ورزش پاراگلایدر
آرزو پرواز کردن سالیان است که انسان ها را بر آن داشته که هر دوره ای از زندگی شان ، وسیله و یا دستگاهی اختراع کنند تا بتوانند شاید فقط لحظاتی را در آسمان غوطه ور شوند. از ماشین پرواز لئوناردو داوینچی گرفته تا هواپیمای برادران رایت و… . امروزه هم در گوشه کنار جهان ماشین هایی مکانیکی اختراع می شوند تا بتوانند این آرزو را برای انسان برآورده کنند؛ و یا اختراعات قدیمی تر پیشرفت داده شده و بهتر می توانند انسان را در آسمان معلق نگه دارند. مانند پاراگلایدر که یکی از نزدیک ترین وسایل ساخت بشر به پرواز کردن است.
تاریخچه پاراگلایدر
اولین قدمها در جهت شکل گیری پاراگلایدر در دهه 1960 میلادی توسط ناسا صورت گرفت .
در آن دوره برای کاهش آسیب سفینه های فضایی به هنگام فرود از چتر استفاده می شد این روش تا قبل از اختراع شاتل ها رواج داشت اما در خلال این مطالعات فعالیتهای مثبتی در جهت
پیشرفت چترهای اتوماتیک و سقوط آزاد انجام گرفت
تا سال 1985 میلادی وسیله ای بنام پاراگلایدر وجود نداشت تا اینکه در حدود سال 1986 میلادی کوهنوردان سوئیسی برای پایین آمدن از کوه از این وسیله استفاده کردند .
البته وسیله ای که آنها از آن استفاده می کردند بیشتر به چتر سقوط آزاد شباهت داشت و به مرور زمان به شکل امروزی تغییر حالت داد.
پایین آمدن از کوه با پاراگلایدر انگیزه ای شد برای پیشرفت ورزش بطوری که امروزه به ورزشی مستقل در نقاط مختلف جهان تبدیل شده است .
در این راستا کارخانه هایی برای تولید این وسیله بوجود آمد که در پیشرفت و تکامل پاراگلایدر بسیار بسیار موثر بودند.
پرواز با پاراگلایدر (پاراگلایدینگ)
پاراگلایدینگ یا چتربال سواری یا یک ورزش تفریحی است که در هنگام پرواز، خلبان آن، پروازی با ویژگی هایی مثل سبک وزنی و پرواز آزاد را به طور همزمان با یک چتربال که در واقع نوعی بادپر است تجربه می کند. باد موثرترین عنصر در پرواز پاراگلایدر می باشد.
پرواز می تواند به چند شکل آغاز شود. در روش اول خلبان با سرعت در جهت مخالف باد می دود و چتر را پشت سر خود می کشد. برخورد باد به زیر چتر آن را به احتزاز درمی آورد و نهایتاً موجب به پرواز درآمدن خلبان می شود.
پرواز با پاراگلایدر در ایران
حدودا این ورزش از سال 1993 در ایران شروع به فعالیت کرد. امروزه تقریبا در اکثر نقاط ایران پرواز با پاراگلایدر انجام می شود. همه ساله در نقاط مختلف ایران و جهان مسابقات و
جشنوارهای گوناگون پاراگلایدر های رنگارنگ برگزار می شود.
امروزه کشورما در آموزش و روش عمليات با پاراگلايدر تجربه و آشنایی زيادی پيدا كرده است و مدارس و باشگاه های تخصصی و حرفه ای برای آموزش پرواز با پاراگلایدر دایر شده است.
ورزش چترپری در ایران، زیر مجموعه ای از ورزش های هوایی است. انجمن ورزش های هوایی ایران بعنوان متولی این ورزش در کشور زیر نظر فدراسیون انجمن های ورزشی فعالیت می کند.
محل پرواز با پاراگلایدر
محل آغاز پرواز این دستگاه، در شیب نوک قله کوه یا تپه هایی که دارای شیب صاف و فاقد موانع همچون درخت بوده، می باشد. در صورتی که محل بلند شدن از قله کوه و محل فرود به اندازه یک زمین فوتبال کوچک گسترده و صاف باشد برای ایمنی پرواز مناسبتر می باشد.
به مرور زمان هر چه بیشتر به مهارت خلبان افزوده شود، می تواند در جایی که از وسعت کمتری برخوردار باشد، آغاز به پرواز یا اقدام به فرود نماید. قبل از اینکه محلی برای سایت پرواز تایید شود باید فاکتورهای بسیاری را از جمله رویت بودن محل فرود از قله کوه و بالعکس رویت بودن قله کوه از محل فرود را دارا باشد.
برای پرواز با پاراگلایدر دو روش وجود دارد:
- اول اینکه خلبان با سرعت در خلاف جهت باد به حرکت در می آید و چتر را در پشت سر خود می کشد تا برخورد باد با چتر باعث بالا رفتن آن شود و چتر را از زمین بلند کند که اگر شدت باد زیاد باشد ابتدا خلبان در خلاف جهت می ایستد تا چتر توسط باد از زمین کنده شده و سپس برگشته و شروع به دویدن می کند تا به صورت کامل از زمین ارتفاع گیرد که این روش ها اکثراً برای مناطق کوهستانی که دارای شیب هستند کاربرد دارد زیرا در آن صورت تفاوت ارتفاع با زمین هموار به اوج گیری چتر کمک بسزایی می کند.
- در روش بعدی که معمولا در نواحی پست تر از آن استفاده می کنند پرواز به این شکل است که خلبان و چترش توسط یک نیروی محرکه مثل: اتوموبیل، کشیده می شوند تا به ارتفاع مورد نظر برسند سپس خلبان خودش طناب را جدا کرده و به صورت مستقل به پرواز در می آید.
در طی پرواز با پاراگلایدر خلبان خود را توسط تسمه هایی به چتر متصل می کند و توسط طناب هایی با رنگ های مختلف چتربال را کنترل می کند و جهت و سرعت حرکت را با آن مشخص می کند.
هدایت پاراگلایدر:
فرمان های پاراگلایدر در قالب دو عدد طناب نازک بسیار محکم ، مجهز به جادستی حلقوی از جنس برزنت، بصورت عمودی در بالای شانه های خلبان قرار می گیرد و با ابتکاراتی که از سوی خلبان تحت نظارت مربی، برآنها وارد میشود، اعمالی همچون: آغاز پرواز، فرود، چرخشها، کاهش یا افزایش سرعت ، مانورهای آکروبات و ... انجام میشود.
پاراگلایدر نیز برای مواقع استراری همچون شدت ناگهانی باد یا بالعکس به نقطه صفر رسیدن جریان نسیم های هوایی و ...، برای پیش گیری از سقوط احتمالی، به چتر کمکی نجات مجهز بوده که در زیر صندلی خلبان نصب می گردد و خلبان و خود دستگاه را از نابودی نجات می دهد.
فرود:
خلبان، پاراگلایدر را پس از پایان پروازی زیبا ، در منطقه ای صاف در کوهپایه و در مجاورت قله کوه که قبلا به عنوان فرودگاه پیش بینی شده است ، در جهت مخالف باد به آرامی و با لذت بسیار از پرواز فرود می آورد .