بیوگرافی عنصری بلخی شاعر نام‌آور پارسی‌زبان

  پنجشنبه، 29 مهر 1400   زمان مطالعه 3 دقیقه
بیوگرافی عنصری بلخی شاعر نام‌آور پارسی‌زبان
ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر در سال 350 هجری قمری در بلح متولد شد و در سال 431 هجری قمری در گذشت.

ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر نام آور پارسی زبان در سال ۳۵۰ هجری قمری زاده شد. امیر نصر برادر سلطان محمود غزنوی، وی را به غزنه فراخواند. سلطان محمود غزنوی به او توجه نشان داد و به او عنوان ملک الشعرایی داد. عنصری در سال ۴۳۱ هجری قمری درگذشت.

عنصری بلخی

زندگینامه عنصری بلخی

ابوالقاسم حسن بن احمد عنصری بلخی شاعر پارسی گوی بلخ، مشهور به عنصری بلخی در سال ۳۵۰ هجری قمری متولد شد. امیر نصر برادر سلطان محمود غزنوی، او را به غزنه فراخواند. سلطان محمود غزنوی به وی توجه نشان داد و به وی عنوان ملک الشعرایی داد. عنصری بلخی در سال ۴۳۱ هجری قمری درگذشت. مناقب و بزرگی وی اظهر من الشمس است و سرآمد شعرای زمانه سلطان محمود بود و وی را ورای طورِ شاعری فضائل بسیار است؛ و برخی وی را پزشک نوشته اند. این طور گویند که در رکاب سلطان محمود پیوسته چهارصد شاعرِ متعین همراه بودند و پیشوا و ارجح طایفهٔ شعرا استاد عنصری بود، و همگی شاگرد او بودند و وی را در مجلس سلطان منصب ندیمی با شاعری ضمّ بود و پیوسته مقامات و غزوات سلطان نظم می کرد. وی قصیده ای سروده است به اندازه ی نزدیک به 180 بیت که مجموع غزوات و حروب و فتوح سلطان محمود غزنوی را در آن قصیده به نظم آورده است؛ و در آخر سلطان محمود استاد عنصری را مثالِ ملک الشعرایی قلمرو خویش ارزانی داشت و حکم فرمود در حوالی کشورها هر کجا شاعری و خوشگویی باشد سخن خویش بر استاد ارائه دارد تا استاد غث و ثمین آنرا منقح کند، در حضرت اعلی به عرض رساند؛ و تمامی روز مجلس استاد عنصری، شعرا را مقصدی معیّن بود، و وی را جاهی و مالی بزرگ به این جهت جمع شده، و فردوسی وی را در نظم شاهنامه تحسین بلیغ می کند و آن داستان به جایگاه خویش خواهد آمد، و الله و اعلم.

آثار عنصری بلخی

می گویند عنصری سی هزار بیت سروده است که اکنون تنها اندکی بیش از 2000 بیت از او باقی نمانده است. که حاوی قصیده، غزل، رباعی، قطعه، ترکیب بند، و مثنوی است. اکثر قصیده های وی در ستایش سلطان محمود غزنوی و مسعود غزنوی است. در قصیده ها و غزل های عنصری اصطلاحات حکمت و منطق هم وجود دارد. قصیده های عنصری بدون مقدمه است و بیشتر به توصیف می پردازد. وی غير از ديوان خود منظومه هايي نيز داشته است به نام : شادبهر و عين الحياة، وامق و عذرا، خنگ بت و سرخ بت. عنصری شاعري توانا و هنرمند بود و بر اثر احاطه به ادب عربی گاه مضامين خود را از شاعران بزرگ عرب زبان پيش از خود اقتباس کرده است، ليکن چنان رنگ تازه و هيئت جديد بدان بخشيده است که صورت نخستين در آن ديده نمی شود. به دلیل تسلط و بر علوم عقلی مقداری از افکار و اصطلاحات علمی در اشعار او راه یافته است منتهی گاهی این استفاده از افکار و اصطلاحات علمی از طریق آمیزش با تخیلات شاعرانه صورت گرفته و گاه تنها به آوردن آنها بدون تصرف و به منظر بیان مقاصد شعری اکتفا شده است. دقت خیال و باریکی اندیشه و کوشش در آوردن مضامین نو و ابداعی ، فهم اشعار عنصری را تا حدی دشوار ساخته است.

آثار در دسترس عنصری در گنجور

  • قصاید
  • رباعیات
  • قطعات و ابیات پراکندهٔ قصاید
  • ابیات پراکندهٔ مثنوی ها
  • اشعار منسوب

نمونه اشعار عنصری بلخی

در عشق تو کس پای ندارد جز من بر شوره کسی تخم نکارد جز من

با دشمن و با دوست بدت می گویم تا هیچ کست دوست ندارد جز من

باد نوروزی همی دربوستان بتگرشود تا زصنعش هر درختی لعبتی دیگر شود

باغ هم چون کلبهٔ بزاز پر دیبا شود باد هممچون طبلهٔ عطار پر عنبر شود

سوسنش سیم سپید از باغ بردارد همی باز همچون عارض خوبان زمین اخضر شود

روی بند هرزمینی حلهٔ چینی شود گوشوار هر درختی رستهٔ گوهر شود

چون حجابی لعبتان خورشید رابینی زناز گه برون آید ز میغ و گه به میغ اندر شود

افسر سیمین فرو گیرد زسر ،کوه بلند باز مینا چشم و زیبا روی و مشکین سر شود

روز هر روزی بیفزاید چو قدر شهریار بوستان چون بخت او هر روز برناتر شود


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
ساغر عزیزی بازیگر نقش فرح پهلوی: فحش‌هایی در اینستاگرام به من می‌دهند که برای آنها خیلی گریه کردم من فرح دیبا نیستم با سیاست هم کاری ندارم (279 نظر) رهبر معظم انقلاب پاسخ می‌دهند؛ حکم شرعی رقص زنان در برابر مردان در مجالس عروسی روستایی (260 نظر) امیر نوری و حاشیه‌های پستش راجع به مهاجرتش به اسرائیل: من از رژیم‌صهیونیستی پیشنهاد دریافت کردم اطلاعات زیادی دارم؛ ما رفتیم بای بای+عکس (215 نظر) توئیت داریوش ارجمند خطاب به رهبر معظم انقلاب با دیالوگی از نقش مالک اشتر: ای کاش قادر بودم، علی را به روزگاری ببرم که مردمش قدر همچون او را می دانستند+عکس (200 نظر) نگاهی به میز صبحانه مفصل و رنگارنگ خانه رضا گلزار با هنر چیدمان آیسان خانوم / تزئین زیبای بشقاب با انار وحشی و آووکادو+عکس (113 نظر) دانش‌آموزی که رهبر شد؛ نگاهی به چهره مهربان رهبر معظم انقلاب در کلاس ششم ابتدایی+عکس (96 نظر) نصرالله رادش: سیگار می‌کشم تا زشتی‌هایم دیده شود! دوست دارم همه بدانند علاوه بر قیافه ام من این زشتی ها را دارم! +فیلم (87 نظر) محمدرضا گلزار: می‌دانم خواننده خوبی نیستم؛ به فرض که صدایم خوب نیست چرا اینقدر دغدغه فکریتان شده است؟! (78 نظر) آخرین جشن تولد ساده آیت الله هاشمی رفسنجانی با حضور همسرشان در طبقه دوم خانه/ مبلمان راحتی بدون زرق و برق، کیک شکلاتی و زیر میزی هنری زیبا+عکس (66 نظر) جشن تولد مجلل الهام حمیدی توسط همسرش +عکس/تزئین زیبای کیک با مروارید طلایی رنگ 👌 (44 نظر) نفیسه روشن: 4 سال هست از هم جدا شدیم از طرف همه کسانی که در موردت بد حرف زدن ازت عذر میخوام تو با شعورترین مرد دنیا بودی، جز تو مردی ندیدم خوشبختیت آرزومه (43 نظر) خلاقیت هوشمندانه مادر باهوش برای زودتر خشک شدن فرش خیس حماسه آفرید/ وقتی عزرائیل خیلی هواتو داره+عکس🤣 (43 نظر) الهام حمیدی: 2 تا بچه‌هام چون پشت سر هم به دنیا اومدن، کم‌کار شدم؛ همسرم مشوق منه و خیلی دوست داره من کار کنم+ویدیو (41 نظر) (فیلم) مولوی عبدالحمید در جلسه معارفه استاندار جدید سیستان و بلوچستان: ما همه یکی هستیم و با هم هستیم / این فیلم رو به اینترنشنالی‌ها نشون بدید (40 نظر) خلاقیت خنده دار عروس دست پا چُلفتی برای تزئین سالاد حماسه آفرید/ هنر نزد ایرانیان است و بس🤣+عکس (37 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
یک کشته و پنج مصدوم در برخورد خونین دو خودرو سواری در محور خاروانا
کشف قتل و دستگیری قاتل در کمتر از 12 ساعت
از بازار چه خبر؟ | قیمت خودروهای خارجی و وارداتی امروز سه‌شنبه 15 آبان 1403
از بازار چه خبر؟ | قیمت خودروهای داخلی و مونتاژی، امروز سه‌شنبه 15 آبان 1403
از بازار چه خبر؟ | قیمت دلار و یورو امروز سه‌شنبه 15 آبان 1403 + جدول
از بازار چه خبر؟ | قیمت سکه و طلا امروز سه‌شنبه 15 آبان 1403 + جدول
اعلام شرایط و جزئیات پذیرش بدون آزمون دانشجوی ارشد در دانشگاه علم و صنعت
تعویق پذیرش بدون کنکور استعدادهای برتر در دانشگاه فرهنگیان
ویدئو/ یادگیری زبان انگلیسی با پادکست کوتاه، این قسمت «پازل زندگی»/ همراه با زیرنویس فارسی همزمان
آموزش و سرگرمی/ راهنمای قدم به قدم ساخت گل‌ برجسته با روبان‌های ساتن رنگی
خطای دید/ حتی افرادی با هوش بصری بالای 120 نمی‌توانند در 6 ثانیه نمکدان گمشده در باغچۀ خروس شکارچی را پیدا کنند
(ویدئو) تقدیر و تشکر ویژه محمدرضا گلزار از طرفدار هنرمندش/ آخه بی‌انصاف، این منم؟! نامرد، کجای این نقاشی شبیه منه؟🤣+ عکس
ویدئو/ تدریس تاریخ بهرام افشاری به نامزدش وسط مجلس خواستگاری و پذیرایی ویژه «سیروس گرجستانی» از او😁
ویدیو/ وقتی غلامرضا نیکخواه جراح قلب می‌شود/ فقط قیافۀ سیامک انصاری وقتی فهمید دکتر نمیدونه دستگاه بای‌پس قلب چیه
(ویدئو) شعر عاشقانه مریم حیدرزاده مخصوص آبان ماهی‌ها/ من دختر پاییز و آبانم، دیوانه‌ات هستم و می‌مانم/ تو حافظ من، شمس و مولانا
منتخب روز   
پسر نوجوان 16 ساله به قصد انتقام از خاله‌اش، دختر او را مورد حمله شدید با چاقو قرار داد / جزئیات پرونده جنایت فامیلی؛ داداش چرا مرا می‌زنی؟ حرفت را گوش می‌کنم و دیگر کار بدی انجام نمی‌دهم... سیاستمداران و مسئولان کشور دوران کودکی خود را در این خانه‌های ساده گذرانده‌اند؛ از رهبر معظم انقلاب و شهید رئیسی تا حسن روحانی و سردار سلیمانی +عکس محاکمه دوباره مردی که متهم به تجاوز به 9 زن شد زندانی اعدامی پس از آزادی از زندان در خواب سکته کرد... / پدر و مادر شایان برای رضایت همه زندگی‌شان را فروخته بودند! بازی در نقش پلیس برای گروگانگیری و سرقت های سریالی / خاطره گویی تبهکار سابقه دار در مراسم جشن تولد ‌راز باند مخوف را فاش کرد! دستگیری عامل جنایت در چیتگر پسر 17ساله بدون گواهینامه، جان خود و 4 دوست نوجوانش را در تصادف گرفت صحنه های آخرالزمانی سیل مرگبار در والنسیای اسپانیا با 205 کشته در حال حرکت به سوی کاتالونیا + ویدئو / عکس جزئیات پرونده دختر سارق که هدف او آزادی برادرش از زندان بود / اخاذی به قیمت یک عمر در زندان ماندن با سوادترین روستای ایران کجاست؟ شیائومی 15 معرفی شد/اولین گوشی جهان با اسنپدراگون 8 الیت خانه نورانی معتمدی اصفهان با درهای چوبی ،شیشه های رنگارنگ و دکوراسیون اصیل ایرانی چشمانتان را جلا میدهد