به بیان ساده تر، فتق زمانی اتفاق می افتد که قسمتی از اعضای بدنتان (معمولاً روده) از طریق یک نقطه ضعیف در بدن، دیواره عضلانی را پاره کند و به فضای دیگری وارد شود.
انواع مختلف فتق
همان طورکه گفته شد، فتق به نوعی بیرون زدگی عضو گفته می شود و می تواند در بسیاری از اعضای بدن، از مغز گرفته تا شکم ایجاد شود. فتق دارای انواع گوناگونی است که هر یک، مشخصات و روش های درمانیِ خاص خود را دارند. این بیماری براساس محل وقوع، دسته بندی می شود:
فتق کشاله ران: در این نوع، برجستگی معمولاً در ناحیه کشاله ران یا درون کیسه بیضه اتفاق می افتد و بروز آن، در مردان شایع تر از زنان است.
فتق رانی: این برجستگی معمولاً در قسمت بالای ران ایجاد شده و بروز آن، در زنان نیز شایع تر از مردان است.
فتق نافی: این نوع بیرون زدگی معمولاً در اطراف ناف برجستگی ایجاد کرده و فقط زمانی اتفاق می افتد که عضلات اطراف ناف ضعیف شوند و نتوانند این ناحیه را پشتیبانی کنند.
فتق برشی: این نوع فتق معمولاً ربطی به ضعف عضلات بدن نداشته و به خاطر عمل جراحی است که قبلاً روی جداره شکم انجام گرفته و در نتیجه آن، عضلات از هم جدا شده اند. (با توپ تنیس تمام عضلات خود را ریست کنید!)
از کجا متوجه شویم که دچار بیماری فتق شده ایم؟
اگر در اطراف کشاله ران احساس درد داشته باشید و این درد با بلند کردن اجسام سنگین یا حرکت به سمت جلو تشدید شود، این مشکل، یکی از نشانه های ابتلا به بیماری فتق است.
در صورتی که با لمس کردن، متوجه وجود برجستگی در کشاله ران یا کیسه بیضه شوید و درد داشته باشید، این مورد نیز یکی دیگر از علائم ابتلا به فتق خواهد بود.
وجود برجستگیِ بدون درد در بدنِ کودک نیز یکی از نشانه های فتق در کودکان است.
نکته مهم: دقت داشته باشید که هر توده ای نتیجه فتق نیست. اگر توده و برجستگی در بدنتان با خم شدن، سرفه کردن یا بلند کردنِ جسم سنگین بزرگ تر شود، به احتمال زیاد دچار این بیماری شده اید. در کودکان نیز اگر متوجه شدید که با سرفه یا گریه کردن، حجم توده بزرگ تر می شود، نشان دهنده فتق است؛ البته باید تشخیص قطعی را به عهده پزشک بگذارید.
چه چیزی باعث بروز فتق می شود؟
بیماری فتق ممکن است بدون هیچ علت و پیش زمینه ای و از بدو تولد همراه شما باشد؛ یا ممکن است به مرور زمان و با ضعفِ دیواره شکمی ایجاد شود. البته ناگفته نماند که فشار به این نواحیِ ضعیف نیز بروز فتق را تشدید می کند. یعنی اگر عضلات دیواره شکمی تان ضعیف شده باشد و شما جسم سنگینی بلند کنید، احتمال بروز هرنیا یا فتق در شما به بیش از ۶۰ درصد افزایش خواهد یافت. حتی بارداری که موجب فشار بیشتر به عضلات شکم و ضعیف تر شدنِ این عضلات می شود نیز یکی از دلایل بروز فتق است.
عوامل دیگر بروز فتق
- بارداری
- اضافه وزن
- سرفه مزمن
- یبوست مزمن
- جابه جایی های
- آب آوردگیِ شکم
- جراحی های شکمی
- مکرر اجسام سنگین
- زمینه ژنتیکی و ارثی
- استفراغ مکرر و شدید
تمرین های هسته بدن براي جلوگیریی از فتق
۱- حرکت پلانک
نحوه انجام حرکت
اول روی زمین دراز بکشید و شکمتان را به داخل جمع کنید؛
بعد دست های خود را در دو طرف قفسه سینه قرار داده و کف دست هایتان را روی زمین قرار دهید؛
بدنتان را صاف کرده و نوک پنجه پا را روی زمین بگذارید . با فشار دادن کف دست، تلاش کنید بالاتنه تان را بالا نگه دارید. همزمان عضلات شکمی را هم منقبض کنید؛
حرکت پلانک را براي مدت زمان مشخصی حفظ کرده و طبق پیشرفت خود، براي چالشی کردنِ تمرین، مدت زمان آن را بیش تر کنید.
نکته مهم:اگر در ابتدا، انجام حرکت پلانک برایتان دشوار است، میتوانید زانوهایتان را روی زمین بگذارید و همین حرکت را تکرار کنید تا این حرکت برایتان ساده تر شود.
۲- حرکت پلانک پهلو
نحوه انجام حرکت
این حرکت، شبیه حرکت پلانک کامل است، با این اختلاف که این بار به پهلو چرخیده و تمام وزنتان را روی کف یکی از دست هایتان خواهید انداخت؛
با وارد آوردن فشار بر کف دست ها و بازوهایتان، تلاش کنید بدنتان را بالا ببرید؛
دست ديگر را بالای سر برده و شبیه تصویر، بدنتان را صاف کنید؛
حرکت پلانک پهلو را در مدت زمان مشخصی حفظ کرده و با ترقی خود، مقطع زمان تمرین را هم بیش تر کنید.
۳- حرکت شکم با غلتک
نحوه انجام حرکت
در این تمرین میتوانید بجاي غلتک از حوله برروی سطح یا هر جسم غلتان دیگری استفاده کنید. بر روی زانوها قرار گرفته و تلاش کنید وزنتان را روی ساق پاهای خود بیندازید؛
از ناحیه لگن به طرف جلو خم شده و غلتک را با دست بگیرید؛
حال تلاش کنید غلتک را به حرکت بیندازید و بدنتان را روی زمین صاف کنید تا حسابی عضلات شکمتان درگیر شود؛
براي بازگشتن به وضعیت نخست هم از قدرت عضلات لگن استفاده کنید.
تمرین های لگن براي جلوگيري از فتق
قوی کردنِ عضلات لگن هم به جلوگيري از پیدایش فتق کمک بسياري خواهد کرد. حال میتوانید ماهیچه های اطراف لگنتان را با انجام حرکاتی که در ادامه آورده شده، قوی کنید.
۱- حرکت پل باسن
نحوه انجام حرکت
به پشت دراز بکشید و زانوهایتان را خم کنید؛
کف پاها را روی زمین قرار داده و پاهایتان را به اندازه عرض لگن باز کنید؛
دست هایتان را در کنار بدن قرار داده و کف دست ها را روی زمین بگذارید؛
هم زمان با فشار بر کف پا به زمین تلاش کنید لگنتان را تا جایی که میتوانید بالا بکشید؛
با انقباض عضلاتِ کناریِ ران، تلاش کنید از باز شدن پاها از هم جلوگيري کنید؛
عضلات خود را ازاد کرده و به آرامی کمرتان را پائین بیاورید و روی زمین قرار بگیرید و حرکت را تکرار کنید.
۲- حرکت اسکوات با دمبل
نحوه انجام حرکت
یک دمبل را به صورت عمودی با هر دو دست بگیرید؛
پاهایتان را کمی بیش تر از عرض لگن باز کنید؛
هم زمان با آغاز حرکت اسکوات و خم کردنِ زانو، عمل دم انجام داده و تلاش کنید عضلات لگن، چهار سر ران و سرینی را درگیر کنید؛
با فشار برروی کف پایتان، عمل بازدم انجام داده و پاهایتان را صاف کنید؛
این حرکت را چالشی تر کرده و به تعداد موردنظر تکرار کنید.
با انجام چند حرکت وزشی ساده با این درد خداحافظی کنید
همه ما ممکن است دچار دردهای مزمن یا ناگهانی شویم که دلایل آنها را ندانیم یا به علت هایی درباره آنها فکر کنیم که علت واقعی آنها دردها و ناراحتی ها نیستند. اما خیلی از اوقات شما با انجام چند حرکت ورزشی می توانید با این دردها خداحافظی کنید. این راهنمای ورزشی می تواند بسیار کاربردی باشد.
وقتی عضلات ناحیه شکم پاره می شوند
درد ناحیه کشاله بالای پا
خب، درد کلیه و مثانه و حتی مشکل دیسک کمر می تواند با دردهای ناحیه زیر شکم و کشاله بالای پا همراه باشد.
علت مخفی درد: شاید شما دچار فتق شکمی باشید. اگر ورزش سنگین می کنید یا بیش از حد چاق هستید یا اگر ناگهان ضربه سنگینی به شکم شما وارد شده است به احتمال فتق یا پارگی عضلات جدار شکم فکر کنید.
درمان سریع: این یک واقعیت است که بیشتر فتق های ناحیه شکم و کشاله بالای پا تنها به وسیله جراحی درمان می شوند اما مهم ترین نکته این است که از ایجاد این ضایعات پیشگیری کنید. بهترین کاری که می توانید انجام دهید این است که برنامه تقویت عضلات ناحیه شکم و کشاله بالای پاها را در برنامه ورزش خود بگنجانید. انجام روزانه ۵ تا ۱۰ دقیقه تمرینات ساده تقویتی عضلات این نواحی می تواند بدن شما را در مقابل این مشکل بیمه کند.
آیا ورزش باعث کاهش نشانه های آلزایمر می شود؟
3 سال پیش