تنی پوزاید یک مشتق نیمه سنتزی از پودوفیلوتوکسین است که اثرات آنتی توموری دارد. تنی پوزاید از طریق تشکیل کمپلکس با توپوایزومراز 2 و DNA از سنتز DNA جلوگیری می کند. این کمپلکس سبب شکستن دو رشته DNA و مهار ترمیم آن با توپوایزومراز 2 می شود در نتیجه DNA جدید سنتز نمی شود.
تجمع این دو رشته های ناقص مانع ورود سلول به فاز میتوزی چرخه سلولی می شود و منجر به مرگ سلولی می گردد. تنی پوزاید عمدتا در فاز S و G2 چرخه سلولی عمل می کند.
عوارض مصرف تنیپوساید
همه داروها ممکن است عوارض جانبی ایجاد کنند. اما بسیاری از مصرف کنندگان نیز هیچ نوع عارضه ای بروز نمی دهند. یکسری از عوارض در صورت مصرف بیش تر از مقدار این دارو بروز می کنند، در صورت بروز هریک از این عوارض می بایست به پزشک اطلاع داده شود:
- قلبی ـ عروقی: افت فشار خون در اثر انفوزیون سریع.
- دستگاه گوارش: اسهال، موکوزیت، تهوع، استفراغ.
- خونی: آنمی، خونریزی، لکوپنی، سرکوب مغز استخوان (عامل محدود کننده دوز)، نوتروپنی، ترومبوسیتوپنی.
- پوست: فلبیت و تحریک در محل تزریق، راش.
سایر عوارض: آنافیلاکسی، واکنشهای ازدیاد حساسیت (لرز، تب، کهیر، تاکیکاردی، اسپاسم برونش، تنگی نفس، افت فشار خون، گرگرفتگی)، عفونت.
عوارض مصرف بیش از حد تنیپوساید
این دارو را بیش از دوز تجویز شده توسط پزشک ، مصرف نکنید. اگر احساس کردید که فردی دچار مسمومیت شده است و علائمی مانند تنگی نفس ، غش و ضعف (از حال رفتن) در او دیدید، سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
هشدارها
- تنی پوزاید باید تحت نظر متخصص شیمی درمانی در مرکز درمانی مجهز به تشخیص و درمان عوارض دارویی تجویز شود.
- سرکوب شدید مغز استخوان و در نتیجه عفونت یا خونریزی می تواند با مصرف داروی تنی پوزاید رخ دهد.
- واکنش های حساسیتی به صورت علایم شبه آنافیلاکسی می تواند در دوزهای آغازین یا بعدی رخ دهد. برای درمان آن اپی نفرین همراه یا بدون کورتیکواستروئید و آنتی هیستامین تجویز شود.
- نشت دارو به خارج از رگ می تواند سبب نکروز بافت و ترومبوفلبیت شود.
- جهت پیشگیری از هایپوتانسیون ناشی از تجویز سریع دارو، تنی پوزاید باید به آهستگی و حداقل طی 30 تا 60 دقیقه انفوزیون شود.
- بیماران مبتلا به سندروم داون حساسیت بیشتری نسبت به سرکوب مغز استخوان ناشی از تنی پوزاید دارند. بنابراین دوز شروع دارو در این افراد باید کاهش یابد.
- عملکرد خونی به صورت منظم بررسی شود.
ملاحظات اختصاصی
1- در بیماران مبتلا به اختلال كبدی یا كلیوی یا سندرم داون، دوز باید كاهش یابد.
2- برای آماده سازی و حمل دارو باید از دستكش استفاده نمود. در صورت تماس محلول دارو با پوست، فوراً محل را با آب و صابون شستشو دهید. در صورت تماس با غشاهای مخاطی فوراً محل را با آب شستشو دهید.
3- برای انفوزیون تنی پوساید، از ظروف شیشه ای یا كیسه های پلی اولفین (Polyolefin) باید استفاده نمود. ظروف پلی وینیل كلراید (PVC) نباید به كار رود.
4- دارو را با محلول دكستروز 5% یا نرمال سالین تا رسیدن به یكی از غلظت های mg/ml 1/0، mg/ml 2/0، mg/ml 4/0 یا mg/ml 1 رقیق كنید.
5- برای مقابله با آنافیلاكسی احتمالی، دیفن هیدرامین، هیدروكورتیزون، اپی نفرین و airway باید در دسترس باشد.
6- فشار خون باید قبل و حین انفوزیون با فواصل 30 دقیقه اندازه گیری شود. در صورت افت فشار به زیر mm Hg 90، انفوزیون باید قطع شود.
7- نباید برای انفوزیون این دارو از فیلترهای غشایی استفاده شود، چرا كه دارو ممكن است فیلتر را حل كند.
8- قبل و بعد از انفوزیون، ست تزریق را با دكستروز 5% یا نرمال سالین شستشو دهید.
9- دارو باید در عرض 60-30 دقیقه انفوزیون شود.
10- محل تزریق باید از نظر فلبیت تحت نظر باشد.
11- در طول درمان عملكرد كبدی و كلیوی بیمار را پایش كنید.
12- محلول های با غلظت mg/ml 1/0، mg/ml 2/0، mg/ml 4/0 در دمای اتاق تا 24 ساعت پایدارند. محلول با غلظت mg/ml 1 باید حداكثر طی 4 ساعت از تهیه مصرف شود.
عوارض و موارد مصرف فلوتیکازون
