تارتار یا پلاک دندان لکه های زرد رنگ و البته چسبناکی هستند که اغلب در قسمت داخلی دندان ها و بین زبان و دندان دیده می شوند ، این نقاط ریز و درشت به مرور موجب بروز مشکلات جدی برای سلامت عضو می شود.تارتار یا همان پلاک دندان که برخی آن را با نام جرم می شناسند باکتریها چسبنده و نرم هستند که روی دندان ،زبان ،دندان مصنوعی و دندان طلا رشد پیدا می کنند.
دندان تنها بخشی از بدن است که از هیچ نوع سیستم تنظیم کننده ای برای زدودن سطوح مرده یا اضافی برخوردار نیست. در نتیجه گروه های انبوهی از میکروارگانیسم ها به سختی به سطح خارجی هر دندان می چسبند و با تغذیه کردن از ذرات غذای باقیمانده در دهان تکثیر می شوند و ضخامت این بیوفیلم به تدریج بیشتر و بیشتر می شود. اگر چه پلاک دندان بخشی از مکانیسم دفاعی دهان محسوب می شود که اجازه نمی دهد باکتری های بیماری زا مینای دندان را به سرعت تخریب کند، اما اگر محیط دهان اسیدی باشد و دهان خشکی مزمن داشته باشد، پلاک باعث بیماری لثه و دندان و بدبو شدن دهان می شود.
تشکیل لایه پلاک دندانی
از لحظه ای که کودک از مجرای زایمان عبور می کند و شروع به نفس کشیدن می کند، میکرب ها شروع به اقامت در دهان او می کنند. بعدها، هم زمان با جوانه زدن دندان ها، باکتری های جدید بر روی سطوح دندانی مستقر می شوند. پلاک دندانی، لایه ای از باکتری ها می باشد که سرسختانه بر سطوح دندانی، سطوح ترمیمی و پروتزهای دندانی می چسبند.
دانستن چگونگی شکل گیری، ترکیبات و ویژگی های پلاک های دندانی در کنترل آن به کمک خواهد کرد. الگوی توسعه لایه میکروبی پلاک ها شامل سه مرحله است:
- اتصال باکتری به یک سطح جامد
- تشکیل میکرو کلون ها در سطح
- بالغ شدن کلونی ها و تشکیل لایه میکروبی پلاک در زیر لثه.
مراحل تشکیل پلاک
- تشکیل لایه از باکتری ها
- اتصال به سطح
- تشکیل پلاک نابالغ در بالای لثه
- بالغ شدن پلاک در بالای لثه
- تشکیل پلاک در زیر لثه
مرحله اول: نخ دندان
از نخ برای حذف میکروب ها و ذرات غذا بین دندان هایتان استفاده کنید. سپس دهان خود را بشویید.نگه داشتن نخ دندان ، استفاده از نخ دندان بین دندان های بالا ، استفاده از نخ دندان بین دندان های پایین.توجه داشته باشید! نخ دندان را به آرامی در جای خود قرار دهید. آن را با فشار وارد محل نکنید، این ممکن است به لثه های شما آسیب برساند
علت دندان قروچه در کودکان
مرحله دوم: مسواک زدن
از هر روش مسواک زدن که برای شما راحت است، استفاده کنید اما مسواک را خیلی محکم به عقب و جلو حرکت ندهید. حرکات دایره ای کوچک و عقب و جلو کردن ملایم می تواند به خوبی کارساز باشد. سپس دهان خود را بشویید.برای جلوگیری از پوسیدگی، مسواک می تواند اقدامی کارساز و مفید باشد. از خمیر دندان فلوراید دار استفاده کنید. فلوراید ماده ای است که از دندان ها محافظت می کند.زبان خود را برای ایجاد یک احساس شادابی بشویید! دوباره دهان خود را بشوییدبه یاد داشته باشید: باقی مانده های مواد غذایی، به ویژه شیرینی ها، مواد مغذی برای رشد باکتری ها فراهم یم کنند که باعث پوسیدگی دندان می شوند، همچنین باعث ایجاد بیماری های لثه ای می شوند. به همین دلیل مهم است که تمام بقایای مواد غذایی، و همچنین پلاک را از دندان خود حذف کنید. پلاک ها را حداقل یک بار در روز پاکسازی کنید ، دو بار در روز بهتر است.اگر روزانه یک بار از نخ دندان و مسواک استفاده می کنید، قبل از رفتن به رختخواب، آن را انجام دهید.
راه دیگر برای از بین بردن پلاک بین دندان ها این است که از خلال دندان استفاده کنید ، یک قطعه نازک پلاستیکی یا چوبی. خلال دندان را می توانید در فروشگاه های مواد غذایی یا داروخانه ها خریداری کنید
جرم گیری
جرم گیری دندان برای برداشتن پلاکهای سخت ( با همان جرم دندان ) از دندان ها و لثه مجاور لازم است. در جرمگیری دندان، ابزارهای دستی یا ماشینی برای برداشتن جرم بکار می رود. دندانپزشک عمل جرم گیری و صیقلی کردن دندان ها را انجام می دهد تا آنها را از مشکلات بیماری لثه به دور نگه دارد.ابزارهای مکانیکی با نوک ظریف نیز گاهی برای پاشیدن آب با فشار و ضدعفونی کردن و برداشتن جرم از دندان ها و خط لثه بکار می رود. این روش نه تنها برای رفع جرم، بلکه همچنین برای تمیز نگه داشتن پاکت پریودنتال مؤثر است.
