درد شکم و درمان آن

درد شکمی در شکم احساس می شود. شکم در آناتومی به قسمتی از تنه گفته می شود که مابین دیافراگم از بالا و سطح فوقانی لگن از پایین قرار دارد. درد شکم معمولا به منظور توصیف ناراحتی ناشی از اندام های داخل حفره شکم مورد استفاده قرار می گیرد. ارگان های شکم شامل معده، روده کوچک، روده بزرگ، کبد، کیسه صفرا، طحال و پانکراس هستند.

گاهی اوقات ممکن است دردی از اندام هایی که در حفره شکمی قرار ندارند، مثل ریه ها، کلیه ها و رحم یا تخمدان ها در شکم احساس شود. از سوی دیگر، ممکن است دردِ اندام های داخل شکم نیز خارج از آن احساس شود. به عنوان مثال، درد التهاب لوزالمعده ممکن است در پشت احساس شود.التهاب یا بیماری هایی که بر اندام های شکمی تاثیرگذار است؛ می توانند درد شکم را ایجاد کنند. اندام های عمده ای که در شکم قرار دارند عبارتند از:

• روده (کوچک و بزرگ)
• کلیه ها
• آپاندیس
• طحال
• معده
• كيسه صفرا
• کبد
• پانکراس

عفونت های ویروسی، باکتری یا انگلی که روی معده و روده تاثیر می گذارد؛ درد شکم را ایجاد می کنند.

درد شکمی به چه علت ایجاد می شود؟

بسیاری از بیماری ها می تواند علت درد شکمی باشد. با این حال، علت اصلی: عفونت، رشد غیرطبیعی، التهاب، انسداد و اختلالات روده است.عفونت در گلو، روده و خون می تواند باکتری ها را به داخل دستگاه گوارش وارد کند و درد شکمی ایجاد کند. این عفونت ها همچنین ممکن است باعث ایجاد تغییر در هضم شوند، مانند اسهال یا یبوست.گرفتگی عضلات مرتبط با قاعدگی نیز یک منبع بالقوه از درد ناحیه تحتانی شکم هستند، اما معمولا این درد به درد لگنی شناخته می شود.سایر علت های شایع درد شکم:

• یبوست
• اسهال
• گاستروانتریت
• ریفلاکس اسید
• استفراغ
• استرس

علائم درد شکم

علائمی که معمولا با درد شکمی رخ می دهد شامل درد پشت، درد قفسه سینه، یبوست، اسهال، تب، تهوع، استفراغ، سرفه و مشکل تنفس است.علائم مرتبط با درد شکم عبارتند از:

• تب
• عدم توانایی نگهداری غذا برای بیش از دو روز
• هر نشانه ای از کم آبی
• ناتوانی در دفع مدفوع
• ادرار کردن دردناک و یا غیر منتظره مکرر
• شکم در هنگام لمس حساس است
• درد ناشی از آسیب به شکم
• درد بیش از چند ساعت طول می کشد
• نفخ
• آروغ زدن
• سوء هاضمه
• یبوست
• اسهال
• GERD (بیماری رفلاکس معده)
• سوزش سر دل
• ناراحتی قفسه سینه
• ناراحتی لگن
• از دست دادن اشتها

چه موقع برای درمان درد شکم به پزشک مراجعه کنیم؟

در هر کدام از شرایط زیر باید سریعا به اورژانس مراجعه کنید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید:

• درد شدید شکم به دنبال ضربه یا تصادف.
• درد شکم به همراه احساس فشار و درد در قفسه سینه.
• درد شدید شکمی که با حرکت تشدید شده، به گونه ای که قادر به حرکت نباشید.

نکته مهم:

در نظر داشته باشید اگر درد همراه با هر کدام از علایم زیر باشد لازم است به متخصص داخلی مراجعه کنید:

• دردی که ناگهانی و شدید باشد.
• تب
• مدفوع خونی
• تهوع و استفراغ مداوم
• کاهش وزن
• زرد شدن پوست
• ورم شکم
• درد شدید هنگام لمس شکم.

تشخیص علت درد شکم بزرگسالان

درد شکم دردی است که در ناحیه ی بین قفسه ی سینه و لگن احساس می شود. درد شکم می تواند ماهیت کرامپی (گرفتگی های متناوب عضلانی)، مبهم، متناوب و تیز داشته باشد. التهاب یا بیماری هایی که بر ارگان های موجود در شکم اثر می گذارند می توانند باعث درد شکم شوند.

معاینه جسمی

معاینه جسمی شامل معاینه دقیق شکم، قلب و ریه های بیمار برای تشخیص منبع درد است.پزشک قسمت های مختلف شکم را لمس می کند تا از حساسیت به لمس یا سایر علائم که نشان دهنده منبع درد است، استفاده کند. پزشک احتمال دارد معاینه رکتوم را انجام دهد تا سایر مشکلات مانند توده یا بواسیر داخلی را بررسی کند. پزشک در مردان، آلت تناسلی و در زنان معاینه لگن را انجام می دهد تا مشکلات رحم، لوله های فالوپی و تخمدان ها را بررسی کند. پزشک همچنین ممکن است چشمان بیمار را برای تغییر رنگ زرد و زردی بررسی کند.

تست های آزمایشگاهی

همراه با اطلاعات به دست آمده از سؤالاتی که پزشک از بیمار پرسیده و معاینه جسمی انجام شده، آزمایش خون یا ادرار می تواند در تشخیص بیماری کمک کند. یکی از مهمترین آزمایشات این است که مشخص شود زن باردار است یا نیست.افزایش شمارش گلبول های سفید خون افزایش می تواند به معنای وجود عفونت و یا واکنش بدن به درد و استفراغ باشد.

تغییر رنگ ادرار و خون در ادرار، نشان می دهد که بیمار ممکن است سنگ کلیه داشته باشید. آزمایش خون دیگر مانند آنزیم های کبدی و آنزیم های لوزالمعده می تواند در تعیین اینکه کدام اندام بدن باعث درد شده است کمک کنند، اما آن ها به تشخیص بیماری اشاره نمی کنند.

آزمایش های رادیولوژی

مطالعات رادیولوژی می توانند برای تشخیص بیماری مفید باشند، اما همیشه ضروری نیستند. گاهی اوقات، اشعه ایکس، هوای خارج از روده را نشان می دهد، به این معنی که چیزی دچار پارگی یا سوراخ شدن شده است. اشعه ایکس می تواند به تشخیص انسداد و یا پارگی روده کمک کند و یا سنگ کلیه را نشان دهد.

سونوگرافی یک روش بدون درد است که برای یافتن برخی از دلایل درد شکم مفید است و در شرایطی انجام می شود که پزشک مشکوک به مشکلات کیسه صفرا، لوزالمعده، کبد یا دستگاه تولید مثل زنان باشد. سونوگرافی همچنین در تشخیص بیماری های کلیه و طحال یا رگ های خونی بزرگ کمک می کند.

توموگرافی کامپیوتری (سی تی اسکن) اطلاعات مفیدی در مورد کبد، لوزالمعده، کلیه ها و مجرای ادرار، طحال و روده کوچک و بزرگ ارائه می دهد. معمولاً در هنگام بررسی درد شکم، MRI کمتر از اسكن CT استفاده می شود. در ادامه به درمان پزشکی درد شکم بزرگسالان خواهیم پرداخت.

درمان پزشکی درد شکم بزرگسالان

درد شکم بدون تب، استفراغ، خون ریزی واژن، درد قفسه سینه یا سایر علائم جدی اغلب بدون درمان خاص بهبود می یابد. آنتی اسیدهای بدون نسخه (OTC) می توانند برخی از انواع درد شکم را کاهش دهند. درمان به نوع تشخیص پزشک و علت درد شکم بستگی دارد.

ممکن است به شما مایعات IV (داخل وریدی) داده شود. پزشک احتمال دارد از شما بخواهد تا زمانی که علت درد مشخص نشده، چیزی نخورید. این کار برای جلوگیری از بدتر شدن شرایط خاص پزشکی یا برای آماده سازی بیمار در صورت نیاز به عمل جراحی انجام می شود. ممکن است به شما داروی ضد درد داده شود.

جراحی برای درمان درد شکم بزرگسالان

برخی از انواع درد شکم نیاز به درمان جراحی دارند.

• درمان انسداد روده گاهی با عمل جراحی انجام می شود و به علت انسداد، میزان انسداد روده و نوع آن بستگی دارد.
• اگر درد شما از اندام داخلی آپاندیس یا کیسه صفرا باشد، درمان شامل بستری شدن در بیمارستان، معاینه و بررسی و احتمالاً عمل جراحی می باشد.
• اگر درد بیمار از پارگی یا سوراخ شدن اندام ها مانند روده یا معده ناشی شده باشد، به عمل جراحی فوری نیاز داشته باشد و مستقیماً به اتاق عمل منتقل شود.

پیگیری های بعد از درمان

اگر پزشک به بیمار اجازه دهد که بعد از ارزیابی و درمان به خانه برود، ممکن است دستورالعمل هایی در مورد رژیم غذایی و تجویز دارو را پیشنهاد دهد. ممکن است به بیمار گفته شود در صورت بروز شرایط خاص به اورژانس برگردد.

اما بعد از درمان بیمار بهتر است این توصیه ها را رعایت شوند:

• بعد از درمان و بهبودی برای غذا خوردن، از غذاهای آبکی شروع کنید.
• اگر علائم بیمار بعد از چند روز برنگشت، رژیم غذایی عادی خود را شروع کنید.
• اگر زخم معده باعث درد شده، باید از نیکوتین، کافئین و مصرف الکل خودداری شود.
• اگر درد ناشی از بیماری کیسه صفرا بوده، باید از مصرف غذاهای چرب و سرخ شده پرهیز شود.
• اگر غذاهای آبکی باعث درد و استفراغ نشدند، مواد غذایی مانند سوپ، برنج، موز، سیب یا نان تست را امتحان کنید.

روش های درمان پارگی منیسک زانو چیست؟