تجمع مواد زائد و سمی در بدن جز مهم ترین علل زمینه ساز بیماری های مختلف هستند که بسیاری از افراد بی آنکه بدانند از این مشکل رنج می برند. خوشبختانه دست سخاوتمند طبیعت در این باره نیز خوراکی های بی نظیری ارزانی داشته که خواص " دیورتیک" آنها باعث تسهیل در روند دفع ادرار و حذف مواد سمی از بدن می شود. البته این خوراکی ها در زمینه بهبود فشار خون بالا و احتباس آب در بدن نیز شهرت دارند. سبزیجات، سرشار از آب، فیبرها و مواد معدنی هستند که عملکرد کلیه ها را تحریک کرده و فواید بسیاری برای سلامتی دارند.
بهترین سبزیجات برای سم زادیی بدن شامل:
1. مارچوبه
مارچوبه یکی از کم کالری ترین سبزیجات دیورتیک بوده که حاوی آسپاراژین؛ ترکیب شیمایی محرک عملکرد کلیه ها و مرثر در دفع مواد زائد است. به علاوه خاصیت آنتی اکسیدانی بسیار بالایی به خصوص به شکل خام دارد که از بدن در برابر بسیاری بیماری ها محافظت می کند. همچنین منبع غنی ویتامین B9 یا فولات است که به خصوص برای خانم های باردار توصیه می شود که که از بروز ناهنجاری های لوله عصبی بین هفته های سوم و چهارم بارداری پیشگیری می کند. مارچوبه باید سرشار از ویتامین K دانست که به طور مؤثر در انعقاد خون و پیشگیری از پوکی استخوان نقش دارد.
2. آرتیشو
فیبرها، مواد معدنی و ویتامین های موجود در آرتیشو نقش مهمی در پاکسازی بدن دارد و به عملکرد کلیه ها و بهبود دفع آب و املاح اضافی بدن کمک می کند. همچنین برگ های خوراکی آن سرشار از انواع آنتی اکسیدان های مفید سلامتی است. مقدار بالای مس؛ ماده ضروری تشکیل هموگلوبین و کلاژن ( پروتئین تشکیل دهنده ساختار و ترمیم بافت ها) را نیز از یاد برد. مطالعات نشان می دهد آرتیشو با کاهش کلسترول کلی و بد خون و البته افزایش سطح کلسترول خوب به بهبود این مشکل کمک می کند.
3. هویج
هویج با مقدار بالای پتاسیم جز بهترین سبزیجات دیورتیک است که رنگدانه های بسیار فراوان آن در پیشگیری از انواع بیماری ها از جمله ناراحتی های قلبی عروقی و سرطان ها به خصوص سرطان ریه نقش دارد. همچنین به دلیل وجود لوتئین، زآگزانتین، بتاکاروتن و آلفا در کاهش بروز آب مروارید مؤثر است. هر چه رنگ هویج بیشتر باشد مقدار بالاتری بتاکاروتن دارد. خوردن یک تا دو عدد هویج به عنوان یک خوراکی ضد گرسنگی عالی برای افراد خواستار کاهش وزن محسوب می شود.
4. کلم بروکلی
مقدار بالای مواد معدنی مانند پتاسیم و منیزیوم باعث شده کلم بروکلی تاثیر دیورتیک خوبی داشته باشد و منبع غنی از ویتامین C و K محسوب شود. حداقل مصرف کلم بروکلی یک بار در هفته با کاهش خطر ابتلا به سرطان کولورکتال، معده، ریه، پروستات و حتی سرطان سینه در دوران پیش یائسگی همراه است. همچنین در حفظ سلامت سیستم قلبی عروقی دخیل بوده و به افراد مبتلا به دیابت نوع 2 توصیه می شود تا غلظت کلستروبل خوب را افزایش داده و تری گلیسرید کلسترول بد خون را کاهش دهد. برای بهره مندی از خواص بیشتر کلم بروکلی بهتر است آن را به شکل خام یا کمی پخته مصرف نمود.
5. بادمجان
یکی دیگر از سبزیجات دیورتیک بادمجان است که منبع خوبی از آب، فیبرها، پتاسیم و منیزیوم محسوب می شود. بادمجان بسیار کم کالری است اما مقدار زیادی آنتی اکسیدان دارد که آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد در بدن را کاهش می دهد. اگر بادمجان به شکل خام مصرف شود می تواند منبع غنی از مس، ویتامین B1 و B6 محسوب شود.
6. کدو مسمایی
95 درصد حجم کدو مسمایی از آب تشکیل شده اما سرشار از منیزیوم و پتاسیم است و خاصیت دیورتیک بالایی دارد. این خوراکی حاوی روتین است که این ترکیب فنولیک جز خانواده فلونوئیدهاست و خواص آنتی اکسیدانی برای محافظت در برابر LDL و اکسیداسیون دارد. کاروتنویئدهای موجود در آن نیز عملکرد آنتی اکسیدانی داشته و به خصوص در برابر بعضی بیماری های چشمی نقش محافظتی دارد. کدو منبع نسبتا خوبی از فسفر، منیزیوم، پتاسیم، آهن، ویتامین های B1، B2، B6، B9 است که می تواند 5 تا 15% نیاز روزانه بدن به این ریزمغذی ها را تامین کند.
7. کرفس
سبزی ترد و خوش طعم به خاطر کالری پایین شهرت دارد. مقدار بالای پتاسیم و سدیم عامل تاثیر دیورتیک کرفس است. پلی آستیلن موجود در آن مانع از تکثیر بسیار از سلول های سرطانی شده که مطالعاتی در سال 2006 آن را تایید می کند. همچنین منبع خوبی از ویتامین های K و B6 است. سدیم آن می توان جایگزین خوبی برای کاهش مصرف نمک در مبتلایان به پرفشاری خون است.
8. کلم
کلم خواص فراوانی دارد اما اگر به دنبال خواص دیورتیک هستید کلم قمری را انتخاب کنید که سرشار از فیبرها و پتاسیم است. ترکیبات فیتوشیمی کلم سیستم ایمنی بدن را تحریک کرده و از استرس اکسایشی، و بروز سرطان ها پیشگیری کرده و تکثیر سلول های سرطانی را کاهش می دهد. همچنین یکی دیگر از منابع ویتامین K است.
9. چغندر قرمز
این بار هم پتاسیم بالا عامل خاصیت دیورتیک است اما چغندر قرمز به خاطر مقدار بالای آنتی اکسیدان جز خوراکی های بسیار عالی محسوب می شود. ترکیبات فنولوئیک به عنوان آنتی اکسیدان ها حتی پس از پخت نیز حفظ می شود. بتانین؛ یکی از ترکیبات آن، بروز بعضی سرطان ها را کاهش داده و مانع از تکثیر سلول های سرطان سینه و پروستات می شود. به علاوه، منبع عالی ویتامین A است که در رشد استخوان ها و دندان ها نقش داشته و قدرت بینایی در تاریکی را افزایش می دهد. ویتامین K را نیز باید خاصیتی دیگر از چغندر دانست.
10.خیار
خیار جز سبزیجات خنک کننده و دیورتیک است که به خصوص در فصول گرم طرفدار دارد. آب، سیلیسیوم و گوگرد عامل این خاصیت بوده که کلیه ها را برای رفع اسید اوریک تحریک می کند. خیار در حالت خام 95% آب دارد اما کم کالری است و برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند، عالی است. خیار بدون پوست منبع خوبی از مس است که اگر همراه پوست میل شود ویتامین K را نیز به بدن می رساند. همچنین به دلیل وجود ترکیبات پلی فنولیک تا حدی تاثیر آنتی اکسیدانی دارد.