ساعدنیوز
ساعدنیوز

بیوگرافی عنصری بلخی شاعر نام‌آور پارسی‌زبان

  پنجشنبه، 29 مهر 1400   زمان مطالعه 3 دقیقه
بیوگرافی عنصری بلخی شاعر نام‌آور پارسی‌زبان
ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر در سال 350 هجری قمری در بلح متولد شد و در سال 431 هجری قمری در گذشت.

ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر نام آور پارسی زبان در سال ۳۵۰ هجری قمری زاده شد. امیر نصر برادر سلطان محمود غزنوی، وی را به غزنه فراخواند. سلطان محمود غزنوی به او توجه نشان داد و به او عنوان ملک الشعرایی داد. عنصری در سال ۴۳۱ هجری قمری درگذشت.

عنصری بلخی

زندگینامه عنصری بلخی

ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر پارسی گوی بلخ، مشهور به عنصری بلخی در سال ۳۵۰ هجری قمری متولد شد. امیر نصر برادر سلطان محمود غزنوی، او را به غزنه فراخواند. سلطان محمود غزنوی به وی توجه نشان داد و به وی عنوان ملک الشعرایی داد. عنصری بلخی در سال ۴۳۱ هجری قمری درگذشت. مناقب و بزرگی وی اظهر من الشمس است و سرآمد شعرای زمانه سلطان محمود بود و وی را ورای طورِ شاعری فضائل بسیار است؛ و برخی وی را پزشک نوشته اند. این طور گویند که در رکاب سلطان محمود پیوسته چهارصد شاعرِ متعین همراه بودند و پیشوا و ارجح طایفهٔ شعرا استاد عنصری بود، و همگی شاگرد او بودند و وی را در مجلس سلطان منصب ندیمی با شاعری ضمّ بود و پیوسته مقامات و غزوات سلطان نظم می کرد. وی قصیده ای سروده است به اندازه ی نزدیک به 180 بیت که مجموع غزوات و حروب و فتوح سلطان محمود غزنوی را در آن قصیده به نظم آورده است؛ و در آخر سلطان محمود استاد عنصری را مثالِ ملک الشعرایی قلمرو خویش ارزانی داشت و حکم فرمود در حوالی کشورها هر کجا شاعری و خوشگویی باشد سخن خویش بر استاد ارائه دارد تا استاد غث و ثمین آنرا منقح کند، در حضرت اعلی به عرض رساند؛ و تمامی روز مجلس استاد عنصری، شعرا را مقصدی معیّن بود، و وی را جاهی و مالی بزرگ به این جهت جمع شده، و فردوسی وی را در نظم شاهنامه تحسین بلیغ می کند و آن داستان به جایگاه خویش خواهد آمد، و الله و اعلم.

آثار عنصری بلخی

می گویند عنصری سی هزار بیت سروده است که اکنون تنها اندکی بیش از 2000 بیت از او باقی نمانده است. که حاوی قصیده، غزل، رباعی، قطعه، ترکیب بند، و مثنوی است. اکثر قصیده های وی در ستایش سلطان محمود غزنوی و مسعود غزنوی است. در قصیده ها و غزل های عنصری اصطلاحات حکمت و منطق هم وجود دارد. قصیده های عنصری بدون مقدمه است و بیشتر به توصیف می پردازد. وی غير از ديوان خود منظومه هايي نيز داشته است به نام : شادبهر و عين الحياة، وامق و عذرا، خنگ بت و سرخ بت. عنصری شاعري توانا و هنرمند بود و بر اثر احاطه به ادب عربی گاه مضامين خود را از شاعران بزرگ عرب زبان پيش از خود اقتباس کرده است، ليکن چنان رنگ تازه و هيئت جديد بدان بخشيده است که صورت نخستين در آن ديده نمی شود. به دلیل تسلط و بر علوم عقلی مقداری از افکار و اصطلاحات علمی در اشعار او راه یافته است منتهی گاهی این استفاده از افکار و اصطلاحات علمی از طریق آمیزش با تخیلات شاعرانه صورت گرفته و گاه تنها به آوردن آنها بدون تصرف و به منظر بیان مقاصد شعری اکتفا شده است. دقت خیال و باریکی اندیشه و کوشش در آوردن مضامین نو و ابداعی ، فهم اشعار عنصری را تا حدی دشوار ساخته است.

آثار در دسترس عنصری در گنجور

  • قصاید
  • رباعیات
  • قطعات و ابیات پراکندهٔ قصاید
  • ابیات پراکندهٔ مثنوی ها
  • اشعار منسوب

نمونه اشعار عنصری بلخی

در عشق تو کس پای ندارد جز من بر شوره کسی تخم نکارد جز من

با دشمن و با دوست بدت می گویم تا هیچ کست دوست ندارد جز من

باد نوروزی همی دربوستان بتگرشود تا زصنعش هر درختی لعبتی دیگر شود

باغ هم چون کلبهٔ بزاز پر دیبا شود باد هممچون طبلهٔ عطار پر عنبر شود

سوسنش سیم سپید از باغ بردارد همی باز همچون عارض خوبان زمین اخضر شود

روی بند هرزمینی حلهٔ چینی شود گوشوار هر درختی رستهٔ گوهر شود

چون حجابی لعبتان خورشید رابینی زناز گه برون آید ز میغ و گه به میغ اندر شود

افسر سیمین فرو گیرد زسر ،کوه بلند باز مینا چشم و زیبا روی و مشکین سر شود

روز هر روزی بیفزاید چو قدر شهریار بوستان چون بخت او هر روز برناتر شود

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (504 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (254 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (243 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (192 نظر) آخرین جشن تولد ساده و خلوت بهاره سرگل زایی، یکی از استعدادهای برتر کشورمان/ روحت شاد بانوی کرمانی+عکس (99 نظر) مهراب قاسم خانی: معرفی میکنم عضو جدید خانواده/ چه پشمالو و گوگولی هم هست+عکس (77 نظر) شهرام قائدی: دنیا دیگه نمیزاد مادرهای مارو، مادر من هیچوقت کرم به دستش نزد، نفهمید مو رنگ کردن چیه لباس خونه با مهمونی چه فرقی داره...+ویدیو (65 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (61 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (51 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (42 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر) پریناز ایزدیار؛ هرچقدر هم شلوغ باشم بازم وقت دارم که به ازدواج فکر کنم، شرایط خانواده‌مون این مدلی نیست که ازدواج حتما باید سنتی باشه یا نباشه، ولی خودم دوست دارم همسرم رو انتخاب کنم (39 نظر) مهران مدیری: شایعه نیست؛ هواپیمای شخصی دارم سوئیچ رو هم دادم به بچه‌های پشت صحنه! / برشی از برنامه تلویزیونی جذاب «دورهمی» با اجرای بی‌نظیر مهران مدیری (39 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
رونمایی از سند ازدواج در زمان قاجار؛ آداب عجیب خواستگاری رفتن بدون خبر دادن به صاحبخانه+ عکس
یک فیلم ایرانی نداریم که مردها در آن نرقصند!
بشار اسد و نبیه بری به پیام رهبر انقلاب چه جوابی دادند؟
واکنش ایران به قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام چیست؟
تصویب قطعنامه ضدایرانی کشورهای غربی در آژانس اتمی
ابلاغیۀ رئیس جمهور مبنی بر اصلاح مصوبۀ ماده واحدۀ تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی
ویدیو | فلسفۀ زندگی از نگاه حسین پناهی: عشق یک جفت النگو، عدالت نیم کیلو سیب‌زمینی!
معنا و مفهوم ضرب المثل «هر چی سنگه، مال پای لنگه» در ادبیات فارسی / ضرب المثل در حقیقت یک باور هست، و هر باور یک ماتریکس!
اجاره خانواده برای ازدواج مجدد پنهانی / مواظب باشید سرتان کلاه نرود!
ویدیو/ شعر مفهومی و فی‌البداهۀ مهران مدیری برای سربازان/ تمجید و تحسین سروش صحت و نادر سلیمانی
بهترین سن یادگیری زبان انگلیسی در کودکان چه سنی است؟ / این یک هشدار است؛ قبل از 18 سالگی یک زبان جدید بیاموزید!
شوخی با تاریخ/ وقتی «خشایارشا» اینستاگرامی می‌شود؛ شاهنشاه هخامنشی در جستجوی فالوور + عکس
ویدیو| دکلمه‌ای که به عمق روح می‌نشیند؛ دکلمه شعر زیبا و حزن‌انگیز "خوار گشتم" از استاد شهریار / من از بازار دنیا زار گشتم ...
قبل از دیر شدن، این 5 ارز دیجیتال را به سبد سرمایه‌گذاری خود اضافه کنید
ویدئو| معماری شگفت‌انگیز هخامنشی‌ها؛ شیرهای خشمگین یا خندان؟ راز چهره‌های دوگانه مجسمه‌های سنگی تخت‌جمشید
منتخب روز   
هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند... مرگ پسر جوان بعد از خوردن الکل ضدعفونی اولین تمرین تیم ملی در استادیوم شهر بیشکک/ماشالله به این انرژی گروگانگیری افغان‌ها در تهران توسط 3 پاکستانی اخاذ اندروید 15 برای شیائومی و سامسونگ کی میاد؟ /لیست کامل تبلت‌هایی که اندروید15 سامسونگ را دریافت می‌کنند سلیقه‌ی خاص همسر پوریا پورسرخ برای سوپرایز تولد شوهر خوش‌تیپش با دیزاین شیک و کیک روکش طلا/ چه تیپ خفنی زده شادوماد! تصاویری از اولین تمرین ستاره های همیشه درخشان تیم ملی ایران، از طارمی گرفته تا بیرانوند و... در بیشکک قبل از بازی با قرقیزستان/به امید پیروزی✌ قتل خانمی جوان به دست یک مرد 43 ساله در تبریز/ پول و جواهرات انگیزه متهم از قتل بود