آشنایی با رشته روانشناسی بالینی و بازار کار آن

معرفی رشته روانشناسی بالینی Master of Clinical Psychology

روانشناسی بالینی شاخه‌ای از علم روانشناسی است که به بحث در زمینه اختلالات روانی و تشخیص آنها و درمان می‌پردازد. از عمر روان‌شناسی به شکل علمی و منظم فقط حدود یک قرن می‌گذرد. ولی رشد آن در چند سال اخیر اعجاب آور بوده است. این رشته هم مانند علوم دیگر فرمان با ازدیاد روزافزون دانش رشته‌های تخصصی بوجود آمد و امروزه در امریکا حدود 30 - 20 بخش دارد و هر بخش علاقه و مهارت خاصی را عرضه می‌کند. ولی در 20 سال اخیر هیچ یک از رشته‌های روانشناسی به اندازه روانشناسی بالینی پیشرفت نکرده است و تعداد افرادی که در این بخش تحقیق می‌کنند از رشته‌های دیگر روان‌شناسی به مراتب بیشترند.
تکامل روانشناسی بالینی به سبب تاثیر عوامل متعدد صورت گرفت که بعضی از آنها خارج از حیطه روان‌شناسی بود. برای مثال پیشرفتهای حاصله در بیولوژی ، فلسفه ، سیاست و امثال آن نیز در تشکیل تاریخچه روان‌شناسی درمانی موثر بوده است. از عمر روانشناسی بالینی به عنوان یک رشته تخصصی و مستقل حدود 90 سال می‌گذرد تاریخ آن با تکامل روان‌شناسی مرضی آمیخته است و گذشته آن به زمان انسان اولیه می‌رسد. بشر اولیه امراض روانی پدیده‌ای ماورءالطبیعه می‌دانست.
در پیدایش و تکامل روانشناسی بالینی پیشرفت در ماهیت هوش و اندازه گیری آن ، تفاوتهای فردی ، روانشناسی کودک نیز نقش داشته‌اند. حد فاصل میان روانشناسی بالینی و روان‌شناسی کودک از بعضی جهات بسیار نامشخص است. زیرا روانشناسی بالینی در اصل به سبب علاقه به مسائل کودکان عقب افتاده بوجود آمد. پیدایش ابزارها و آزمونهای روانی نیز در تکامل روانشناسی بالینی نقش اساسی داشته‌اند.

هدف و رسالت رشته

روان‌شناسان‌  مي‌توانند در مورد تشخيص‌، درمان‌ و بازآموزي‌ افراد نيز عهده‌‌دار مسئوليت‌ گردند؛ اگرچه‌ در اغلب‌ اين ‌موارد، روان‌شناسان‌ به‌عنوان ‌عضوي‌ از يک‌ تيم‌ شامل‌: روانپزشک‌، پرستار و مددکار اجتماعي‌ کار خواهند کرد ولي‌ آموزش‌ تخصصي‌ آن‌ها بايد  به‌گونه‌اي ‌باشد که ‌بتوانند بخش‌ زيادي‌ از مسئوليت‌ها را به‌ تنهايي‌ برعهده‌  گيرند. اهم‌ اين ‌قبيل ‌مسئووليت‌ها عبارت‌اند از: تشخيص ‌ناهنجاري‌هاي‌ رفتاري،‌ درمان‌ فردي‌ و گروهي‌، مشاوره ‌و راهنمايي‌ و بازآموزي.

زمینه های فعالیت در بازار کار:

در زمینه خدماتی:

- پس از احراز شرايط لازم (از جمله 800 ساعت کارآموزي در مراکز داراي مجوز رسمي، تأييديه از اساتيد رشته و ...) و دريافت مجوز از سازمان نظام روان‌شناسي اقدام به تاسيس کلينيک مشاوره نمايد.
- به عنوان کارشناس اين رشته در مراکز دولتي نظير بهزيستي- شهرداري- نيروي انتظامي- سازمان زندان‌ها- کانون اصلاح و تربيت و ... در قسمت مربوطه جذب به کار شود.
- با اخذ مجوز از سازمان بهزيستي اقدام به تأسيس مهد کودک نمايد.
- با اخذ مجوز از سازمان بهزيستي اقدام به تأسيس سَراي سالمندان نمايد.
- در کلينيک‌هاي درمان اعتياد به عنوان روان‌شناس مشغول به کار شود. (اشتغال در اين مراکز مستلزم تحصيل در گرايش روان‌شناسي باليني است و دارا بودن مدرک کارشناسي اين گرايش کافي است)
- در کلينيک‌هاي مشاوره اي به کارهاي درماني بپردازد.
- با روانپزشکان در کلينيک‌هاي خصوصي ايشان همکاري کند. (البته روانپزشکان مايل به همکاري با کارشناسان ارشد در گرايش‌هاي باليني و خانواده‌درماني هستند)
- در کلينيک‌هاي مشاوره و روان‌درماني کودک به کارهاي درماني مثل بازي درماني و ... بپردازد. (در اين مراکز تاکيد بيش‌تر روي کارشناسان ارشد با گرايش باليني کودک و نوجوان و باليني است)

در زمینه آموزشی:

- در واحدهاي کوچک دانشگاه آزاد و يا دوره‌هاي فراگير و يا موسسات آموزش عالي آزاد به عنوان مدرس فعاليت کند.
- در آموزش و پرورش به عنوان معلم و يا دبير در دروس مربوطه و يا به عنوان مشاور مدرسه مشغول به کار شود.

معرفی دروس امتحانی

نظریه های شخصیت                              ضریب 2
نظریه های روان درمانی                           ضریب 2
روانشناسی عمومی و رشد                        ضریب 1/5
آسیب شناسی روانی                               ضریب 1/5
آمار و روش تحقیق                                ضریب 1/5
بنیادهای بیولوژیکی و فیزیولوژیکی رفتار    ضریب 1
ارزیابی روانشناختی                               ضریب 1
روانشناسی بالینی                                 ضریب 1
زبان                                                  ضریب 2

عنوان رشته هایی که میتوانند در کنکور این رشته شرکت کنند

کارشناسی کلیه رشته های روانشناسی و مشاوره و راهنمایی

آینده تحصیلی

این رشته در 3 مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در ایران پذیرش دارد.
فارغ التحصیلان این رشته می توانند در رشته های زیر برای ادامه تحصیل در مقطع دکتری اقدام نمایند:
وزارت علوم: دکترای زیست شناسی (کلیه گرایش ها)،
وزارت بهداشت: دکترای رشته های آموزش بهداشت و ارتقا سلامت، فیزیولوژی، آموزش پزشکی، روانشناسی بالینی، روانشناسی نظامی، سالمند شناسی، مشاوره توانبخشی، مطالعات اعتیاد، علوم اعصاب ،انفورماتیک پزشکی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، سلامت در بلایا و فوریتها (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، سلامت و رفاه اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، اپیدمیولوژی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی)، مددکاری اجتماعی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد علوم پزشکی به شرط داشتن کارشناسی مددکاری)، گفتار درمانی (مجاز برای تمامی رشته های ارشد به شرط داشتن کارشناسی گفتار درمانی)