انواع پوسیدگی‌های دندان از نظر عمق

پوسیدگی دندان (به انگلیسی: Tooth decay) از سوی «مرکز کنترل و پیشگیری بیماری» در آمریکا به عنوان شایع ترین بیماری مزمن دوران کودکی شناخته شده است؛ این بیماری حتی از آسم نیز شیوع بیشتری دارد.برخلاف تصور عموم مصرف شیرینی و شکلات تنها عامل پوسیدگی دندان نیست بلکه پوسیدگی در عوامل مختلفی ریشه دارد که از مهمترین آن ها می توان به تکثیر بیش از حد باکتری ها در دهان اشاره کرد.

دندان پزشک رفتن، این روزها خیلی گران است. اما با ساده ترین اقدامات، می توان از پوسیده شدن دندان، جلوگیری کرد. آهسته مسواک زدن، مسواک زدن مکرر و مرتب، استفاده از نخ دندان، استفاده دوره ای از دهان شویه ها، ضد عفونی کردن دهان، جلوگیری از تنش های افقی و عمودی به دندان، مسواک پس از مصرف شیرینی جات و کاهش مصرف آن، حداقل اقداماتی است که می توان برای بهداشت دهان و دندان در دستور کار قرار داد.

مینای دندان در بعضی از کودکان بافت ضعیف تری دارد. در این موارد میزان کلسیم و مواد معدنی موجود در مینا کمتر از حد عادی است؛ به همین دلیل سطح دندان نازک تر شده و در برابر عوامل پوسیدگی آسیب پذیری بیشتری پیدا می کند. کیفیت ضعیف مینای دندان می تواند در مشکلات یا بیماری های دوران بارداری یا نوزادی و عوامل ژنتیکی ریشه داشته باشد.

بعضی از دندان ها به خصوص دندان های آسیاب شیارهای بیشتری روی سطح خود دارند؛ مواد غذایی به راحتی بین این شیارها باقی می مانند و مخفی می شوند؛ بنابراین شیارهای دندانی بهترین محل برای لانه گزینی، رشد و تکثیر باکتری ها است. تحقیقات نیز نشان داده است که حدود ٩٠درصد از پوسیدگی ها در کودکان مدرسه ای در شیارهای دندانی ایجاد می شوند.

باکتری ها از زمان تولد انسان، لانه گزینی در بدن را آغاز می کنند و تبدیل به بخشی طبیعی از ساختار بدن می شوند. این باکتری ها که «فلور طبیعی» نام دارند در هماهنگی و هارمونی با یکدیگر و سایر سلول های بدن زندگی می کنند؛ البته تا زمانی که محیط زیست آن ها دچار اختلال نشده باشد. عدم تعادل در محیط زیست باکتری های بدن می تواند آغازی برای بروز انواع بیماری ها باشد؛ پوسیدگی دندان نیز از این موضوع مستثنا نیست.

پوسیدگی های دندان

پوسیدگی نتیجه تخریب بافت های دندانی از طریق اسیدهایی است که باکتری ها را به شکل گروهی از پلاک های دندانی ایجاد می کنند. همان طور که پیش تر گفتیم، پلاک هایی روی دندان شکل می گیرد که باعث پوسیدگی آن می شود.انواع مختلفی از پوسیدگی های دندانی وجود دارد که شامل موارد زیر است:

تاج:

این یکی از رایج ترین انواع پوسیدگی ها بر روی سطوح مسئول جویدن غذا روی دندان است که هم در کودکان و هم در نوجوانان اتفاق می افتد.

داخلی یا مجاورتی:

این پوسیدگی معمولاً در فضاهای بین دندانی اتفاق می افتد که به راحتی قابل تشخیص نیستند.

ریشه ای:

این نوع پوسیدگی معمولاً در بین جوانان و در سنین بالاتر بیشتر اتفاق می افتد که به دلیل انقباض لثه است و ریشه دندان را در معرض خطر قرار می دهد و باعث پوسیدگی آن خواهد شد.

ثانویه یا بازگشتی:

این پوسیدگی ها در کنار قسمت هایی که افراد دندانشان را پر کرده اند، در نزدیکی تاج اتفاق می افتد که قبلا دندانپزشک در آن قسمت درمان مربوط به پوسیدگی را انجام داده است.

آیا می توان از پوسیدگی دندان جلوگیری کرد؟

مراحلی وجود دارد که می توانید برای جلوگیری از پوسیدگی دندان انجام دهید:

1. استفاده از دهانشویه حاوی فلوراید.
2. بهداشت دهان و دندان را با مسواک زدن دو بار در روز با خمیر دندانهای حاوی فلوراید و استفاده از نخ دندان به طور مرتب انجام دهید.توجه ویژه ای به پلاکی که در اطراف لثه جمع می شود داشته باشید. مسواک خود را چند وقت یکبار عوض کنید. با برس های فرسوده دندانها کاملا تمیز نمی شوند.
3. با محدود کردن غذاها و نوشیدنی هایی که سرشار از قند و نشاسته هستند وعده های غذایی مغذی و متعادل بخورید و مصرف میان وعده را محدود کنید.
4. سیگار نکشید.
5. برای معاینات منظم دوره ای به دندانپزشک مراجعه کنید.

ذکر این نکته لازم است که پلاک میکروبی با رسوب نرم سفیدی که روی دندان می نشیند و قابل دیدن می باشد، متفاوت است. این رسوبات سفید رنگ به آسانی با آب شسته می شود. ولی پلاک میکروبی قابل دیدن نیست و بی رنگ است. پلاک میکروبی در صورتی قابل مشاهده است که آن را با مواد رنگی مخصوصی رنگ کنیم. برای نشان دادن پلاک میکروبی از قرصهای رنگی که قرص آشکار کننده پلاک میکروبی نام دارد استفاده می شود. برای از بین بردن پلاک میکروبی باید با دقت و حوصله دندان را مسواک کرد.