بیماری آب مروارید عبارت از مغشوش شدن عدسی داخل چشم است که باعث ضعف بینایی می شود. یکی از علائم آب مروارید کدر شدن بینایی در فرد است.
بیماری آب مروارید در اثر کهولت سن و قرار گرفتن برای مدت طولانی در معرض نور آفتاب بروز پیدا می کند. در افراد مبتلا به آب مروارید، دیدن از طریق عدسی کدر، کمی شبیه به نگاه کردن به یک پنجره بخار گرفته یا دید مبهم است. تاری دید چشم ناشی از آب مروارید می تواند کارهایی مانند خواندن و رانندگی (به ویژه در شب) را دشوارتر کند. این بیماری اکثرا به آرامی رشد می کند و در اوایل اشکالی برای بینایی ایجاد نمی کند؛ اما با گذشت زمان، آب مروارید در نهایت باعث کاهش دید و تاری می شود.
کاتاراکت یا آب مروارید چیست؟
ازبین رفتن شفافیت عدسی را آب مروارید گویند. هر چند به هر گونه کدورت (opacity) در عدسی آب مروارید گفته می شود، اصطلاحاً منظور از آب مروارید، کدورتی اسـت که باعث اختلال بینایی شود. کدر شدن عدسی چشم یا نات شدن بخش های کوچکی از آن، باعث می شود که نور از عدسی رد نشده یا پخش شود. در نتیجه فرد شفافیت دید خود را از دست می دهد.
آب مروارید می تواند یک یا هر دو چشم را درگیر کند؛ اما نمی تواند از یک چشم به چشم دیگر انتشار یابد. بروز آب مروارید در هر سنی و در تمامی افراد ممکن است. حتی برخی اوقات یک نوزاد به طور مادرزادی بیماری آب مروارید دارد. البته، مبتلایان به این بیماری، بیشتر در افراد بالای ۴۴ سال دده می شوند. اگر آب مروارید دارید، در ابتدا روشنایی قوی و عینک های آفتابی مفید خواهد بود؛ اما اگر اختلال بینایی در فعالیت های معمول شما اختلال ایجاد کند، شاید به جراحی نیاز داشته باشید. خوشبختانه عمل جراحی آب مروارید به طور کلی یک روش مطمئن و مؤثر است. جراحی آب مروارید امروزه عمل جراحی معمول و شایع ترین نوع جراحی چشم است.
آشنایی با بیماری عفونت چشم
انواع آب مروارید
آب مروارید یا کاتاراکت انواع مختلفی دارد:
- اولین نوع آن می تواند به دلیل افزایش سن باشد. که در گذر زمان، لنز سخت شده و شفافیت خود را از دست میدهد.
- دومین نوع آب مروارید می تواند به دلیل وجود بیماری هایی چون دیابت و یا به دلیل مصرف داروهای کورتون دار(استروئيدی (كورتيكو استروئيدها))به وجود بیاید. که باید تحت درمان لیزر شبکیه و دیابت قرار گیرند.
- سومین نوع آب مروارید یا کاتاراکت را می تواند بر اثر ضربه بر چشم نام برد که کاتاراکت ضربه ای نام دارد و در اکثر مواقع با گذر زمان و پس از سالها در فرد به وجود می آید.
- چهارمین نوع آب مروارید را که می توان آب مروارید یا کاتاراکت مادرزادی نام برد. در این نوع آب مروارید کودک و آب مروارید نوزادان از زمان تولد یا در همان سنین کودکی به آب مروارید یا کاتاراکت نوزادی دچار می شود. در اکثر مواقع در این نوع کاتاراکت چشم، بینایی مختل نمی شود اما اگر اختلال به وجود آمد حتما باید چشم کودک را تحت عمل جراحی قرار داد.
- پنجمین نوع آب مروارید را می توان به سابقه خانوادگی که به بستگان درجه اول و دوم اطلاق می شود بسط داد.
- ششمین نوع آب مروارید را می توان به مدت زمان طولانی و بدون محافظ قرار گرفتن در مقابل نور آفتاب نام برد.
- هفتمین نوع آب مروارید را می توان به سابقه جراحی یا بیماری های التهاب چشم نام برد.
- هشتمین نوع آب مروارید را می توان به مصرف الکل و کشیدن سیگار اشاره کرد.
علائم ابتلا به آب مروارید
یکی از بارزترین علائم ابتلا به آب مروارید، کاهش قابل توجه قدرت بینایی در انجام فعالیت های روزمره است. به طور کلی، این کاهش بینایی به آرامی و طی چند سال ایجاد می شود، ولی گاهی نیز به سرعت پیشرفت می کند و مشخص می شود. همچنین در حالت پیشرفت آب مروارید، رنگ مردمک به جای سیاه به خاکستری یا شیری متمایل می شود. در مراحل پیشرفته بیماری نیز ممکن است قدرت بینایی فرد تنها تا حد درک نور کاهش یابد.دوبینی، تار دیدن تدریجی محیط، دید مه آلود و کدر، ضعف بینایی در تشخیص رنگ ها، احساس وجود پرده ای روی چشم و احساس نیاز به تعویض عینک نیز می تواند از دیگر علائم ابتلا به آب مروارید باشد.نکته دیگری که باید به آن توجه داشت اینکه آب مروارید هیچ دردی ندارد.
افرادی که در معرض خطرند
همه افراد ممکن است به آب مروارید مبتلا شوند زیرا سالمندی مهم ترین عامل زمینه ساز آن است.با این حال احتمال ابتلا در بیمارانی که سال هاست به دیابت مبتلا هستند، افراد با سابقه خانوادگی آب مروارید، کسانی که جراحی چشم داشته اند، افرادی که با نور شدید قرمزرنگ مانند کوره های صنعتی مواجه اند و بیمارانی که برای درمان سرطان تحت درمان های رادیوتراپی قرار دارند بیشتر است.به علاوه، مصرف طولانی مدت داروهای کورتیکواستروئیدی، استعمال دخانیات، مصرف زیاد الکل و تغذیه بدون مقدار کافی میوه و سبزیجات به دلیل کمبود ویتامین ها و آنتی اکسیدان ها می تواند زمینه ابتلا به آب مروارید باشد.
