اکثر بیماران ارتودنسی مدت زیادی از دوره درمان از وسیله ثابتی به نام بریس استفاده می کنند؛ نوع آشنای این بریس های پرکاربرد سال ها است که ظاهر فلزی نقره ای رنگ خود را حفظ کرده است. اگر چه بریس های فلزی هنوز هم کاربرد و البته طرفداران زیادی دارد، اما بریس فلزی دیگر تنها گزینه برای درمان ارتودنسی نیست. در این مقاله با وسایل و تجهیزات جدید ارتودنسی بیشتر آشنا خواهیم شد.
ارتودنسی متحرک:
دستگاه های متحرک انواعی هستند که بیمار می تواند در طول درمان آنها را از دهانش خارج کند، البته گاهی این خارج نمودن ممکن است بنابر تجویز ارتودنتیست محدود به زمان های کوتاهی مانند زمان غذاخوردن یا مسواک زدن باشد. این نوع دستگاه ها در بین مردم به پلاک مشهورند.
مزایای دستگاه متحرک
به سادگی ساخنه و طراح ریزی می شود. در صورتی که دندان پزشک از اموزش مقدماتی و تکنیک لازم بر خوردار باشد می تواند به راحتی انها را بسازد.
دستگاههای متحرک به سادگی و در مدت کوتاهی ساخته می شوند. دستگاه ثابت برای قرار دادن و استفاده مشکلاتی دارند. اولا دندانهای مولر باید band و بقیه دندانها bond شوند که خودمدت زیادی وقت می گیرد سپس در هر ویزیت ساخت وایر جدید و قرار دادن ان وقت گیر خواهد یود ولی تنظیم دستگاه متحرک در همه مراحل وقت کمتری می گیرد.هزینه ساخت دستگاه متحرک خیلی کمتر از ثابت است.از نظر زیبایی و ظاهر بیمار نوع متحرک قابل قبول است. چون در صورت نیاز در اورده و گذاشته می شود.ساخت مجدد دستگاههای متحرک ساده تر است.دستگاههای ارتودنسی متحرک به سه دسته تقسیم می شوند:
دستگاههای ارتودنسی متحرک که قسمت اکتیو دارند مانند سیم، فنر، پیچ، کش
دستگاههای ارتودنسی متحرک که قسمت اکتیو ندارند ولی موقعی که در حفره دهان قرار می کیرند بوسیله عضلات حفره دهان و بافتهای مجاور فعال می شوند. این دستگاهها بنام دستگاههای فانکشنال نامیده می شوند. مانند Frankle , monoblock , activator و یا tongue appliance
دستگاههای ارتودنسی که هیچگاه قسمت فعال ندارند و در حفره خارج دهان بصورت passive می باشند مانند : removable space maintainer
ارتودنسی ثابت:
دستگاه های ثابت دستگاه هایی هستند که در طول درمان نیازی به خارج نمودن آنها از دهان توسط بیمار وجود ندارد و اجزای اصلی تشکیل دهندهٔ آنها براکت و سیم می باشد که توسط متخصص ارتودنسی انجام می شود/ براکت ها همان اجزای کوچکی هستند که توسط چسب خاصی به دندان چسبانده می شوند. براکتها معمولا فلزی هستند اما می توان به منظور افزایش زیبایی از براکتهای سرامیکی که تقریبا همرنگ دندانها هستند استفاده نمود.در بین مردم از اصطلاح سیم کشی یا سیم بستن دندان هم برای اشاره به این عمل استفاده می شود.
کدام عوامل در زیبایی لبخند موثر است؟
ارتودنسی نامرئی (لینگوال)
بر خلاف ارتودنسی ثابت به روش معمولی که در آن وسایل ارتودنسی به سطح خارجی دندانها متصل می شود، در ارتودنسی "لینگوال" یا "زبانی" وسایل به سطح داخلی و پشت دندانها(سمت زبانی) متصل شده و کاملا پنهان و غیر قابل رویت می باشد. ارتودنسی لینگوال یا زبانی حدود 15 سال پیش برای اولین بار به علم ارتودنسی معرفی شد، در آن سال ها متخصصین ارتودنسی تصور می کردند این روش به زودی ارتودنسی را دگرگون خواهد کرد و با پیشرفت روزافزون، جایگزین تمامی روش های روتین ارتودنسی ثابت می شود. اصول کلی این روش مانند ارتودنسی ثابت معمولی است که در آن نیروی ارتودنسی از طریق براکت هایی که به سطح دندان چسبانده می شود، موجب حرکت آن به محل مناسب می شود. این تکنیک فوق العاده پیشرفته برای افراد بزرگسالی که تمایل به بهبود وضعیت دندانهای خود دارند اما نگران مشاهده شدن وسایل ارتودنسی هستند، راه حل مناسبی است. این روش را نباید با درمانهای ارتودنسی ثابتی که از وسایل همرنگ دندان استفاده می نمایند و نامریی خوانده می شوند، اشتباه گرفت. در این روش به علت متصل شدن وسایل به سطوح داخلی دندانها، وسایل ارتودنسی کاملا پنهان می باشد ولی یکی از مهمترین نگرانی ها امکان آسیب و آزار زبان و اشکال در صحبت کردن و غذا خوردن است. همانگونه که در درمانهای ارتودنسی ثابت برای عادت کردن لب ها به وسایل ارتودنسی یک یا دو هفته زمان نیاز است، در روش ارتودنسی لینگوال نیز امکان ایجاد ناراحتی در چند هفته اولیه وجود دارد و پس از آن زبان فرد به وضعیت موجود عادت کرده و این مشکل نیز برطرف می گردد. از دیگر مشکلات ارتودنسی لینگوال، هزینه چند برابر بیشتر این روش نسبت به روش های معمول، محدود بودن آن به درمان های نسبتا ساده ارتودنسی، طول مدت بیشتر درمان و پروسه های لابراتواری پیچیده می باشد. متاسفانه در حال حاضر ارتودنسی لینگوال هنوز نمی تواند در اکثر درمان های ارتودنسی جایگزین قابل اعتمادی برای ارتودنسی ثابت باشد و تنها جهت رفع نامنظمی های بسیار ساده و مختصر دندان ها آن هم در افرادی که به دلیل شرایط کاری شان به هیچ وجه نمی توانند ظاهر وسایل ارتودنسی معمول را بپذیرند، توصیه می شود. البته امید است که با پیشرفت بیشتر این تکنیک و رفع مشکلات موجود آن در سال های آینده، بتوان از آن برای رفع مشکلات ارتودنسی بیشتری بهره برد.
ارتودنسی شفاف یا نامرئی
این روش نوعی ارتودنسی متحرک است که به دلیل اینکه بیرنگ و شفاف بودن پلاک به ارتودنسی نامرئی شهرت یافته است. این روش برای بزرگسالان و در کیسهای با مشکلات خفیف تا متوسط قابل استفاه می باشد.
