گلو درد چیست؟
گلودرد یکی از شایع ترین بیماری هاست که دلایل مختلفی دارد. تا جایی که سالانه بیش از ۱۳ میلیون مراجعه کننده را به مطب های پزشکان می کشاند. گلودرد معمولا با احساس درد، خشکی یا خارش در گلو همراه است.اغلب گلودردها ناشی از عفونت ها یا عوامل محیطی مانند: هوای خشک یا آلودگی های زیست محیطی هستند. اگرچه گلودرد می تواند ناراحت کننده باشد؛ اما معمولا به طور خودبه خود رفع می شود.در ادامه برخی از عوامل موثر بر درد گلو را معرفی می کنیم:
- آلرژی: هنگامی که سیستم ایمنی به گرده ها، چمن ها، حیوانات، گل ها و سایر گیاهان حساس باشد؛ مواد شیمیایی را که باعث بروز علائمی مانند: احتقان بینی، آبریزش چشم و عطسه و تحریک گلو می شود را آزاد می کند.
- هوای خشک: رطوبت موجود در دهان و گلو توسط هوای خشک جذب می شود و احساس خشکی و سوزش را ایجاد می کند. بیشتر زمانی که بخاری در خانه روشن باشد؛ هوای محیط خشک است.
- دود، مواد شیمیایی و سایر عوامل تحریک کننده: بسیاری از مواد شیمیایی و برخی از مواد موجود در محیط، گلو را تحریک می کنند. از جمله:
- سیگار و سایر سیگارهای تنباکویی
- آلودگی هوا و دیگر مواد شیمیایی که باعث آلودگی می شوند.
- صدمه و آسیب: هر گونه آسیب مانند ضربه، می تواند درد در گلو ایجاد کند. گیر کردن یک قطعه از غذا در گلو نیز می تواند سبب تحریک و درد گلو شود.
- استفاده زیاد از تارهای صوتی و عضلات گلو نیز یکی دیگر از جراحت های موجود است. فریاد زدن، صحبت کردن با صدای بلند و یا آواز خواندن برای مدت زمان طولانی، می تواند باعث گلودرد شود. گلو درد معمولا یکی از شکایت های مربیان و معلمان تناسب اندام است که اغلب باید برای شنیدن صدایشان، مدام داد بزنند.
- بیماری ریفلاکس معده: بیماری ریفلاکس معده که در آن اسید از معده به مری بازگشت می کند. مری لوله ای است که غذا را از دهان به معده منتقل می کند؛ بنابراین اسید، مری و گلو را می سوزاند و باعث ایجاد علائمی مانند سوزش سر دل و ریفلاکس اسید می شود.
انواع بیماری گلو درد
به طور کلی سه نوع گلود درد وجود دارد که منشا آنها با یکدیگر متفاوت است. این سه بیماری عبارتند از:
- گلو درد ناشی از سرماخوردگی ( که عامل آن ویروس و یا باکتری است)
- گلو درد استرپتوکوکی
- گلو درد ناشی از ورم لوزه
هر یک از این بیماریها علایم متفاوتی دارند و در برخی از موارد علایم آنها مشابه به یکدیگر است. بهترین راهکار برای تشخیص و درمان بیماری مراجعه به پزشک است. پزشک با انجام آزمایشات لازم ریشه اصلی بیماری را پیدا می کند و با تجویز داروهای مناسب این بیماری را از بین می برد.در اینجا ذکر این نکته حایز اهمیت است که اگر این بیماری منجر به عفونت شود و درمان جدی برای درمان آن در نظر گرفته نشود آسیبهای جدی به تمامی ارگانهای بدن از جمله قلب و کلیه وارد می شود. بنابراین این بیماری را جدی بگیرید!
گلودرد ناشی از سرماخوردگی
در سرماخوردگی، گلودرد یا منشأ ویروسی دارد یا باکتریایی. اما شایع ترین علت گلودرد ویروس ها هستند. گلودرد ویروسی معمولا از آنجایی قابل تشخیص است که با دیگر علائم سرماخوردگی مثل آبریزش بینی و چشم، سرفه، قرمز و ملتهب شدن چشم ها و عطسه همراه است. علل دیگر گلودرد ممکن است در اثر سیگار کشیدن، وجود آلودگی یا مواد محرک پخش شده در هوا، مشکلات آلرژیک یا خشکی هوا اتفاق بیفتد.
دیگر علائم سرماخوردگی که همراه گلودرد بروز می کند:
- آبریزش بینی؛
- عطسه؛
- سرفه؛
- سردرد خفیف؛
- بدن درد خفیف؛
- تب
گلودرد استرپتوکوکی
گلودرد استرپتوکوکی نتیجه ی عفونت در اثر باکتری ای به نام استرپتوکوک است. معمولا این نوع گلودرد از طریق بذاق دهان یا ترشحات بینیِ فرد مبتلا به سایرین منتقل می شود. گرچه این نوع گلودرد در کودکان بین ۵ تا ۱۵ سال شایع تر است اما در بزرگ سالان نیز مشاهده می شود. معمولا مبنای تشخیص این نوع گلودرد تست استرپتوکوکی یا استفاده از سواپ گلو و آزمایش آن برای تشخیص نوع باکتری است. در بسیاری از موارد این نوع گلودرد از روی علائم بالینی فرد مبتلا مانند لکه های سفید روی لوزه ها، تب و تورم غدد لنفاوی گردن هم قابل تشخیص است.
متأسفانه در صورتی که گلودرد استرپتوکوکی کاملا درمان نشود ممکن است فرد را دچار بیماری های جدی تری مثل تب رماتیسمی کند که در این بیماری دریچه های قلب آسیب می بینند. به همین دلیل درمان کامل این نوع بیماری اهمیت ویژه ای دارد. دوستان عزیزم هرچند گلودرد استرپتوکوکی بیماری جدی ای است اما نگران نباشید چون با درمان مناسب معمولا ظرف ۱۰ روز کاملا مداوا می شوید.
جلوگیری از پیر شدن لبخند
از آنجایی که علائم گلودرد ناشی از سرماخوردگی و گلودرد استرپتوکوکی بسیار شبیه به هم هستند، بهتر است در صورتی که خدایی نکرده دچار گلودرد شدید اگر به گلودرد استرپتوکوکی مشکوک بودید حتما به پزشک مراجعه کنید تا نوع گلودرد شما را تشخیص بدهد و آن را به طور کامل درمان کند.
هنگامی که به پزشک مراجعه می کنید او می تواند با استفاده از تست تشخیص سریع استرپتوکوک به نوع گلودرد شما پی ببرد. این تست بدون درد است. توسط یک سواب که نوک آن پنبه قرار دارد لوزه ی شما پاک شده و جواب آن فورا ظاهر می شود. اگر تست مثبت باشد، عامل گلودرد باکتری استرپتوکوک است و در صورتی که منفی باشد، به احتمال زیاد گلوی شما عفونتی ندارد. بعد از انجام تست اگر پزشک احساس کند که عامل گلودرد استرپتوکوکی خیلی قوی است، تست شما را برای بررسی بیشتر جهت کشت نوع باکتری به آزمایشگاه می فرستد که معمولا مشخص شدن نتیجه ی این کشت باکتری کمی زمان می برد.
گلودرد استرپتوکوکی معمولا با مصرف آنتی بیوتیک که باکتری عامل این بیماری را از بین می برد، درمان می شود. آنتی بیوتیک ها معمولا به صورت قرص یا کپسول وجود دارند و پنی سیلین و آموکسی سیلین رایج ترین آنهاست؛ که معمولا برای درمان گلودرد های میکروبی به نسبت نوع باکتری ایجاد کننده ی بیماری تجویز می شوند. برای مصرف این آنتی بیوتیک ها باید طبق دستور پزشک و دستورالعمل مصرف این نوع دارو عمل کنید. از طرفی باید آنتی بیوتیک ها به طور کامل طبق دُزی که تجویز شده اند تا پایان مصرف شوند حتی اگر فرد بیمار بهبود یافته باشد. معمولا علائم بهبودی گلودرد استرپتوکوکی بعد از یک تا دو روز پس از مصرف آنتی بیوتیک ها بروز می کند اما لازم است فرد بیمار، تا ۲۴ساعت پس از مصرف داروها حتما استراحت کند و از منزل خارج نشود.
گلودرد ناشی از التهاب لوزه ها
گاهی اوقات گلودرد خودش را با ورم لوزه ها نشان می دهد، این التهاب لوزه می تواند توسط ویروس یا باکتری ایجاد شود و از آنجایی که کار لوزه ها کمک به مبارزه با عفونت است خود لوزه ها هم ممکن است درگیر این عفونت ها شوند که در نتیجه ی این درگیری لوزه ها ملتهب می شوند و فرد بیمار گلودرد دردناکی را تجربه خواهد کرد.
در صورتی که التهاب لوزه ها منشأ باکتریایی داشته باشد و فرد دچار عفونت گلو باشد، برای فرد مبتلا آنتی بیوتیک تجویز می شود. اگر عفونت یا التهاب لوزه ویروسی باشد، تجویز آنتی بیوتیک به رفع مشکل کمک نخواهد کرد و این بیماری باید دوره ی خود را طی کند تا بهبودی حاصل شود. اما چه ورم لوزه در اثر حمله ی یک باکتری اتفاق بیفتد چه منشأ ویروسی داشته باشد، اقدامات درمانی ای مثل:
- استراحت کردن؛
- نوشیدن مایعات فراوان؛
- خوردن خوراکی هایی که گلو را تحریک نمی کنند؛ مانند سوپ، ژله و بستنی که به راحتی بلعیده می شوند.
- اجتناب از خوردن غذاهای تند؛
- بخور؛
- مصرف داروهای مسکن مثل استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن (کودکان نباید آسپرین مصرف کنند)
خشکی و زخم گلو
بازگشت اسید معده به مری (ترش کردن معده یا رفلاکس معده) از علت اصلی مبتلا شدن به این نوع گلودرد می باشد. از علائم آن، خشکی گلومی باشد که هنگام بیدارشدن بدتر می شود و موجب تغییر صدا هم می شود. و همراه با سرفه های شبانه نیز می باشد. خشکی گلو، باعث سوزش سردل و سوء هاضمه و سوزش سردل می شود. زمانی که اسید معده با تارهای صوتی برخورد می کند، این امر باعث گلودرد و یا سرفه می شود. جهت درمان سعی نمایید بلافاصله بعد از صرف شام نخوابید، زیرا این امر باعث می شود تا فشار اضافی روی دریچه معده وارد شود، و احتمال بروز رفلاکس معده بالاتر می رود. هنگام خواب سر خود را بالا قرار دهید زیرا این حالت باعث می شود تا احتمال بازگشت اسید کاهش یابد. سعی کنید غذاهای چرب و اسیدی مصرف نکنید. داروهای آنتی اسید نیز موثر می باشند. در صورتی که علائم به مدت ۶ هفته ادامه داشت، حتما به پزشک مراجعه شود.
گلودرد و صدای ضعیف
التهاب ویروسی (لارنژیت گلو) از علت اصلی مبتلا شدن به این نوع گلودرد می باشد، از علائم آن گلودرد و بیشتر اوقات به همراه سرفه می باشد. التهاب گلو باعث آسیب رساندن به تارهای صوتی می شود و در نتیجه بر روی صدای فرد تاثیر می گذازد. مصرف آنتی بیوتیک ها جهت درمان موثر نمی باشد زیرا عفونت منشا ویروسی دارد و باکتریایی نیست.
