به گزارش سرویس کودک پایگاه خبری ساعدنیوز، یکی از رفتارهایی که والدین را نگران میکند، مو کشیدن کودک است؛ رفتاری که گاه در خانه، مهدکودک یا جمعهای خانوادگی دیده میشود و بهسادگی نمیتوان آن را نادیده گرفت. این رفتار ممکن است دلایل گوناگونی از جمله هیجانات سرکوبشده، تقلید، یا حتی نیاز به جلب توجه داشته باشد. در این مقاله به بررسی علل روانشناختی، زیستی و رفتاری این پدیده و راهکارهای مناسب والدین برای مدیریت آن میپردازیم.
کودکان به دلیل محدودیت در مهارتهای کلامی و احساسی، بسیاری از هیجانات خود را از طریق رفتارهای غیرکلامی بروز میدهند. مو کشیدن یکی از همین روشهاست که در سنین پایین میتواند نشاندهنده اضطراب، خشم یا گیجی باشد.
بهعنوان مثال، کودکی که مورد بیتوجهی یا زورگویی قرار گرفته، ممکن است از طریق مو کشیدن دیگران احساس قدرت یا کنترل بیشتری بهدست آورد. در واقع، این رفتار برای کودک تبدیل به یک ابزار دفاعی یا تخلیه روانی میشود.
برخی کودکان با دیدن رفتارهای مشابه در دیگران – خواه در خانه، تلویزیون یا مهدکودک – سعی در الگوبرداری دارند. در این موارد، مو کشیدن ممکن است نوعی بازی یا کنجکاوی باشد، نه نشانهای از خشم یا مشکل عمیقتر.
در مقابل، گاهی این رفتار از دل درگیریهای درونی کودک برمیخیزد. مثلاً کودکی که احساس ناامنی میکند یا نمیتواند با خواهر و برادر خود ارتباط سالمی برقرار کند، ممکن است برای ابراز نیازهای نادیدهگرفتهشدهاش، به رفتارهایی مثل مو کشیدن روی بیاورد.
اگر مو کشیدن کودک به شکل مکرر، همراه با سایر رفتارهای پرخاشگرانه یا در سنین بالاتر (مثلاً بعد از 5 سالگی) ادامه یابد، والدین باید جدیتر به موضوع نگاه کنند. رفتارهای پرخاشگرانه مداوم ممکن است نشانهای از مشکلات عمیقتری مثل اختلالات رفتاری، اضطراب یا افسردگی باشند.
همچنین اگر کودک خود را مو میکشد (رفتار موسوم به تریشوتیلومانیا)، حتماً باید با روانشناس کودک مشورت شود، زیرا این امر ممکن است نشاندهنده استرس یا اختلالات اضطرابی باشد.
اولین و مهمترین نکته این است که والدین رفتار کودک را تنبیه نکنند. فریاد زدن، تهدید یا تنبیه بدنی نهتنها بیاثر است، بلکه ممکن است رفتارهای کودک را تشدید کند.
به جای آن، والدین باید:
محیطی امن و آرام برای کودک فراهم کنند
احساسات کودک را شناسایی و نامگذاری کنند ("میفهمم که ناراحت شدی...")
کودک را به روشهای جایگزین برای ابراز خشم یا ناراحتی راهنمایی کنند (مثل نقاشی، صحبت کردن یا بازی)
اگر این رفتار ماندگار شود یا با سایر نشانههای نگرانکننده همراه باشد – مثل خودزنی، کابوسهای شبانه، یا انزواطلبی – مشورت با روانشناس کودک ضروری است. متخصصان میتوانند از طریق بازیدرمانی یا رفتاردرمانی شناختی به کودک کمک کنند احساساتش را بهتر مدیریت کند.
همچنین مشاوره خانوادگی میتواند به والدین کمک کند تا سبک فرزندپروری خود را بررسی کرده و در صورت نیاز اصلاح کنند.
مو کشیدن در کودکان رفتاری هشداردهنده نیست، اما نباید نادیده گرفته شود. این رفتار میتواند نشانهای از نیاز به توجه، اضطراب یا الگوبرداری باشد. مهم است که والدین با آرامش و آگاهی به این رفتار پاسخ دهند و در صورت تداوم یا شدت گرفتن آن، از مشاوره تخصصی بهره بگیرند. با ایجاد محیطی امن، توجه به احساسات کودک و آموزش راههای سالم برای ابراز هیجانات، میتوان این رفتار را به تدریج کاهش داد.
برای مشاهده مطالب مرتبط با کودکان اینجا کلیک کنید
