به دانه در واقع همان هسته های میوه به است که طبیعت سرد و تر دارد. این هسته های قهوه ای تا قهوه ای تیره یک آنتی اکسیدان قوی بوده و خاصیت ضد باکتریایی و ضد التهابی دارد.در طب سنتی از آن برای درمان سوختگی، گلو درد، آفت دهان، سرفه، آسم، رفع التهاب مخاط، سرطان، زخم معده، اسهال، یبوست، مشکلات قلبی، کاهش کلسترول، کاهش فشار خون، تقویت سیستم گوارش و … استفاده می شود. به دلیل خواص و فوایدی که این دانه دارد از کاربرد های فراوانی برخوردار است.علاوه بر این، هسته میوه به در صنایع آرایشی و بهداشتی و نساجی نیز کاربرد دارد. از این دانه ها برای ساخت محصولات آرایشی، مجعد کردن موها و در نساجی برای آهار داده پارچه های گران قیمت استفاده می شود.
خواص و فواید به دانه
علاوه بر میوه به، دانه و برگ های این گیاه هم خواص درمانی دارند و برای درمان سرفه، آنمی، مشکلات گوارشی، بیماری های قلبی، دیابت و … استفاده می شوند. داخل میوه ی «به» دانه هایی به رنگ قهوه ای یا قهوه ای تیره وجود دارد. این دانه ها منبع بسیار خوبی از موسیلاژ (لعاب) هستند و حدود 20 تا 22 درصد وزن دانه را لعاب روی آن تشکیل می دهد. دانه های «به» به دلیل وجود لعاب، در رفع التهابات مخاط ها، سرفه و گرفتگی صدا نقش بسزایی دارند. هسته به برای درمان ذات الریه، گلودرد، صدای گرفته و خشن مفید است. روغن به، برای جلوگیری از عرق کردن، سرگیجه، وزوز گوش و تقویت معده و کبد و قلب بسیار مفید است. آب به درمانگر خون ریزی، تهوع و استفراغ غیر ارادی، سردرد و از بین برنده تشنگی می باشد.
دانه به و اثرات آرام بخشی
دانه به دارای آمیگدالین یا همان ویتامین B17 است.که اثرات ضد سرطانی دارد.البته در مصرف آن باید جانب احتیاط را رعایت کرد و از مصرف بیش از حد آن خودداری نمود؛ زیرا مقادیر زیادی از آمیگدالین سمی می باشد.دانه های به سرشار از تانن، شکر، پکتین، مالیک اسید، آمیگدالین و … می باشند. دمنوش تهیه شده از این دانه ها خاصیت آرام بخشی دارد.همچنین پکتین موجود در این دانه ها برای درمان جراحات، سوختگی ها، سرفه، گلودرد و سایر مشکلات تنفسی کاربرد دارد.
- بی خوابی: را درمان می کند و تنش های عصبی و تنفس نامناسب را تسکین می بخشد.
- رفع غم و اندوه: تحقیقات نشان داده که مصرف به دانه باعث برطرف شدن غم واندوه می گردد.
- کاهش استرس و اضطراب: بدین منظور به دانه را داخل یک لیوان آب خیسانده و پس از ایجاد حالت موسیلاژ (لعاب) قبل از خواب میل کنید. همچنین می توان از چای به دانه استفاده نمود.
درمان سرفه با دانه به
دانه های خشک شده به برای درمان گلودرد و تسکین سرفه بسیار کارآمد می باشد.این دانه ها را در آب حل کنید و به عنوان داروی سرفه استفاده نمایید.این درمان بالأخص برای کودکان بسیار مفید است زیرا صد در صد بدون الکل می باشد.دانه های این گیاه برای درمان پنومونی، سرماخوردگی، سرفه، آسم و بیماری های تنفسی استفاده می شود.برای این منظور لازم است تا دانه های به را در آب بجوشانید و سپس مصرف نمایید.
دانه به مناسب برای دهان و دستگاه گوارش
- رفع و درمان ورم معده : بدین منظور ۴ گرم به دانه را با سه چهارم لیوان آب مخلوط نموده و پس از ایجاد حالت ژلاتینی مصرف گردد.
- ضد نفخ : فیبر موجود در میوه “به” ضد نفخ می باشد.
- درمان اسهال و ورم روده : تانن موجود در به دانه باعث درمان اسهال و ورم روده می گردد.
- قابض : به دانه قابض بوده و باعث هضم زود هنگام می گردد که بدین منظور از جوشانده ی به دانه استفاده گردد.
- رفع ترک لب، پوست : بدین منظور از جوشانده به دانه روی پوست استفاده گردد.
- رفع بوی بد و آفت های دهان : به دانه دارای خواص ضد باکتریایی قوی می باشد که به رفع موارد مذکور می پردازد. بدین منظور به دانه را ببلعید.
کاهش وزن و بیماری ها با مصرف به دانه
- کاهش وزن: به دانه بدلیل داشتن چربی، کالری و نمک کمی که دارد باعث کاهش وزن و لاغری شده و همچنین به دانه سرشار از فیبر و ویتامین C بوده که در کنترل وزن نقش بسزایی ایفا می کند.
- کاهش بیماری های قلبی : به دانه حاوی پکتین می باشد که کلسترول خون را پایین می آورد و به استحکام بیشتر رگ ها کمک نموده و در نتیجه به جلوگیری از تصلب شراین منجر شده و باعث کاهش فشار خون می گردد.
- مبارزه با سرطان : به دانه دارای خواص آنتی اکسیدانی و همچنین دارای ویتامین B17 می باشد که با رادیکال های آزاد سرطان مقابله می نماید.
به دانه به چه روش هایی مورد استفاده قرار می گیرد؟
این دانه ها به دلیل داشتن خواص درمانی فراوان محبوبیت بسیاری داشته و به شکل لعاب، جوشانده، دمنوش، ماسک صورت و ماسک مو، مورد استفاده قرار می گیرد. در این قسمت به روش های استفاده از این دانه ها اشاره می کنیم:
روش تولید لعاب به دانه
برای تهیه لعاب هسته میوه به ، یک قاشق چای خوری از این دانه ها را به مقدار کمی آب اضافه می کنند. این دانه پس از مدتی خیسانده لعاب تولید می کنند. علاوه بر این، می توان چند دانه به را روی زبان قرار داده و لعاب آن را ظرف چند دقیقه مکید.
باید از جویدن دانه های به شدت پرهیز کرد. این دانه ها را نباید به صورت له شده و یا خرد شده، جوشاند و خورد. زیرا با این کار، موادی به نام آمیگدالین که در به دانه وجود دارد تجزیه تجزیه شده و به اسید سیانیوریک تبدیل می شود. این اسید برای بدن بسیار خطرناک است.با مکیدن یا خوردن هسته میوه به ، لعاب از روی آن جدا شده و دانه بدون هیچ تغییری دفع می شود. در این حالت، خطر تولید اسید سیانیوریک وجود ندارد. اسید سیانیوریک فقط با له و یا خرد شدن دانه در محیط معده تولید می شود.
روش تهیه جوشانده به دانه
برای تهیه جوشانده هسته میوه به، ۳۰ گرم از آن را به یک لیتر آب جوش اضافه کرده و مدتی می جوشانند تا به ژله تبدیل شود. سپس آن را از روی حرارت برداشته و اجازه می دهند کمی صبر شود. پس از این مرحله جوشانده آماده ی مصرف است.جوشانده هسته میوه به را می توان هم به صورت خوراکی و هم به صورت موضعی مورد استفاده قرار داد.
نحوه ساخت خانگی نوشیدنی به دانه برای درمان سرفه
برای رفع سرفه های ناراحت کننده می توانید از دانه های به استفاده کنید. برای انجام این کار باید از دانه ها نوشیدنی تهیه کنید. در تهیه نوشیدنی بِه دانه برای سرفه، دانه های خشک شده را در یک قوری یا کتری آب جوش بریزید. روی کتری را با درب بپوشانید و روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید.دم کردن دانۀ بِه، شبیه دم کردن سایر دمنوش هاست. برای آماده شدن دمنوش به دانه، باید 15 تا 20 دقیقه صبر کنید تا آب جوش به خوبی جذب دانه ها شود.یک مایع نسبتا غلیظ از مخلوط آب جوش و دانه های به بدست می آید که نوشیدن آن فواید زیادی برای رفع التهابات دستگاه تنفس دارد.
آیا مصرف زیاد به دانه برای سرفه ممکن است عوارضی داشته باشد؟
در مصرف خوراکیِ دانه های به، نباید آنها را بجوید. زیرا این دانه ها حاوی نیتریل هستند. این ماده با جویدن آزاد شده و پس از ترکیب شدن با آنزیم ها یا اسید معده (یا هر دو) در معده انسان هیدرولیز می شود. در نهایت موجب تولید هیدروژن سیانید (سیانور)- گازی سمی و فرار در بدن می شود. بنابراین توصیه می شود دانه ها را قورت دهید و از جویدن آنها خودداری کنید. مصرف به دانه برای سرفه در زنان باردار توصیه نمی شود
خوردن به دانه برای سرفه به دلیل احتمال تشکیل سیانور در بدن با احتمال مسمومیت همراه است و برای زنان باردار ممنوع است. در صورت جویده نشدن دانه ها احتمال آزاد سازی این سم در بدن بسیار کم است. اما به هر حال باید بدانید که این سم می تواند منجر به سقط جنین شود. پس زنان باردار به طور کلی از خوردن به دانه برای سرفه و یا برای هر منظور دیگری منع می شوند.