان خور و در کنار روستایی با همین نام قرار دارد. این کویر زیبا با نام‌های دیگری مانند کلاته یوست، مزرعه یوسف یا چاه دراز هم شناخته می‌شود. در این کویر تپه‌های شن‌های روان در زیباترین شکل خودنمایی می‌کنند و شب‌ها ستاره‌های چشمک‌زن آسمان سیاه کویری را می‌آرایند. قطعا نشستن دور آتش در این دریای شنی و تماشای زیبایی‌های کویر مصر برای هر گردشگری خاطره‌ای به یادماندنی خواهد بود. همچنین بزرگترین دریاچه‌ی نمک فصلی ایران با نام دریاچه نمک‌خور در کویر مصر قرار دارد. منظره‌ی تماشایی این دریاچه گردشگران زیادی را به این منطقه می‌کشاند زیرا آب سطحی و کم‌عمق دریاچه، تصویر آسمان کویری را بازتاب داده و چشم‌اندازی بی‌نهایت زیبا خلق می‌کند. علاوه بر این، دریاچه نمک‌خور یکی از بزرگترین منابع استخراج پتاس در جهان است.
کویر زردگاه در استان خراسان جنوبی را با لقب سرسبزترین کویر ایران می‌شناسند. کویر زردگاه در نزدیکی شهر طبس و در جوار کوه نایبند قرار دارد. دلیل نام‌گذاری کویر زردگاه، نزدیکی آن به روستایی به همین نام است. در واقع روستای زردگاه آخرین آبادی چسبیده به کویر زردگاه است. پهنه وسیع و طلایی رنگ کویر زردگاه از فراز کوه نایبند، زیباترین چشم‌انداز منطقه است. در کویر زردگاه نیز می‌توانید از تفریحات کویری مانند، سافاری، شتر سواری و موتور چهارچرخ استفاده کنید. پیاده‌روی و قدم زدن در پهنه شنزارهای کویر زردگاه نسبت به سایر کویرها انرژی کمتری از شما می‌گیرد. این کویر نیز مانند کویر متین آباد از مناطق بیابانی مناسب برای افراد با تجربه کمتر در کویر گردی به شمار می‌رود.
در بازدید از کویر زردگاه امکان بهره‌مندی از چشمه‌های آب گرم محلی در اطراف این کویر و شهر طبس را نیز خواهید داشت. می‌توانید خستگی ناشی از پیمایش کویر را در این چشمه‌ها از تن به در کنید. از دیگر جاذبه‌های نزدیک به کویر زردگاه می‌توان به «قلعه اسماعیلیان»، «سد عباسی»، «غار حلوان»، «کاروانسرای خان»، «سد کریت» و «قلعه طبس» اشاره کرد.
کویر شهداد که با نام کلوت‌های شهداد نیز از آن یاد می‌کنند، بخشی از بیابان لوت است. نام دشت لوت را به‌دلیل موقعیت منحصربه‌فردی که دارد، در فهرست آثار طبیعی میراث یونسکو ثبت کرده‌اند. در طول دو دهه گذشته کلوت شهداد بیشترین دمای هوا در جهان (70 درجه سانتی‌گراد بالای صفر) را تجربه کرده و به همین دلیل در دنیا نام کلوت شهداد شناخته شده است. کلوت‌ها برجستگی‌های طبیعی در دل کویر هستند که سطح بالاترین نقطه آن‌ها هموار می‌شود. کلوت‌ها دامنه‌های شیب‌دار دارند و به‌دلیل قرار گرفتن در مسیر بادهای کویری در طول زمان‌های طولانی، شیب آن‌ها افزایش می‌یابد. کلوت‌ها باقی مانده رسوب دریاچه‌های طبیعی در گذشته هستند و به‌دلیل کم بودن تعداد در دسترس از آن‌ها در جهان، طرفداران زیادی دارند. پیدا شدن تمدنی با قدمت 6 هزار بر ارزش و اعتبار هرچه بیشتر این منطقه افزوده است. منحصربه‌فرد بودن کلوت‌های شهداد باعث شده مسافران زیادی از سراسر دنیا راهی آن شوند به همین دلیل امکاناتی در شهداد در نظر گرفته شده تا در خدمت مسافران قرار گیرد.
کویر لوت، اولین اثر طبیعی ثبت‌شده‌ی ایران در یونسکو است. این جاذبه‌ی شگفت‌انگیز که 10 درصد ایران را در برگرفته و به عنوان یکی از مناطق خشک و فراگرم جهان شناخته می‌شود در سال 2016 به ثبت جهانی رسیده است. تقریباً 70درصد از مساحت کویر لوت در استان کرمان قرار دارد و هنوز هم قسمت‌هایی از این کویر اسرارآمیز، ناشناخته است. طول کویر لوت 900 کیلومتر و عرض آن حدودا 300 کیلومتر می‌باشد. جالب است بدانید که کویر لوت در گذشته‌های دور دریایی با نام تیس بوده که به مرور زمان خشک شده و تبدیل به بیابان شده است؛ اما نمک‌ها و مواد معدنی آن به جای مانده است. کویر لوت به سه قسمت شمالی، مرکزی و جنوبی تقسیم می‌شود که کویر لوت مرکزی وسعت بیشتری دارد. کویر لوت در سال 2005 رکورد گرمترین دما روی کره زمین را با 70 درجه سانتی‌گراد ثبت کرد و به یکی از جاذبه‌های گردشگری ایران تبدیل شد که سالیانه گردشگران زیادی را به خود جذب می‌کند. لوت به معنای برهنه می‌باشد که دقیقا با معنی بیابان که در آن چیزی یافت نمی‌شود هم‌خوانی دارد. در کویر لوت می‌توانید کلوت‌ها، نبکاها یا گلدان‌های طبیعی بیابان و تنگه رتیل‌ها را ببینید.
استان اصفهان به‌دلیل قرار گرفتن در مرکز ایران فاصله کوتاهی تا دشت کویر دارد و بخش‌هایی از این استان نیز کاملا کویری است. از بین کویرهای مناسب برای گردشگری و کمپ کردن، شماری از این کویرها در استان اصفهان قرار گرفته‌اند. نزدیک‌ترین کویر به شهر اصفهان و معروف‌ترین کویر این استان، کویر ورزنه نام دارد. اشکال تپه‌های ماسه‌ای به‌صورت‌های هلالی، طولی و هرمی هستند و در بلندترین نقاط ارتفاع آن‌ها به 100 متر می‌رسد. کویر ورزنه را با نام کویر خارا نیز می‌شناسند و این نام را از بیابان وسیع خارا گرفته‌اند؛ اما امروزه در تقسیم‌بندی بیابانی این منطقه، بیابان خارا و کویر ورزنه را دو محدوده کویری جدا از هم قلمداد می‌کنند. پوشش گیاهی و جانوری متنوعی نیز در این بیابان به چشم می‌خورد که می‌توان به گیاهانی مانند تق تقو، اسکنبیل، درختچه‌های گز و تاغ اشاره کرد و از میان حیوانات کویر ورزنه نیز می‌توان روباه و گربه شنی، پا مسواکی و سارگپه را نام برد. همچنین «تالاب گاوخونی» از دیدنی‌های این کویر به شمار می‌رود. وجود تالاب گاوخونی سبب پیدایش درختچه‌های بیابانی و گونه‌های جانوری در این منطقه شده است. البته باید به خاطر داشته باید که تالاب گاوخونی در ماه‌های گرم سال آب ندارد. «دریاچه نمک خارا» نیز از دیگر جاذبه‌های طبیعی در نزدیکی کویر ورزنه به شمار می‌رود.
کویر مرنجاب از دیگر کویرهای استان اصفهان است و در شمال شهرستان آران و بیدگل از توابع کاشان قرار دارد. در این منطقه پوشش گیاهی و جانوری غنی است و گونه‌های مختلفی در آن به چشم می‌خورد. نام مرنجاب از کاروان‌سرا و قناتی تاریخی در این منطقه متعلق به دوران صفویه گرفته شده است. کویر مرنجاب از بهترین گزینه‌های کویرنوردی برای گردشگران و علاقه‌مندان به بیابان گردی به شمار می‌رود و در واقع یکی از قطب‌های اصلی کویر گردی ایران است. گرچه کویر مرنجاب بسیار بکر و زیبا است، اما گروه‌های مختلف تازه کار و همین طور کویرنوردان مجرب، در طول سال از این کویر دیدن می‌کنند.
پیاده‌روی در میان تپه‌های شنی بلند و محصور میان جنگل‌های تاغ و دریاچه نمک، از جذابیت‌های کویر مرنجاب به شمار می‌رود. لفظ دریاچه در محیط کویر با تصور ما از این کلمه متفاوت است. دریاچه‌های کویری محوطه‌های فراخ و گود در کویرها هستند که به‌جای آب، نمک سراسر آن‌ها را می‌پوشاند. با این وجود در بعضی از سال‌ها بارش مناسب باران باعث تجمع آب تا چند سانتی‌متر در دریاچه‌های کویری می‌شود. در کویر مرنجاب نیز از تفریحاتی مانند سافاری، شتر سواری، موتور چهارچرخ، رصد ستارگان در شب و شب‌گردی در کویر می‌توانید لذت ببرید.
کویر حلوان، از بکرترین کویرهای ایران در خراسان جنوبی است که در سال 1397 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این کویر با وسعت 750 کیلومتر مربع در نزدیکی روستایی تاریخی با همین نام و در 80 کیلومتری شهرستان طبس قرار دارد. کویر حلوان از شمال به کویر مرکزی و ارتفاعات پیرحاجات، از جنوب به جاده مواصلاتی خور به طبس، از شرق به کوه‌های عاشقان و از غرب به دریاچه‌ی نمک کویر مرکزی منتهی می‌شود. بلندترین تپه‌های شنی این کویر با ارتفاع 80 متر از دیدنی‌ترین جاذبه‌های این منطقه هستند.
کویر حلوان به‌دلیل قرار داشتن در منطقه‌ای صنعتی با معادن زیاد، مسیر دسترسی و جاده‌های فرعی بسیار دارد و به همین دلیل می‌توان به‌سادگی در میان کویر با ماشین تردد کرد. این کویر پوشش گیاهی و جانوری متنوعی نیز دارد. از گونه‌های مختلف گیاهی در کویر حلوان می‌توان به قیچ، تاغ، دم گاوی، بادام کوهی و اسکنبیل اشاره کرد. حاشیه غربی کویر حلوان نیز درختچه‌های گز و گیاهان شور پسند روییده‌اند. از گونه‌های متنوع جانوری در این منطقه می‌توان انواع مارها و عقرب‌ها، شاهین، کبک، چکاوک بیابانی، عقاب طلایی، کرکس، گرگ، شال، روباه شنی، گربه شنی، سمور سنگی و موش صحرایی را نام برد.
کویر ریگان یکی از کویرهای ناشناخته‌تر و بکرتر به شمار می‌رود. این کویر در جنوب شرقی کرمان واقع شده است. روشن بودن شنزارهای کویر ریگان موجب تمایز آن با سایر کویرهای ایران شده است. اهالی روستای ریگان عقیده دارند که کویر ریگان خاصیت درمانی دارد، به همین دلیل مورد توجه گردشگران بسیاری قرار می‌گیرد. ارتفاع بلند شنزارهای این کویر به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری کویر ریگان به حساب می‌آید. از تفریحات کویر ریگان هم می‌توان آفرود، موتور سواری، پاراگلایدر و اسکی روی شن را نام برد. پوشش سرسبز جنگل‌های کهور در حاشیه کویر ریگان، شرایط مناسبی را برای زندگی حیواناتی مانند سوسمار دم‌تیغی، روباه و گربه شنی، آگاما و گکو از معروف ترین حیوانات کویر ریگان به شمار می‌روند.
