در مورد بلغور گندم چه می دانید؟

بَلغور به ترکی به پارسی گِمنِه ( نیز بُلغور یا گمنه) به خود غله ای که در آسیاب آن را خرد کنند و بشکنند چنان که آرد نشود گویند، همچنین آش و خوراکی است که از گندم یا جوی نیم کوب تهیه می شود.

برای تهیه بلغور یاگمنه گندم پخته را پس از خشک شدن با آسیاب خرد می کنند، نه به نرمی آرد بلکه به درشتی لپهٔ ماش و کوچکتر و بزرگتر. قدما از برنج کمتر و شاید سالی یک یا دو بار استفاده می کردند و بیشتر از غذاهایی مانند شب چره، به جای شام و پلوی بلغوریا گمنه یا آش بلغور همدان استفاده می کردند. از آنجا که نمی توان گندم یا جو را به مدت طولانی نگاه داشت، گندم یا جو را پس از پوست گرفتن با آب یا شیر نیم پخت کرده و سپس خشک می نمودند و در هاون نیم کوب کرده و نگاه می داشتند.

بلغور یاگمنه را می توان مدت ها نگاهداری کرد بدون آنکه کپک بزند یا بوی رطوبت بگیرد و در مواقع ضرورت می توان با آن آش یا پلو تهیه کرد. هر کیلوگرم بُلغوریاگمنه پخته شده حاوی ۸۰ میلی گرم کلسیم، ۴۰۰ میلی گرم فسفر، ۱۰ میلی گرم آهن، ۶۰۰ میلی گرم پتاسیم است و حدود ۸۵۰ کالری انرژی تولید می کند.

از نظر لغوی، بُلغوربه طور عام به معنی هرچیز درهم شکسته و درهم کوفته است و در اصطلاح، بلغور کردن یعنی نامفهوم، غلط و شکسته حرف زدن.

انواع بلغور گندم

بلغور از نظر میزان آسیاب شدگی در 4 نوع در بازار وجود دارد:

• ریز
• متوسط
• درشت
• بسیار درشت

بلغور ریز و متوسط ​​برای تبوله، فرنی و حلیم و نوع درشت یا بسیار درشت آن برای سوپ و پلو بسیار مناسب هستند.

ارزش غذایی گندم

دانه گندم و همچنین آرد حاصل از آن دارای املاح، پروتئین، ویتامین است که عبارتند از:

• پروتئین: مهمترین پروتئین گندم گلوتن است که در هنگام افزودن آب به آرد تشکیل شبکه گلوتن را می دهد و این شبکه باعث تشکیل ساختار خمیر و نگهداری گاز حاصل از تخمیر در موقع پخت نان می شود. ترکیب گلوتن در گندم های مختلف احتمالاٌ متفاوت می باشد؛ ولی به طور کلی گلوتن گندم دارای ۸۵% پروتئین، ۸.۳% چربی، ۶% نشاسته و ۰.۷% خاکستر است. پروتئین گندم از لحاظ غذایی فوق العاده پر انرژی است. به خصوص سبوس آنکه دارای پروتئین زیادی است. در حال حاضر سالانه در جهان حدود ۸۵ میلیون تن پروتئین مصرف می شود که حدود ۴۰ میلیون تن یعنی در حقیقت حدود نصف پروتئین مصرفی جهان از غلات و به ویژه از گندم تأمین می شود.
• نشاسته: بیشترین مواد تشکیل دهنده دانه و آندوسپرم از نشاسته تشکیل یافته که شامل دانه های کوچک و گردی به قطر ۰.۰۰۱ تا ۰.۰۳۵ میلیمتر است که در آب سرد غیر قابل حل هستند. آرد سفید گندم از این ماده حاصل می گردد. با وجود اینکه قدرت جذب آب نشاسته خیلی کمتر از گلوتن است، ولی چون از نظر کمی، مقدار نشاسته خیلی بیشتر از گلوتن است بنابراین عامل اصلی جذب آب آرد نشاسته می باشد.
• مواد قندی: قند موجود در دانه گندم بیشتر در قسمت آندوسپرم وجود دارد و مقدار آن به یک تا دو درصد می رسد، مهمترین قندهای گندم عبارتند از: گلوکز، فروکتوز، مالتوز، سوکروز، رافینوز و ملی بیوز.
• سلولز: این ماده بیشتر در پوسته دانه و قسمت آلرون وجود دارد و غیر قابل هضم می باشد. مهم ترین ویژگی سلولز در بدن انسان تحریک انقباض و انبساط ماهیچه های معده و روده می باشد. مقدار سلولز در گندم حدود ۲ درصد بوده که گاهی ممکن است به ۱۰ درصد هم برسد.
• چربی: مقدار چربی در قسمت های مختلف دانه یکسان نیست و در جوانه ی گندم بیشتر وجود دارد. مقدار کلی چربی در دانه حدود ۲ درصد می باشد. چربی حاوی ویتامین های مختلفی مانند ویتامین E است.
• مواد معدنی: این مواد به طور یکسان پراکنده نبوده بلکه در سبوس و جوانه بیشتر از آندوسپرم است، مهمترین مواد معدنی موجود در دانه ی گندم عبارتند از: پتاسیم، فسفر، کلسیم، آهن، گوگرد، منیزیوم، کلر، سدیم، مس، منگنز و ید.
• ویتامین ها: دانه ی غلات از ویتامین های مختلفی تشکیل یافته که مهمترین آنها عبارتند از B۲، B۱.

خواص بلغور گندم برای مو

یکی از مهم ترین خواص بلغور گندم برای مو است. کسانی که از این ماده غذایی مفید استفاده می کنند، می دانند که بلغور گندم، از جمله بهترین مواد مغذی برای رشد و استحکام مو است.از آن جایی که بلغور گندم سرشار از آهن، منیزیم، پتاسیم، روی، نیاسین، مس، فسفر، منگنز، فیبر و پروتئین است، همه مواد موردنیاز برای رشد و استحکام مو را در خود دارد. مصرف بلغور گندم به اشکال مختلف می تواند مواد مورد نیاز برای رشد مو و استحکام ریشه ها و ساقه های آن را تأمین کند.

فواید مصرف بلغور

• تأمین آهن بدن : کمبود آهن بدن یکی از مشکلات رایج افراد، به ویژه زنان، است. افراد مبتلا به کم خونی ناشی از فقر آهن دائما احساس خستگی می کنند و ممکن است بارها دچار سرماخوردگی شوند. در ۱ فنجان (۱۸۲ گرم) بلغور گندم، حدود ۷۵٫۱ میلی گرم آهن وجود دارد و می تواند ۱۰درصد نیاز روزانه بدن به آهن را تأمین کند. آهن ماده ای ضروری برای ساخت گلبول های قرمز خون و تولید هورمو ن های خاص، پروتئین و انتقال دهنده های عصبی است.
• بهبود سلامت قلب: مواد خوراکی حاوی فیبر فراوان مانند غلات کامل، میوه ها و سبزیجات سلامت قلب را بهبود می بخشند. بلغور گندم هم از این قاعده مستثنا نیست. بر اساس بررسی های متعدد، غلات کامل مانند بلغور گندم از سکته و ابتلا به بیماری های قلبی پیشگیری می کنند.
• تنظیم قند خون: غلات کامل در مقایسه با غلات تصفیه شده، از قند خون و مقدار انسولین موجود در خون می کاهند. در واقع بلغور گندم سرشار از فیبر و ریزمغذی های گیاهی است که قند خون را تنظیم می کنند.
• سلامت دستگاه گوارش: مصرف مرتب غلات کامل مانند بلغور گندم، موجب رشد باکتری های مفید روده می شود. این باکتری ها اسیدهای چرب زنجیره کوتاه تولید می کنند که در سلامت روده و عملکرد صحیح دستگاه گوارش نقش دارند. در ضمن فیبر موجود در بلغور گندم از ابتلا به یبوست پیشگیری می کند.
• کاهش وزن: بر اساس بررسی های متعدد علمی، مصرف فیبر فراوان به دلایلی که هنوز کاملا مشخص نیست، موجب کاهش وزن می شود. البته برخی از متخصصان بر این باورند که افزایش تعداد باکتری های مفید روده در این امر دخیل است و اینکه فیبر سوخت وساز بدن را افزایش می دهد و در نهایت موجب کاهش وزن می شود.در ضمن فیبر به فرد احساس سیری می دهد و به همین دلیل او به مصرف مواد خوراکی کمتر و دریافت کالری کمتر تشویق می شود.

مضرات بلغور گندم

• حساسیت به گندم: حساسیت یکی از عوارض جانبی و مضرات بلغور گندم است. حدود ۱درصد از مردم به گندم حساسیت دارند. البته این حساسیت همانند بیماری سلیاک نیست. کودکان بیش از بزرگ سالان به گندم حساسیت نشان می دهند. اگر شما به این دانه حساسیت دارید، هرگز نباید بلغور گندم مصرف کنید، چراکه احتمال دارد دچار واکنش های شدید حساسیتی شوید.
• حساسیت به گلوتن: یکی دیگر از عوارض جانبی بلغور گندم حساسیت به گلوتن است. افرادی که به گلوتن حساسیت دارند، نباید این دانه را که حاوی گلوتن است مصرف کنند.افرادی که کل روز با غلات مختلف کار می کنند، در معرض ابتلا به «آسم نانوا» قرار دارند. این افراد به دلیل اینکه کل روز در معرض دانه های غلات مثل گندم هستند، دچار مشکل تنفسی می شوند که به آن آسم نانوا گفته می شود.همچنین بیشتر فیبرهای موجود در بلغور گندم از نوع غیرحلال است و این نوع فیبر افرادی را که به بیماری های التهابی روده یا سندرم روده تحریک پذیر مبتلا هستند دچار مشکل می کند. بنابراین اگر به یکی از این بیماری ها مبتلا هستید، بلغور گندم مصرف نکنید.

سؤالات متداول در مورد بلغور گندم

• بلغور گندم چه تفاوتی با گندم دارد؟بلغور گندم در واقع همان گندم است که به صورت خردشده و در حالت های بسیار ریز، ریز، متوسط و درشت استفاده می شود.
• آیا مصرف بلغور گندم برای همه مناسب است؟بلغور گندم در حالت طبیعی منعی برای مصرف ندارد. اما مصرف بی رویه آن می تواند باعث ایجاد حساسیت شود. همچنین کسانی که به زخم و ورم معده، ناراحتی های گوارشی و … مبتلا هستند، بهتر است از مصرف بلغور گندم صرف نظر کنند.
• بلغور گندم را به چه شکلی می توان استفاده کرد؟بلغور گندم به اشکال گوناگون مانند فرنی، سوپ، پلو، درون حلیم و … قابل مصرف است.

عسل تک گل به چه نوع عسلی گفته میشود؟