علل افتادگی دریچه میترال و راههای درمان آن

افتادگی دریچه میترال چیست؟

فتادگی دریچه میترال یک نوع اختلال در کار دریچه میترال قلب است. این لت ها بزرگ می شود و به سمت داخل دهلیز چپ کشیده می شوند که گاهی اوقات طی انقباض ناگهان با صدا بسته می شوند و ممکن است منجر به برگشت خون به دهلیز چپ (پس زنی) شود. افتادگی یا پرولاپس دریچه قلب در واقع همان سندروم افتادگی دریچه میترال به طرف دهلیز چپ طی انقباض قلب است. در این حالت یک یا هر دو دریچه ممکن است خوب بسته نشوند که باعث بازگشت (پس زنی) خون می شود. این پس زنی خون می تواند منجر به مورمور یا سوفل قلبی (صدای غیرطبیعی در قلب که مربوط به جریان خون غیرطبیعی است) شود. پس زنی میترال معمولاً حالت خفیفی دارد.

دریچه میترال بین دهلیز چپ و بطن چپ قرار گرفته است و شامل دو لت (لنگه)است.وجه نامگذاری این دریچه به خاطر شباهت آن به میتر، یعنی کلاهی است که اسقف های کاتولیک در مراسم خود می پوشند. به طور طبیعی لت های این دریچه طی انقباض بطن چپ (سیستول) به وسیله تارهای نگه دارنده محکم بسته نگه داشته می شوند.

علل افتادگی دریچه میترال

افتادگی میترال شایع ترین نوع افتادگی دریچه ی قلبی محسوب می شود. در واقع جریان خونی که بین حفره های مختلف قلب در جریان است باید از داخل یک دریچه عبور کند. این دریچه که بین دو حفره و در سمت چپ قلبتان قرار گرفته دریچه ی میترال نام دارد.

وقتی دریچه ی میترال به خوبی بسته نشود، باعث کم شدن جریان خون در نقاط دیگر بدن می شود. در نتیجه قلب تلاش می کند تا خون بیشتری پمپاژ کند. این اختلال به نارسائی قلب می انجامد. بسیاری بیماری ها و مشکلات دیگر می تواند این دریچه را ضعیف کرده یا به آن آسیب وارد کند. اگر هر یک از علائم زیر را داشته باشید، در معرض خطر افتادگی دریچه ی میترال قرار دارید:

• بیماری کرونری قلب و فشار خون بالا
• عفونت دریچه ی قلب
• افتادگی دریچه ی میترال
• موارد نادری همچون عدم درمان سفلیس یا سندروم مارفان
• بیماری روماتیسم قلبی
• تورم حفره ی پایینی چپ قلب

علائم افتادگی دریچه میترال

• حمله ی قلبی که منجر به بروز آسیب به اطراف دریچه ی میترال شود.
• اگر تارچه های متصل به عضلات دریچه ی میترال، از بین برود.
• عفونت این دریچه که قادر است بخشی از آن را از بین ببرد.

وقتی علائم خود را نشان می دهد، معمولا به تدریج تشدید پیدا می کند و می تواند شامل عوامل زیر باشد:

• سرفه
• خستگی و سرگیجه
• تنفس سریع
• تپش سریع قلب
• کوتاه شدن تنفس که با انجام فعالیت یا دراز کشیدن بالا می رود
• تکرر ادرار خصوصا در شب

تشخیص افتادگی دریچه میترال

افرادی که دچار افتادگی دریچه قلب هستند معمولاً نشانه ای ندارند و تشخیص آن از طریق آزمایش ها روتین صورت می گیرد. یک راه تشخیص گوش دادن به صدای قلب به وسیله گوشی پزشکی است که افتادگی را تشخیص می دهد. بهترین شیوه تشخیص بیماری استفاده از پژواک نگاری قلب (اکوکاردیوگرافی)است.

عوارض افتادگی دریچه میترال

با اینکه بسیاری از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال هیچ گاه دچار مشکل نمی شوند اما عوارضی در این افراد می توانند رخ دهند که ممکن است شامل موارد زیر باشند:

نارسائی دریچه میترال: شایع ترین عارضه، وضعیتی است که در آن دریچه، خون را به درون دهلیز چپ پس می زند. مرد بودن یا داشتن فشار خون بالا خطر نارسائی دریچه میترال را افزایش می دهد. اگر نارسائی شدید باشد، ممکن است فرد برای ترمیم یا تعویض دریچه جهت جلوگیری از نارسائی قلبی به جراحی نیاز داشته باشد.

مشکلات ریتمی قلب (آریتمی ها): ریتم های غیرعادی قلب بیشتر در محفظه های بالائی قلب رخ می دهند. این بی نظمی ها می توانند آزار دهنده باشند اما معمولا تهدید کننده ی زندگی فرد نیستند. افراد مبتلا به نارسائی یا تغییر شکل شدید دریچه میترال، بیشترین خطر مبتلا شدن به مشکلات ریتمی قلب را دارند که این مشکلات می توانند جریان خون در قلب را نیز تحت تاثر قرار دهند.

عفونت دریچه قلب (اندوکارتیدیس): داخل قلب توسط لایه ای نازک به نام اندوکاردیوم پوشیده شده است. عفونت این لایه داخلی را اندوکارتیدیس می نامند. غیرعادی بودن دریچه میترال احتمال مبتلا شدن به اندوکارتیدیسی که عامل باکتریایی دارد را افزایش می دهد.

این عفونت می تواند سبب آسیب بیشتر به دریچه شود. ممکن است برای افراد در معرض خطر شدید اندوکارتیدیس جهت کاهش خطر عفونت، قبل از اینکه فرایند های مشخص پزشکی و مربوط به دندان (عفونت های دندانی که به قلب ربط پیدا می کنند) انجام شوند آنتی بیوتیک تجویز شود.

درمان افتادگی دریچه میترال

اگر فرد دارای علائم باشد پزشک ممکن است داروهایی معین را برای درمان درد قفسه سینه مرتبط با افتادگی دریچه میترال، بی نظمی های ریتمی قلب یا عوارض دیگر تجویز کند. برخی دارو هایی که ممکن است تجویز شوند شامل موارد زیر هستند:

بتا بلاکر ها: این داروها به جلوگیری از تپش های غیر عادی قلب به واسطه ی آرام و ضعیف کردن ضربان قلب که منجر به کاهش فشار خون می شود کمک می کنند. بتا بلاکر ها نیز کمک می کنند تا عروق خونی استراحت کرده و منبسط شوند تا عبور جریان خون بهبود یابد.

دیورتیک ها یا ادرار آور ها: پزشک ممکن است قرص های ادرار آور جهت کاهش مایعات بر روی ریه ها تجویز کند.

داروهای ریتم قلب: پزشک ممکن است داروی ضد بی نظمی ریتم قلب مانند فلکاینید (تامبوکور)، آمیودارون (کوردارون، پاسرون) و پروپافنون (ریتمول، ریتمول اس آر) تجویز کند. داروهای ضد بی نظمی ریتم قلب به کنترل ریتم قلب از طریق عادی سازی سیگنال های الکتریکی در بافت قلب کمک می کنند.

آسپرین: اگر فرد مبتلا به افتادگی دریچه میترال باشد و سابقه ی سکته مغزی را داشته باشد پزشک ممکن است جهت کاهش خطر لخته های خونی آسپرین تجویز کند.

داروهای ضد انعقاد (رقیق کننده های خون): این داروها ازجمله وارفارین (کومادین)، هپارین، دابیگاتران (پراداکسا)، ریواروکسابان (زارلتو)، آبیکسابان (الیکوئیس) و ادوکسابان (ساوایسا) در صورتی که فرد ریتم های قلبی غیر عادی مانند فیبریلاسیون شریانی داشته باشد از لخته شدن خون جلوگیری می کنند. اگر فرد فیبریلاسیون شریانی، سابقه ی نارسائی قلبی یا سابقه ی سکته مغزی داشته باشد پزشک ممکن است استفاده از این دارو ها را پیشنهاد دهد. این دارو ها می توانند عوارض جانبی خطرناکی داشته باشند، با این حال، این دارو ها باید دقیقا به گونه ای که تجویز شده اند مصرف شوند.

جراحی افتادگی دریچه میترال: گرچه اکثر افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال نیازی به جراحی ندارند اما در صورتی که فرد نارسایی شدید دریچه میترال با یا بدون وجود علائم داشته باشد پزشک ممکن است درمان جراحی را پیشنهاد دهد. نارسایی شدید دریچه میترال می تواند در نهایت به نارسائی قلبی و بازداشتن قلب از پمپاژ موثر خون ختم شود. اگر نارسائی طولانی مدت شود، قلب ممکن است ضعیف تر از آن شود که بتواند تحت عمل جراحی قرار گیرد.

اگر پزشک جراحی را پیشنهاد داد، او ممکن است ترمیم یا تعویض دریچه میترال را پیشنهاد کند. ترمیم یا تعویض دریچه میترال می تواند با استفاده از عمل جراحی قلب باز یا جراحی کم تهاجمی صورت گیرد. جراحی کم تهاجمی شامل برش های کوچکتر و دوره ی بهبود کوتاه تر نسبت به عمل قلب باز و احتمالا از دست دادن خون کمتر می شود.

ترمیم دریچه: ترمیم دریچه میترال یک عمل جراحی است که همان دریچه قلب فرد را حفظ می کند. برای اغلب افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، این روش درمانی جراحی برای تصحیح این وضعیت ترجیح داده می شود. دریچه میترال شامل دو زبانه مثلثی شکل می شود که از جنس بافتی به نام برگچه یا لت تشکیل شده اند. برگچه ها ی دریچه میترال به واسطه ی حلقه ای به نام آنولوس به عضله ی قلب متصل می شوند. جراح می تواند جهت رفع پس زده شدن خون شکل اصلی دریچه را تغییر دهد. (والولوپلاستی) جراحان می توانند از طریق متصل کردن دوباره ی برگچه های دریچه یا با بریدن بافت اضافی دریچه، دریچه را ترمیم کنند تا برگچه ها بتوانند محکم بسته شوند. گاهی اوقات ترمیم دریچه شامل تنگ کردن یا تعویض حلقه ی آنولوس می شود. به این عمل آنولوپلاستی گفته می شود. مهم است تا اطمینان حاصل کنید که جراح شما در ترمیم دریچه میترال تبحر دارد.

تعویض دریچه: در صورتی که ترمیم دریچه ممکن نباشد جراح ممکن است تعویض دریچه انجام دهد. در جراحی تعویض دریچه، دریچه میترال آسیب دیده با یک دریچه ی مصنوعی (از جنس پروتز) تعویض می شود. دریچه های مصنوعی دریچه هایی مکانیکی یا بافتی هستند. دریچه های مکانیکی ممکن است مدت طولانی دوام بیاورند. هر چند که، اگر فرد دریچه مکانیکی داشته باشد، جهت جلوگیری از تشکیل لخته های خون بر روی دریچه باید تا آخر عمر دارویی ضد انعقاد خون مانند وارفارین (کومادین) مصرف کند. اگر یک لخته خون بر روی دریچه تشکیل شود و در جریان خون آزاد شود ممکن است به مغز رفته و سبب سکته مغزی شود.

دریچه های بافتی از بافت های بدن (دریچه قلب) حیواناتی مانند خوک یا گاو ساخته شده اند. این نوع از دریچه ها تحت عنوان بیوپروتزها نامیده می شوند. این دریچه ها ممکن است در طول زمان پاره شوند و نیاز به تعویض داشته باشند. هر چند که، مزیت این دریچه بافتی این است که فرد مجبور نیست در دراز مدت از داروهای ضد انعقاد خون استفاده کند.

آنتی بیوتیک های به ندرت تجویز شده: پزشکان قبلا پیشنهاد می کردند که برخی افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال قبل از انجام فرایند های پزشکی و مربوط به دندان جهت جلوگیری از اندوکارتیدیس یا التهاب لایه ی داخلی قلب آنتی بیوتیک هایی را مصرف کنند که امروزه دیگر توصیه نمی شود. به گفته ی انجمن قلب آمریکا، در بسیاری از موارد، افراد مبتلا به نارسایی دریچه میترال یا افتادگی دریچه میترال دیگر نیازی به آنتی بیوتیک ها ندارند. با این حال، اگر به شما گفته شد که قبل از انجام هرگونه فرایند و روشی آنتی بیوتیک مصرف کنید، ضروری بودن آن را با پزشکتان بررسی کنید.

درمان های احتمالی آینده: محققان در حال مطالعه ی تکنیک های جدید جهت ترمیم یا تعویض دریچه به واسطه ی یک لوله (کاتتر) که از طریق یک رگ خونی در کشاله ران به قلب فرستاده می شود هستند.

پیشگیری افتادگی دریچه میترال

شاید نتوان از ابتلا به افتادگی دریچه میترال به طور کامل جلوگیری کرد. اما با انجام فعالیت های درمانی می توان از بروز عوارض مربوط به آن تا حد زیادی جلوگیری کرد. در پیشگیری بیماری های قلبی توجه به سبک زندگی یک موضوع اساسی است. انجام ندادن کارهای مضر یکی از بهترین راه ها در پیشگیری از امراض است. همچنین توجه به تغذیه سالم و انجام ورزش های مناسب باعث حفظ سلامت قلب خواهد شد.

سخن پایانی

بسیاری از بیماری های دیگر نیز ممکن است علائم مشابه با افتادگی دریچه میترال ایجاد کنند. تنها مشورت با دکتر می تواند در تشخیص علت این علائم سودمند باشد. اگر احساس درد در قفسه سینه دارید و نمی دانید این درد مربوط به حمله قلبی است یا به دیگر بیماری های قلبی مرتبط است. فورا به اورژانس مراجعه کنید.