معرفی ماسک تنفسی جراحی
می توان گفت ماسک تنفسی جراحی در واقع یک سد محافظتی قوی در مقابل عوامل عفونی بسیار ریز و معلق بوده که تا حد زیادی با توجه به سه لایه بودن از ورود عوامل بیماری زا به بدن جلوگیری می کند. این نوع ماسک های تنفسی توسط متخصصین بهداشت برای مواقعی که پرسنل قصد انجام اعمال جراحی و یا امور دندانپزشکی دارند را در حالت معمول توصیه کرده است. استفاده از این نوع ماسک ها در بین پرسنل دندانپزشکی بسیار رایج بوده و تاثیر بسیار مثبتی برای پیشگیری از بیماری خود و دیگران دارد.البته باید گفت این نوع ماسک های تنفسی به طور صد درصد از کلیه عوامل معلق عفونی جلوگیری نکرده و جهت پوشش بالاتر باید به سراغ ماسک های دیگری رفت.همانطور باید دقت کرد اندازه ماسک تنفسی باید کاملا مناسب صورت فرد باشد در غیر این صورت وجود روزنه خود عامل ورود عوامل بیماری زای عفونی محسوب می شود.
ماسک های تنفسی ۳ لایه
دسته دیگری از ماسک های تنفسی که در دندانپزشکی کاربرد فراوان دارد ماسک های ۳ لایه پزشکی می باشد. این ماسک ها با دارا بودن ۳ لایه محافظتی آنتی باکتریال-هایژنیک و پروپیلن دندانپزشکان را در مقابل عوامل بیماری زا محافظت می کنند.
ماسک تنفسی فیلتر دار
دسته دیگری از انواع ماسک های تنفسی مجهز به فیلتر بوده که خود شامل انواع و دسته بندی های مختلفی می باشند که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم
ماسک های FFP تنفسی :
ماسک های FFP یا filtering facepiece در واقع بر اساس استاندارد اروپایی EN149: 2001 دسته بندی شده و دارای ۳ نوع مختلف می باشند که هر یک ویژگی های خاص خود را دارد.ماسک تنفسی دارای فیلتر FFP1 : این نوع ماسک تنفسی برای مواقعی مناسب است که با ذراتی بزرگتر از 5 میکرون مواجه باشیم که در این حالت ماسک های FFP1 تا 80 درصد توانایی فیلتر کردن ذرات معلق در هوا را دارد.ماسک تنفسی دارای فیلتر FFP2 :این نوع ماسک تنفسی مواقعی برای دندانپزشکان مناسب بوده که ما با ذراتی با اندازه ای بین 2 تا 5 میکرون مواجه باشیم و در این حالت ماسک تنفسی FFP2 تقریبا تا میزان 94 درصد ذرات با اندازه ذکر شده را فیلتر می کنند.
ماسک تنفسی دارای فیلتر FFP3 : این نوع ماسک تنفسی مواقعی برای دندانپزشکان مناسب است که با ذراتی با اندازه ای کوچکتر از میکرون مواجه باشیم. در این حالت تا میزان 99 درصد ذرات با اندازه ذکر شده را فیلتر می کند. باید گفت این نوع ماسک کمیاب بوده و در شرایط خیلی خاص مورد استفاده قرار می گیرد . به دلیل فیلتراسیون بسیار بالای ماسک های تنفسی FFP3 حتی امکان تنگی نفس برای افرادی که در حالت عادی مشکل تنفس دارند وجود داشته و باید با آگاهی قبلی مبادرت به استفاده از این نوع ماسک ها کرد.
ماسکهای تنفسی و فیلتر دار N
ماسک های تنفسی سری N شاید معروفترین و شناخته شده ترین انواع ماسک ها در بین افراد جامعه باشند چرا که اسم این نوع ماسک ها نسبت به سایر انواع ماسک ها بیشتر سر زبان ها افتاده است و معروف ترین و رایج ترین آن ماسک های تنفسی N95 می باشد. این نوع ماسک ها طبق استاندارد آمریکایی NIOSH دسته بندی می شوند. در مطب های دندانپزشکی نیز ماسک های N95 طرفداران زیادی داشته و از آن ها استفاده می شود به طور کلی ماسک های تنفسی سری N در 3 دسته جای گرفته که به ترتیب:N95, N99, N100 می باشند.
تاریخ انقضا و عمر مفید استفاده از ماسک فیلتردار :
اگر در محیط های آلوده قرار دارید به سبب جلوگیری از انتقال ویروس و عفونت ها باید از ماسک استفاده کنید، که باعث می شود تصفیه هوای تنفسی شما می شود. بر خلاف باور عمومی که در بین مردم رواج پیدا کرده است ماسک ها وسیله ای موقتی هستند که بصورت یکبار مصرف می توان از آنها استفاده کرد پس لازم به ذکر است هیچگاه از محصولات بهداشتی یک بار مصرف بطور مکرر استفاده نکنید زیرا هر صورت بند فیلتردار یک بازه زمانی مشخصی دارد که به عنوان طول عمر آنها در نظر گرفته می شود.پس اگر در محیط هایی که با انواع آلایندگی و باکتری قرار دارید بدون شک استفاده از ماسک فیلتر دار می تواند ضامن حفاظت سلامتی شما باشد. همانطور که می دانید ماسک فیلتردار معمولا لایه ای می باشند که این موضوع یک نکته مثبت به حساب می آید. نمونه های زیادی از mask در بازار وجود دارد که هر کدام با توجه به نوع ساخت آنها طول عمر متفاوتی دارند.ماسک فیلتردار بصورت چند لایه ساخته می شوند و طول عمر آنها ما بین 8 تا 12 ساعت متغییر است. این محصول بطور کامل مجرای تنفسی را پوشش می دهد که این امر مانع از نفوذ آلاینده های سمی و میکروب به داخل بدن می شود.
چه زمانی باید ماسک را فوراً دور انداخت؟
طبق دستورالعمل هایی که تولیدکننده های ماسک ها منتشر می کنند و همین طور دستورالعملی که مرکز مدیریت بیماری های واگیر در بهمن ماه پارسال منتشر کرد، اگر اتفاقات زیر افتاد، حتی در صورتی که مدت زمان استاندارد برای استفاده از ماسکتان تمام نشده بود باید آن را دور بیندازید:
- اگر قالب کاسه ای شکل ماسک فرم خود را از دست داده باشد و روی صورت تان به طور محکم نچسبد و باعث نشت هوای بیرون به درون ماسک شود.
- اگر با وجود زدن ماسک روی صورت، بو های اطراف را کاملاً احساس می کنید.
- اگر فیلتر ماسک کثیف شده باشد و آلودگی ها و گرد و غبار روی سطح آن دیده شود که قابل تمیز شدن نباشند.
طریق صحیح استفاده از ماسک تنفسی
به طور کلی برای استفاده صحیح از ماسک ها باید مراحل زیر را انجام دهید:
1 :دست هایتان را بشویید:
قبل از اینکه، به ماسک دست بزنید، باید دستهایتان تمیز باشند. آنها را با آب و مایع دستشویی بشویید یا ضدعفونی کنید. پس دستها را 20 ثانیه شسته و با یک حوله کاغذی تمیز خشک کنید و حوله کاغذی را درون سطل زباله بیندازید.
2:از سالم بودن ماسک مطمئن شوید:
ماسک را از جعبه درآورید و آن را بررسی کنید تا ماسک نقص، سوراخ و پارگی نداشته باشد. در صورت داشتن نقص در ماسک یک ماسک جدید استفاده نمایید.
3 :در خانه ماسک بزنید:
هنگامی که در خانه هستید و قبل از رفتن به بیرون از خانه، ماسک بزنید. زیرا مکان های دیگر ممکن است آلوده باشند و آلودگی به ماسک شما نیز سرایت نماید.
4: گیره بینی ماسک را تنظیم کنید:
مورد دیگری که باید برای نحوه استفاده از ماسک تنفسی در نظر داشته باشید، تنظیم گیره بینی است . پس از اینکه ماسک به خوبی روی صورت شما قرار گرفت، از انگشت شصت و اشاره استفاده کنید، تا ماسک روی تیغه بینیتان حسابی محکم شود.
5:به قسمت بیرونی ماسک توجه کنید :
برخی از ماسک ها قسمت داخلی سفید و قسمت بیرونی رنگی است. پس قبل از استفاده از ماسک مطمئن شوید که قسمت سفید ماسک به سمت صورت شما باشد.