علل سرطان کیسه صفرا و راههای درمان آن

سرطان کیسه صفرا چیست؟

سرطان کیسه صفرا سرطانی است که در داخل کیسه صفرا آغاز می شود. کیسه صفرا اندام کوچک و گلابی شکلی است که در قسمت راست شکم، درست در زیر کبد قرار دارد. کیسه صفرا، مایع گوارشی تولید شده توسط کبد (صفرا) را ذخیره می کند. سرطان کیسه صفرا شیوع بالایی ندارد. در صورتی که سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه شناسایی شود، شانس درمان آن بسیار زیاد است. ولی دراغلب موارد سرطان کیسه صفرا در مرحله نهایی، یعنی زمانی که پیش آگهی آن در اغلب موارد، بسیار بد است، شناسایی می شود.

علایم و نشانه های سرطان کیسه صفرا

• درد شکمی، به ویژه در قسمت بالا و راست شکم
• نفخ شکم
• احساس خارش
• تب
• کاهش اشتها
• کاهش وزن ناخواسته
• تهوع
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم ها (یرقان یا زردی)

علل و عوامل سرطان کیسه صفرا

• سن: ریسک سرطان کیسه صفرا با افزایش سن بالا می رود.
• وزن: اشخاص چاق ریسک بالاتری برای ابتلا به سرطان کیسه صفرا دارند.
• سابقه سنگ کیسه صفرا: کسانی که سابقه سنگ کیسه صفرا داشته اند، ابتلا به این سرطان در آنها بسیار شایع تر بوده است. با این وجود سرطان کیسه صفرا در این دسته از افراد بندرت دیده می شود.
• سایر بیماری های کیسه صفرا: سایر بیماری های کیسه صفرا که می توانند ریسک سرطان کیسه صفرا را بالا ببرند عبارتند از: کیسه صفرای پورسلین، کیست کلدوکال و عفونت مزمن کیسه صفرا.

تشخیص سرطان کیسه صفرا

• با بررسی آزمایش خون عملکرد کبد را بررسی می کنند.
• سونوگرافی، سی تی اسکن و MRI را برای تشخیص دقیق تر و بررسی بیشتر کیسه صفرا انجام می دهند.

درمان سرطان کیسه صفرا

جراحی

اگر سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه باشد از جراحی استفاده می شود. روش های موجود برای درمان کیسه صفرا با جراحی عبارتند از:

جراحی برداشتن کیسه صفرا: اگر سرطان کیسه صفرا در مراحل اولیه و محدود به کیسه صفرا باشد، می توان با انجام عمل جراحی و برداشتن کیسه صفرا، سرطان را درمان کرد.

جراحی برداشتن کیسه صفرا و قسمتی از کبد: اگر سرطان کیسه صفرا از کیسه صفرا فراتر رفته و بخشی از کبد را نیز در بر گرفته باشد، می توان با جراحی برداشتن کیسه صفرا و قسمت هایی از کبد و مجاری صفراوی اطراف کیسه صفرا، سرطان را درمان کرد.

هنوز مشخص نیست که آیا انجام درمان های دیگر پس از جراحی به جلوگیری از بازگشت سرطان کیسه صفرا کمک می کند یا خیر. برخی از مطالعات انجام شده نشان داده اند که انجام درمان های دیگر پس از جراحی برای جلوگیری از بازگشت سنگ کیسه صفرا مفید است. بنابراین در برخی موارد پزشک انجام شیمی درمانی، پرتو درمانی یا ترکیبی از این دو را برای درمان سرطان کیسه صفرا پیشنهاد می کند. بیمار باید در مورد فواید و خطرات درمان های اضافی با پزشک مشورت کند تا پزشک مشخص کند که چه کاری برای بیمار مفید است. اگر سرطان به قسمت های دیگر بدن گسترش یافته باشد، با جراحی درمان نمی شود. در چنین مواردی پزشک از درمان های دیگر برای کاهش علائم و تسکین بیماری استفاده می کند. روش های مورد استفاده عبارتند از:

شیمی درمانی

شیمی درمانی نوعی دارو درمانی است که در آن از مواد شیمیایی برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود. ممکن است سرطان با یک داروی شیمیایی درمان شود اما معمولا از ترکیب چند داروی خاص (شیمی درمانی ترکیبی) و به ترتیب خاصی استفاده می شود. ترکیب داروهای مختلف با اثرات مختلف می تواند باعث نابودی سلول های سرطانی بیشتری شود و همچنین کمک می کند که سرطان نسبت به یک دارو مقاوم نشود.

پرتو درمانی

درمان سرطان کیسه صفرا به روش پرتودرمانی، از پرتوهایی با انرژی زیاد، مانند اشعه ایکس یا پروتون، برای کشتن سلول های سرطانی استفاده می شود. پرتو درمانی با از بین بردن DNA سلول های سرطانی، باعث نابودی سلول های سرطانی می شود (DNA مولکول هایی در درون سلول هستند که حامل ویژگی های ژنتیکی بوده و ویژگی های ژنتیکی را از نسلی به نسل بعد منتقل می کنند). پرتو درمانی می تواند مستقیما DNA را از بین ببرد یا می تواند رادیکال های آزاد در سلول تولید کند تا رادیکال ها، DNA را از بین ببرند. سلول های سرطانی که DNA آنها از بین رفته باشد دیگر تکثیر نمی شوند و می میرند. هنگامی که سلول های آسیب دیده بمیرند، تجزیه شده و توسط فرآیندهای طبیعی بدن، از بدن دفع می شوند.

روش های باز کردن مجاری صفراوی مسدود شده

سرطان پیشرفته کیسه صفرا باعث ایجاد انسداد در مجاری صفراوی و ایجاد عوارض دیگر می شود. روش هایی برای کاهش انسداد و درمان سرطان مجرای صفراوی وجود دارد که می توانند مفید باشند. به عنوان مثال، جراح می تواند یک تیوب فلزی تو خالی (استنت) را در مجاری صفراوی قرار دهد تا مجرا را باز کند یا با انجام جراحی، مجاری صفراوی دیگری در اطراف قسمت مسدود شده ایجاد کند (بای پس صفراوی).

سخن پایانی

انتخاب روش درمان مناسب به مرحله بیماری، وضعیت سلامت عمومی بیمار و اولویت های بیمار بستگی دارد. اولین هدف متخصص گوارش از درمان این است که سرطان کیسه صفرا را از بین ببرد اما زمانی که سرطان به طور کامل از بین نرود، پزشک برای کنترل سرطان و جلوگیری از پیشرفت آن از شیمی درمانی و پرتو درمانی استفاده خواهد کرد و تلاش می کند تا جایی که می تواند موجبات آسایش و راحتی بیمار را فراهم کند.