علل و علائم چشم صورتی و راههای درمان آن

چشم صورتی چیست؟

چشمان صورتی یا ورم ملتحمه، قرمزی و التهاب غشای پوشاننده سفیدی چشم و غشای قسمت داخلی پلک می باشد. این غشاها به باکتری ها، ویروس ها، عوامل آلرژی زا، مواد محرک، عوامل سمی و بیماری های زمینه ای داخل بدن واکنش نشان می دهند. ورم ملتحمه باکتریایی و یا ویروسی در بین کودکان شایع تر است. عارضه ورم ملتحمه چشم زمانی بروز می کند که غشاء مخاطی نازک و شفاف ملتحمه که سطح داخلی پلک ها و بخش سفید کره چشم را پوشانده، ملتهب و قرمز می شود.

علائم چشم صورتی

• خارش یا سوزش
• اشک و آبریزش بیش از حد از چشم
• تغییر رنگ سفیدی چشم به صورتی
• افزایش حساسیت به نور
• احساس حضور چیزی مثل شن ریزه در چشم
• افزایش ترشحات چشم و قی کردن
• متورم شدن پلک ها

علت بیماری چشم صورتی

چشمان صورتی ویروسی

ورم ملتحمه ویروسی با ترشحات آبکی زیاد مشخص می شود. رنگ این ترشحات، سبز و یا زرد می باشد. اغلب علائم آن شبیه سرماخوردگی می باشد. گرفتگی سینوس ها و آبریزش بینی جزو علائم این بیماری می باشد. همچنین ممکن است پلک ورم کند. ورم ملتحمه ویروسی نیازی به آنتی بیوتیک ندارد، اما بهتر است نزد یک چشم پزشک بروید، زیرا ممکن است ورم ملتحمه ویروسی با عفونت قرنیه همراه باشد. چشمان صورتی ویروسی به شدت مسری می باشد و معمولا بعد از 7 تا 10 روز بعد از ظاهر شدن علائم، از بین می رود.

چشمان صورتی باکتریایی

علائم این بیماری شامل درد، ورم و قرمزی چشم و همچنین وجود ترشحات به رنگ زرد و یا سبز می باشد. این ترشحات غالبا بعد از خوابیدن در چشم جمع می شوند. کودکان مبتلا ممکن است بیدار شوند، در حالی که چشمانشان بسته باشد. در این حالت با یک پارچه تمیز گرم و خیس، ترشحات را از چشم کودک بردارید. درمان شامل رفع ترشحات با استفاده از یک پارچه گرم، قطره چشمی و یا پماد چشمی حاوی آنتی بیوتیک می باشد که پزشک تجویز کرده است.

چشمان صورتی در اثر آلرژی

علائم این آلرژی چشمی شامل: خارش شدید، اشک ریزش و ورم غشای چشم می باشد. عطسه، خارش بینی و خارش گلو نیز می تواند همراه با علائم بالا باشد.

دست های خود را مرتبا بشویید، مخصوصا قبل و بعد از اینکه دارو در چشمتان ریختید علت این آلرژی می تواند گرده های گیاهان، پوست سر و مو و پشم حیوانات و گردوغبار باشد. این نوع چشمان صورتی، مسری نیست. سرما و پارچه خیس و قطره های چشمی دکونژستان چشمی باعث درمان این چشم صورتی می شود.

اگر این درمان ها موثر واقع نشد، پزشک ممکن است داروهای قوی تری را برای درمان تجویز کند.

چشمان صورتی ناشی از مواد شیمیایی

مواد تمیزکننده خانگی، اسپری ها، دود، بخار و آلوده کننده های صنعتی همه این ها می توانند باعث بروز چشمان صورتی گردند. بسیاری از مواد سفید کننده و براق کننده برای چشم بسیار مضر هستند. اگر یکی از این مواد آزاردهنده وارد چشمانتان شد، فورا با مقدار زیادی آب، چشمانتان را بشویید و به پزشک مراجعه کنید.

تشخیص چشم صورتی

پزشک اغلب می تواند چشم صورتی را با بررسی علائم و نشانه هایش، تشخیص دهد اگر چه ممکن است معاینه اسلیت لامپ (slit lamp) مورد نیاز باشد. در برخی از موارد با ابزاری مانند گوش پاک کن مقداری از ترشحات از چشم برداشته شده و برای آنالیز و تعیین علت آن به آزمایشگاه فرستاده می شود.

درمان بیماری چشم صورتی با دارو

درمان دارویی با سه هدف تسکین درد، متوقف کردن یا کاهش عفونت یا التهاب و همچنین جلوگیری از گسترش عفونت در انواع مسری انجام می شود. تجویز درمان مناسب به علت بروز این بیماری بستگی دارد.

درمان بیماری چشم صورتی آلرژیک

در اولین گام بیمار باید از مواد حساسیت زا و تحریک کننده همچون گرده گیاهان، دود ماشین ها و... دور باشد. در موارد خفیف کمپرس سرد و اشک مصنوعی درد را تسکین می دهند. در موارد شدیدتر داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی و آنتی هیستامین ها تجویز می شوند. افراد مبتلا به بیماری چشم صورتی آلرژیک پایدار احتمالاً به قطره چشم استروئیدی نیاز خواهند داشت.

درمان بیماری چشم صورتی باکتریایی

این نوع از بیماری با آنتی بیوتیک هایی به شکل قطره های چشم یا پماد چشمی درمان می شود. بیماری چشم صورتی باکتریایی بعد از سه یا چهار روز بهبود می یابد، اما حتی در صورت رفع علائم، مانند همه بیماری هایی که منشأ باکتریایی دارند، برای جلوگیری از بازگشت عفونت باید دوره درمان با آنتی بیوتیک کامل شود.

درمان بیماری چشم صورتی ویروسی

هیچ قطره یا پمادی برای درمان نوع ویروسی کارایی ندارد، زیرا آنتی بیوتیک ها بر روی عفونت های ویروسی اثرگذار نیستند. بیماری چشم صورتی ویروسی مانند سرماخوردگی باید دوره خود را طی کند که ممکن است دو یا سه هفته طول بکشد. شدت قرمزی چشم با کمپرس سرد و اشک مصنوعی کمتر می شود. اگر علائم بیماری شدید بود، پزشک قطره های استروئید موضعی تجویز می کند تا ناراحتی و درد احتمالی ناشی از التهاب ملتحمه را کاهش دهد. البته این قطره دوره بیماری را کوتاه نمی کند.

درمان بیماری چشم صورتی شیمیایی

روش درمانی بیماری چشم صورتی شیمیایی شستشوی چشم با محلول نرمال سالین است. افراد مبتلا به این نوع از بیماری عموماً باید از استروئیدهای موضعی استفاده کنند. آسیب های شدید شیمیایی مثل سوختگی بر اثر اسیدپاشی، ازجمله موارد اضطراری پزشکی بوده که به زخم شدن، آسیب دیدن چشم و کاهش بینایی، یا حتی کوری منجر می شوند. در صورت ورود هر نوع ماده شیمیایی به چشم، باید چشم بلافاصله با آب فراوان شسته شود.

درمان بیماری چشم صورتی ناشی از لنزهای تماسی

اگر بیماری چشم صورتی بر اثر استفاده از لنزهای تماسی بوجود آمده باشد، بنا به تشخیص پزشک، تا زمان بهبودی کامل نباید از لنز تماسی استفاده شود. همچنین چشم پزشک ممکن است لنزی از نوع دیگر تجویز کرده و یا استفاده از محلول ضدعفونی را برای شستشوی لنزها توصیه کند. همچنین استفاده نکردن از لنز قبلی، از بازگشت مجدد بیماری جلوگیری می کند.

درمان گیاهی چشم صورتی

چای سیاه

چای سیاه یک درمان خانگی عالی برای بیماری چشم صورتی است، زیرا حاوی تانن است که به کاهش خارش و التهاب کمک کرده، همچنین بیوفلاوونوئید موجود در چای با ویروس و عفونت باکتریایی مقابله می کنند. برای درمان با چای سیاه، چای کیسه ای را در آب جوش دم کرده و آن را در حدود ۱۰ دقیقه بر روی چشم بیمار قرار می دهند. این عمل سه تا چهار بار در روز انجام می شود. استفاده از چای سبز و چای بابونه نیز در این روش معمول است.

شیر و عسل

ترکیب شیر و عسل به خوبی بیماری چشم صورتی را درمان می کند، چراکه شیر تسکین دهنده بوده و التهاب را کاهش می دهد و عسل خواص ضدمیکروبی دارد. برای درمان با شیر و عسل، یک قاشق غذاخوری شیر را کمی گرم کرده و به همان مقدار عسل با آن مخلوط می کنند و آن را هم می زنند تا محلولی یکدست حاصل شود. چند بار در روز دو تا سه قطره از این مایع در چشم آسیب دیده چکانده می شود. استفاده از این مخلوط به صورت کمپرس گرم نیز امکان پذیر است.

سرکه سیب

سرکه سیب با داشتن اسید مالیک خاصیت ضدمیکروبی دارد و با عفونت های باکتریایی بیماری چشم صورتی مبارزه می کند. برای درمان با سرکه سیب، دو قاشق چای خوری سرکه سیب را در یک فنجان آب جوشیده سرد شده می ریزند، سپس یک تکه پنبه استریل تمیز را با این محلول آغشته کرده و چشم را با آن پاک می کنند. این عمل طی دو تا سه روز و در هر روز هرچند ساعت یک بار انجام می شود.

گل خوش

گل خوش التیام دهنده و ضدباکتری بوده و یکی از گیاهان مفید برای درمان بیماری های چشم است. برای درمان با گل خوش، یک قاشق چای خوری از این گیاه را در یک فنجان آب ریخته و در حدود ۱۰ دقیقه می جوشانند. پس از آنکه مایع سرد شد، آن را از صافی عبور داده و برای شستشوی چشم استفاده می کنند. عموماً شستشو هر چهار ساعت یک بار تکرار می شود. گاهی چند قطره گلاب نیز به این محلول اضافه می کنند.

آلوئه ورا

آلوئه ورا التیام دهنده، مسکن، دارای خواص آنتی بیوتیکی و مناسب برای درمان این بیماری است. برای درمان با آلوئه ورا، تکه های کوچک آلوئه ورای تازه را در یک ظرف آب سرد می ریزند، آن را حرارت می دهند تا به رنگ سبز کمرنگ درآید، سپس در مخلوط کن ریخته و میکس می کنند. در نهایت چند قطره از محلول بدست آمده با قطره چکان در چشم چکانده و این درمان تا سه یا چهار بار در روز تکرار می شود. از این درمان هرگز نباید برای کودکان استفاده شود.

گل همیشه بهار

همیشه بهار گیاهی ضدویروس و ضدباکتری بوده و به درمان بیماری چشم صورتی عفونی کمک می کند. همچنین با دارا بودن خواص ضدالتهابی، درد چشم را تسکین می دهد. برای درمان با گل همیشه بهار، دو قاشق چای خوری از گل آن را در آب جوش دم می کنند. وقتی جوشانده سرد شد، آن را از صافی کاغذی تمیز عبور داده تا ذرات معلق آن گرفته شود و محلولی شفاف بدست آید. مانند دیگر موارد درمان گیاهی، چشم بیمار چند بار در طول روز و طی سه چهار روز پیاپی با این مخلوط شستشو داده می شود. جوشانده گل همیشه بهار وقتی هنوز از حرارت نیفتاده، به عنوان کمپرس گرم نیز قابل استفاده است.

شیر مادر

درمان با شیر مادر در مواجهه با بیماری چشم صورتی در نوزادان بسیار مؤثر است. بسیاری از پزشکان و طبیبان سنتی بر این باورند که شیر مادر شفابخش است و به درمان بیماری های نوزادان مثل بیماری چشم صورتی و عفونت های گوش کمک می کند که احتمالاً به دلیل داشتن آنتی بادی ها به ویژه ایمونوگلوبین است. برای درمان با شیر مادر، چند قطره شیر مادر را در چشم آسیب دیده نوزاد ریخته و در صورت نیاز این عمل را تکرار می کنند.

سخن پایانی

درمان های خانگی در حد پیشگیری از گسترش بیماری مفید بوده و کافی نیستند، اگر به بیماری چشم صورتی مبتلا شده اید و با علائمی همچون خارش، سوزش و آبریزش بیش از حد روبرو هستید، هرچه زودتر به پزشک متخصص چشم مراجعه کنید تا علت را تشخیص دهد و درمان مناسب را تجویز کند.