ایا خوردن جگر در دوران بارداری توصیه می شود؟

خوردن هر روزهٔ جگر مطمئناً بی خطر نیست، اما تصور نمی شود که یک بار خوردن آن و به مقدار خیلی کم برای زنان باردار مضر باشد، فقط باید مراقب مسمومیت با جگر آلوده بود و به طورکلی، خوردن کم جگر هم بهتر است فقط برای رفع هوس و ویار شما باشد و نه یک وعدهٔ غذایی کامل!

جگر عموماً یک غذای سالم تلقی می شود که غنی از ویتامین ها، مواد معدنی و پروتئین است اما حاوی مقادیری زیادی از «ویتامین A فعال» یا همان رتینول است و دریافت مقدار زیادی از این ویتامین، به ویژه در سه ماههٔ اول بارداری می تواند باعث نقص های مادرزادی در جنین در حال رشد شود. همچنین خوردن جگر آلوده باعث مسمومیت زنان باردار می شود که این مسمومیت در مواردی باعث زایمان زودرس خواهد شد. بنابراین پزشکان، خوردن جگر را در دوران بارداری توصیه نمی کنند.

نوع دیگر ویتامین A «کاروتنوئیدهای پیش مادهٔ ویتامین A» است که در میوه ها و سبزیجات یافت می شود ولی هیچ محدودیتی در مقدار کارتنوئیدهایی که یک زن باردار می تواند بخورد وجود ندارد و بنابراین لازم نیست نگران دریافت مقدار بیش از حدی ویتامین A از میوه ها و سبزیجات باشید.

قطعه ای از جگر گاو می تواند حاوی سه برابر حداکثر مصرف روزانهٔ نوع فعال ویتامین A باشد. برای همین پزشکان توصیه می کنند که روزانه، مجموعاً بیشتر از ۱۰۰۰ واحد بین المللی از نوع فعال ویتامین A را از مکمل ها، منابع حیوانی و غذاهای غنی شده با این ویتامین دریافت نکنید. همچنین فکر خوبی است که از خوردن روزانهٔ روغن جگر ماهی هم پرهیز کنید.

خطرات خوردن جگر در دوران بارداری:

برخی از نگرانی ها در مورد مصرف جگر در دوران بارداری وجود دارد. برخی مطالعات نشان می دهد که دوزهای بالای ویتامین A باعث ایجاد نقایص مادرزادی می شود؛ بر اساس مؤسسه پزشکی (IOM)، توصیه می شود رژیم توصیه شده (RDA) ویتامین A برای زنان باردار 2565 IUS (واحد های بین المللی) در روز می باشد.

در مطالعه سال 1995، زنانی که بیش از 10،000 واحد ویتامین A روزانه (تقریبا 4 برابر میزان توصیه شده توسط IOM) مصرف می کردند، در دو ماه اول بارداری بیش از دو برابر خطر ابتلا بهداشتی نوزاد با نقص های زایمان را بیشتر داشتند. مطالعات دیگر پیشنهاد کرده اند که دوز کمتر از 30،000 IUS روزانه احتمالا نقایص مادرزادی را ایجاد نمی کند، اما دوز خیلی کمش ممکن است باعث ایجاد نقص های مادرزادی شود.

بدن خودش ویتامین A را در صورت نیاز تولید می کند، از موادی مانند بتا کاروتن، که در سبزیجات زرد و سبز یافت می شود؛ این مواد خام برای ویتامین ها در طول بارداری کاملا سالم هستند با این حال، ویتامین A پیش ساخته شده رتینول است که، در مقدار بیش از حد، ممکن است نقص های زایمان را ایجاد کند.

ویتامین A پیش ساخته:

ویتامین A پیش ساخته در بسیاری از مکمل های ویتامین و برخی از غذاها، از جمله گوشت، تخم مرغ، محصولات لبنی و غلات صبحانه غنی شده وجود دارد و کبد تنها ماده غذایی است که مقدار بسیار بالایی از ویتامین A را فراهم می کند.

بهترین نوع رژیم غذایی در طول بارداری چیست؟

ویتامین Aکبد:

• خوردن 3 اونس از جگر گوشت گاو ممکن است شامل 27000 واحد باشد.
• خوردن 3 اونس کبد مرغ حاوی 12000 واحد است.

یک زن باردار که به طور مرتب جگر مصرف می کند، به میزانی ویتامین A مصرف می کند که خطر ابتلا به نقص های زایمانی بالا می رود. اگر چه ثابت نشده است که خوردن جگر موجب نقص مادرزادی می شود، اما روشی امن برای زنان باردار وجود دارد و باید مصرف جگر را کم کنند.

یک زن باردار نیز باید اطمینان حاصل کند که مکمل مولتی ویتامین هایش حاوی میزانی بیش از 5000 ویتامین A پیش ساخته نیست. برخی از ویتامین های قبل از زایمان حاوی هیچ ویتامین A پیش ساخته ای نیستند، و بتا کاروتن را جایگزین می کنند و یا ویتامین A را کاملا حذف می کنند.

در دوران بارداری چه مقدار جگر می توان مصرف کرد؟

هیچ شواهدی وجود ندارد که مقدار مشخصی از جگر را که می توان در حین بارداری مصرف شود، معین کند بنابراین، همه این ها به قضاوت شخصی شما بستگی دارد اما با این حال، اجتناب از مصرفش بهترین کار است. شما می توانید انواع دیگری از گوشت را که امن تر است بخورید.

گفته شده است که حدود 2500 واحد ویتامین A را می توان هر روز در دوران بارداری مصرف کرد ؛ زنانی که مقدار بیشتری از آن را دریافت می کنند، در معرض خطر نقص و عوارض زایمان قرار دارند.

آیا خوردن جگر مرغ در دوران بارداری مجاز است؟

یکی از غذاهای محبوب برای برخی از بانوان بارداری جگر مرغ است. با توجه به مناسب تر بودن قیمت آن نسبت به جگر گوسفند، شاید تعداد زیادی از بانوان باردار اقدام به تهیه و مصرف آن در این دوران حساس کنند. اما آیا خوردن جگر مرغ در بارداری برای سلامتی جنین مضر است؟

یکی از مهمترین وظایف سلول های کبدی (سلول های جگر) در تمامی جانداران پاکسازی خون از انواع سموم و داروها است. این مواد برای مدتی در این سلول ها که هپاتوسیت نام دارند تجمع خواهند یافت. گاهی کبد این مواد را از درون سلول های خود پاکسازی می کند اما در برخی شرایط سموم و آنتی بیوتیک ها برای مدت طولانی در هپاتوسیت ها باقی می مانند.

اگر در طی روند پرورش ماکیان و دام ها به میزان بیش از حد مجاز از آنتی بیوتیک ها استفاده شود، این مواد بدون شک به مقدار زیادی در جگر این جانداران تجمع پیدا کرده و با خوردن آنها وارد بدن شما می شوند.

مطالعات نشان می دهد که مقدار آنتی بیوتیک مصرفی مرغداری ها، بسیار بیشتر از حد مجاز بوده که بدون شک برای سلامتی انسان مضر است. حال اگر باردار باشید خوردن این حجم از آنتی بیوتیک به احتمال فراوان تاثیرات بسیار نامطلوبی بر سلامتی جنین شما خواهد داشت. به این ترتیب توصیه می شود که در این دوران از مصرف جگر مرغ کاملاً پرهیز کرده و درصورت علاقه از جگر گوسفند، آن هم به مقدار مجاز مصرف کنید.

گرچه مطالعات انجام شده بر روی تاثیرات ناشی از مصرف آنتی بیوتیک ها در روند رشد دام ها و ماکیان هنوز بسیار کم است اما با توجه به لزوم رعایت تمامی احتیاط ها در این دوران، و مشخص نبودن منشا اصلی افزایش شیوع بسیاری از مشکلات جسمی و رفتاری نوزادان و کودکان نظیر اوتیسم، بیش فعالی و ... ترجیح بر این است که مادران باردار تا حد امکان از مصرف مواد غذایی نامناسب اجتناب کنند.