شاید بیشتر مردم از مزایای ارتودنسی دندان آگاهی داشته باشند. مزایای ارتودنسی تنها شامل اصلاح ظاهر دندان های فرد نیست بلکه می تواند به بهبود سلامت کلی بدن نیز کمک کند. اما آیا ارتودنسی عوارضی هم دارد؟ در پاسخ باید گفت؛ ارتودنسی نیز مانند هر خدمات دندانی دیگری، بی خطر یا عارضه نیست. با اینکه احتمال دچار شدن به عوارض ارتودنسی بسیار پایین است اما در صورت دچار شدن می تواند مشکلات جدی را به همراه داشته باشد.
یکی از نگرانی های مطرح شده در طی درمان ارتودنسی پوسیدگی دندان ها می باشد. اکثر بیماران ارتودنسی از پوسیدگی مینای دندان در زیر وسایل ارتودنسی (براکت های ارتودنسی) نگران هستند این در حالی است که ا نواحی زیر براکت های ارتودنسی خطر پوسیدگی بالایی ندارند بلکه تجمع مواد غذایی در اطراف براکت های ارتودنسی و عدم رعایت بهداشت صحیح توسط بیمار، باعث ایجاد پوسیدگی در این نواحی می شود. نصب وسایل ارتودنسی در دهان سبب افزایش گیر مواد غذایی می شود و به همین دلیل رعایت بهداشت دهان و دندان در طی درمان ارتودنسی اهمیت بسیار زیادی دارد. عدم رعایت صحیح بهداشت دهان و دندان (استفاده روزانه و منظم از مسواک، نخ دندان و مسواک بین دندانی) می تواند منجر به پوسیدگی دندان یا تغییر رنگ دندان ها و ایجاد لکه های سفید بر روی سطح دندان ها شود. این لکه ها در واقع مرحله قبل از پوسیدگی دندان ها می باشد.در صورتی که این مشکل برای به یک فرد وجود بیاید و رعایت مستمر دستورات بهداشتی تأثیری در کنترل آنها نداشته باشد، ممکن است متخصص ارتودنسی به این نتیجه برسد که درمان ارتودنسی را زودتر از موعد تعیین شده به پایان برساند و براکت ها را بردارد. زیرا اولویت اول برای هر فرد، داشتن دندان های سالم است و بعد از آن نوبت به داشتن دندان های صاف و مرتب می رسد.
پوسیدگی دندان
بهداشت دهان و دندان عامل مهمی برای سلامت و زیبایی دندان های بیماران ارتودنسی به حساب می آید. دندان ها در صورت تمیز نشدن ذرات غذایی و ماده پلاک از دهان، به سرعت پوسیده و کرم خورده می شوند. خوشبختانه این مشکلات به راحتی و با مسواک زدن مداوم، استفاده از نخ دندان و پرهیز از غذاهای پر شکر قابل پیشگیری هستند. از آنجایی که این رسیدگی ها با وجود بریس های ارتودنسی در دهان، آسان نخواهد بود، رعایت بهداشت دهان و دندان به چالشی برای بیماران ارتودنسی تبدیل شده است.
کوتاه شدن ریشه دندان
در برخی از بیماران ریشه ی دندان ها در طول درمان ارتودنسی کوتاه می شوند. نمی توان پیش بینی کرد که آیا این اتفاق برای بیمار خواهد افتاد یا خیر اما برخی افراد نسبت به دیگران، بیشتر مستعد ابتلا به این مشکل هستند. به طور کلی کوتاه شدن ریشه ی دندان عواقب مشخصی ندارد اما در برخی موارد می تواند تهدیدی برای طول عمر دندان محسوب شود.
بیماری لثه
یکی دیگر از مشکلات شایع ارتودنسی دندان، بروز بیماری های لثه می باشد. از مهم ترین علائم بروز این بیماری، خونریزی لثه هنگام مسواک زدن است. التهاب و تورم لثه نیز از علائم دیگر اینگونه بیماری هاست. در صورت بروز بیماری هایی مثل پریودنتال، درمان با ارتودنسی بسیار پیچیده خواهد شد، زیرا مشکلاتی که برای لثه ها پیش می آید باعث می شود که سرعت حرکت دندان ها کاهش یابد و روند درمان نیز با مشکل و تاخیر رو به رو شود.
خطر برگشت درمان ارتودنسی
اگر درمان ارتودنسی به طور صحیح و توسط متخصص ارتودنسی انجام گیرد، احتمال برگشت آن بسیار کم است. بعد از برداشتن بریس ها برای تثبیت نتیجه ی درمان، باید حداقل برای یک سال از نگهدارنده ها و پلاک های متحرک استفاده شود.
درد فک
این باور که با انجام ارتودنسی به طور قطعی مشکلاتی برای فک بوجود می آید و یا مشکلات فکی برطرف خواهند شد، غلط است؛ اما با انجام ارتودنسی ممکن است برخی مشکلات مربوط به فک رفع شوند که نیاز به درمان های مکملی نیز می باشد و گاهی با درد و عوارض همراه است.
زخم و خراش دهان
با گذاشتن براکت ها در داخل دهان، تا زمانی که دهان به آن عادت کند، ممکن است زخم یا خراش های کوچکی در دهان بوجود آید. این امر کاملا طبیعی است، اما با استفاده از موادی مثل موم ارتودنسی، می توان به کاهش زخم ها و درد آن ها کمک کرد.
جوش خوردن ریشه دندان به استخوان فک (انکیلوز)
انکیلوز عبارت است از جوش خوردن ریشه ی دندان به استخوان فک که طی آن دندان کوتاه تر از سایر دندان ها دیده می شود البته این مورد جزو عوارض ارتودنسی محسوب نمی شود.اما دندان انکیلوز شده شانس زیادی برای حرکت کردن ندارد و ممکن است درمان ارتودنسی با شکست مواجه شود.
واکنش های آلرژیک
برخی بیماران ممکن است به مواد مورد استفاده در ارتودنسی مانند کش ها یا فلز های ارتودنسی آلرژی داشته باشند. به همین دلیل در اولین جلسه تمام حساسیت های خود را به مواد مختلف برای دندان پزشکتان لیست کنید. در این صورت دندانپزشک از مواد دیگری برای ارتودنسی شما استفاده خواهد کرد.
مدت زمان و طول درمان ارتودنسی:
معمولا مدت زمان درمان ارتودنسی، بین 18 تا 24 ماه می باشد. ممکن است در بعضی موارد، این طول درمان کوتاه تر یا طولانی تر شود. اگر همه ی نکات و مراقبت های لازم به درستی صورت پذیرد، این موارد به ندرت پیش خواهد آمد. این موارد شامل رعایت بهداشت دهان و دندان، همکاری بیمار با دندانپزشک، عدم وجود بیماری هایی که روی روند درمان تاثیر می گذارند و... می باشد.