درمان افتادگی پلک با ورزش

علت افتادگی پلک چیست؟

درک عوامل موثر در ایجاد افتادگی پلک در تعیین اثربخشی تمرینات مفید است. دلایل اصلی افتادگی پلک عبارتند از:

• پوست شل یا اضافی روی پلک ها
• ضعف در عضلات لواتور پلک بالا
• اختلال در عملکرد اعصاب کنترل کننده عضله

افتادگی می تواند در هر سن ایجاد شود و یک یا هر دو پلک را تحت تاثیر قرار دهد. اصطلاح بکار برده شده برای افتادگی در کودکان زیر 1 سال پتوز مادرزادی است. طبق یک مطالعه 40 ساله، پتوز مادرزادی شایع نبوده و فقط 1 مورد از هر 840 نوزاد این وضعیت را تجربه می کنند. علل احتمالی پتوز مادرزادی عبارتند از:

• اختلال عملکرد عصبی
• ضعف عضلات پلک بالا
• ناهنجاری ژنتیکی یا کروموزومی

در صورتی که افتادگی در مراحل بعدی زندگی ایجاد شود، پتوز اکتسابی به آن اطلاق می شود. در واقع عضلات پلک که مسئول بالا و پایین بردن پلک هستند با افزایش سن ضعیف شده و باعث افتادگی می شوند. همچنین افزایش سن با شل شدن پوست و تاندون پلک همراه است.

سایر عوامل موثر در ایجاد پتوز اکتسابی

• سکته مغزی
• اختلالات دژنراتیو
• سندرم هورنر
• تومورهای اطراف یا پشت چشم
• عفونت ها
• اختلالات ارثی
• آسیب دیدگی
• دیابت
• میگرن
• کونژنکتیویت (ورم ملتحمه یا چشم صورتی) با پاپی های غول آسا
• میاستنی گراویس به عنوان یک اختلال خود ایمنی که باعث ایجاد ضعف و خستگی عضلات می شود.
• تورم پلک
• فلج بل
• تزریق بوتاکس که به طور تصادفی عضلات پلک بالا یا ابرو را فلج کند.

برای درمان افتادگی پلک از کجا شروع کنم؟

اصلا چرا افتادگی پلک سراغ من آمده؟ افتادگی پلک یا پتوز، به ضعیف شدن و حالت افتادگیِ عضلات پلک بالایی گفته می شود. این اتفاق در اثر عوامل مختلفی مثل حادثه، سکته مغزی، آسیب عصبی و یا در ساده ترین حالت، به دلیل بالارفتنِ سن و ضعیف شدنِ عضلات پلک رخ می دهد. گاهی هر دو پلک دچار افتادگی می شوند و گاهی هم فقط یک پلک. این مشکل بسته به علت می تواند موقت یا دائمی باشد. در خیلی از موارد هم افتادگی پلک کودکان و یا بزرگ سالان به دلیل گل مژه موقتی رخ می دهد. اگر کودک شما با افتادگی پلک متولد شده یا اگر به طور ناگهانی به این مشکل دچار شده اید، با پزشک خود صحبت کنید. چون ممکن است زنگ خطری از یک وضعیت جدی پزشکی باشد.

آیا ورزش های صورت در درمان افتادگی پلک موثر هستند؟

هیچ تحقیقی که نشان دهد تمرینات به درمان افتادگی پلک کمک می کنند، وجود ندارد. با این وجود بر اساس نتایج یک مطالعه در سال 2018، انجام تمرینات صورت برای حداقل 3 مرتبه در هفته و به مدت حداقل 20 دقیقه در بهبود ظاهر برخی از نواحی صورت موثر هستند. البته شرکت کنندگان این مطالعه فقط از خانم های میانسال تشکیل شده بود، به این ترتیب به تحقیقات بیشتری برای تائید این موضوع نیاز است. بنابراین بنظر می رسد که با انجام منظم تمریناتی که عضلات اطراف چشم را هدف قرار می دهند می توان به بهبود متوسط افتادگی پلک کمک کرد.

درمان افتادگی پلک با ورزش و درشت شدن چشم ها

تقویت عضلات چشم و ورزش پلک چشم بهترین و بی خطرترین راه ِحلی است که می توانید امتحان کنید. برای انجام تمرینات تقویت پلک چشم نیاز به وسیله خاصی ندارید. پس با دستان خالی این تمرینات را شروع کنید.

• تمرین گرم کردن چشم ها

چشم ها و دستانتان را به خوبی با ژل شسته و به آرامی ماساژ داده و شروع به گرم کردن پلک هایتان کنید. با این کار ساده، جریان خون در پلک هایتان بیشتر شده و عضلات پلک آمادگیِ انجام حرکات ورزشی را پیدا می کنند.

• تمرین پلک زدن

سعی کنید عضلات پلک هایتان را منقبض کرده و یک دقیقه با سرعت پلک بزنید. سپس همین تمرین پلک زدن را به آرامی انجام داده و با قدرت بیشتری پلک بزنید. این بار تا جایی که می توانید به عضلات پلکتان فشار بیاورید.

• تمرین تحریک عضلات چشم

تحریک مستقیم عضلات چشم یکی از راه های است که می توانید برای درمان افتادگی پلک با ورزش امتحان کنید. فرقی نمی کند با یک سری حرکات چشمی عضلات پلکتان را تحریک کنید، یا این که بخواهید از یک وسیله مثل مسواک برقی استفاده کنید. کافی است مسواک برقی را روی عضلات پلک قرار بدهید. چند دقیقه در طول روز این کار را تکرار کنید.

• تمرین مقاومتی چشم

به گفته انجمن قلبی، اگر هر ساعت با فشار به پلک هایتان ورزش انجام دهید، به مرور زمان افتادگی پلک تان برطرف خواهد شد. اگر نمی دانید دقیقاً چه ورزشی انجام دهید، بالا بردن پلک خودش یک ورزش برای پلک های چشم است. برای سخت ترکردنِ این حرکت ورزشی، کافی است بعد از بالا بردنِ ابروها یکی از انگشتانتان را زیر ابروهایتان قرار بدهید. چند ثانیه در همین وضعیت بمانید. سپس سعی کنید بدون برداشتنِ انگشت، چشمتان را ببندید.

• تمرین لیفت ابروها

انگشتانتان را زیر ابروها قرار داده و با دو انگشت پلک های خود را به سمت بالا بکشید. بهتر است کمی فشار را هم چاشنی حرکت کنید تا عضلات پلکتان بیشتر کشیده شود. حالا سعی کنید با درگیر کردنِ عضلات چشم، اجازه ندهید چشمانتان باز شود. دستتان را پایین بیاورید و بعد از چند ثانیه حرکت را دوباره انجام بدهید. این حرکت را هر روز در ۳ ست با ۱۰ بار تکرار اجرا کنید.

• تمرین کشش پلک ها

حرکت بعدی برای درمان افتادگی پلک با ورزش تمرین کشش پلک ها است. این حرکت بسیار ساده علاوه بر تقویت پلک ها، باعث کاهش چین و چروک چشمانتان خواهد شد. برای انجام این تمرین کافی است روی زمین بنشینید و چشمانتان را ببندید. پلک هایتان را رها کرده و از انگشت اشاره خود برای بالا بردنِ ابروهایتان استفاده کنید. در حین بالا بردنِ ابروها سعی کنید چشمانتان را بسته نگه دارید. مدت زمان ۱۰ ثانیه در همین حالت ثابت بمانید و هر روز حداقل ۱۰ بار حرکت را تکرار کنید. اگر افتادگی پلک یکی از دغدغه هایتان بوده و برای لاغر کردن صورتتان هم دنبال ورزش هستید، پیشنهاد می کنیم مقاله لاغری صورت در یک هفته را بخوانید.

• تمرین تراتاکا یوگای چشم

این تمرین بیشتر برای تمرکز و افزایش قدرتِ دید انجام می شود. ولی برای تقویت عضلات چشم هم می توان از این تمرین استفاده کرد. برای شروع تمرین کافی است جسم یا شمعی را در مقابلتان قرار دهید. سپس به آن زل بزنید. این تمرین علاوه بر افزایش تمرکز باعث تقویت عضلات چشمتان هم خواهد شد.

• تمرین پوشاندن چشم

این تمرین برای زمانی است که فقط یکی از چشمانتان دچار افتادگی پلک شده باشد. برای انجام آن دستتان را روی چشم سالم بگذارید. تمام وظایف را به دوش پلک چشم ضعیف بیندازید. این کار باعث می شود تا افتادگی پلکتان به مرور زمان برطرف شده و عضلات چشمتان قوی تر شود.

• نفس شیر

این تمرین نوعی تنفس پرانایاما بوده که در یوگا برای افزایش انرژی و دفع سموم استفاده می شود. این تمرین به کشش عضلات اطراف چشم و انعطاف پذیری آنها کمک می کند.

1. برای انجام این تمرین تا حد ممکن چشم ها را باز کرده و به بالا خیره شوید.
2. همچنین زبان را بیرون آورده و به سمت پایین نگه دارید.
3. سپس برای 5 تا 10 ثانیه بازدم کرده و هاااا بگویید.

به عقیده برخی افراد این تمرینات مناسب بوده در حالیکه برخی دیگر چنین نظری ندارند. برای دریافت بیشترین اثربخشی این تمرینات ره به صورت روزانه چندین بار تکرار کنید.

• کشش مورب

این تمرین موثر در کاهش افتادگی پلک شامل چند مرحله ساده به صورت زیر است:

1. ابتدا یک انگشت را به آرامی در انتهای هر ابرو و رو به جلو قرار دهید.
2. با استفاده از عضلات صورت تا حد ممکن به سمت پایین نگاه کنید.
3. سپس اجازه دهید تا کره چشم مانند یک پاندول به اطراف حرکت کند.
4. این کار را برای 20 ثانیه انجام دهید.

درمان افتادگی پلک با ورزش چقدر طول می کشد؟

راز موفقیت در درمان افتادگی پلک، انجام منظم تمرینات و درگیر کردن عضلات چشمی است. باید کاملاً عضلات پلکتان را در حین انجام تمرینات درگیر کنید.

درمان های دیگر برای افتادگی پلک

اگر به قدری پلکتان دچار افتادگی شده که قدرت دیدتان را کم کرده، شاید تنها با انجام تمرینات ورزشی به نتیجه نرسید. در چنین مواردی برای درمان بهتر، با پزشک مشورت کرده و یکی از راه های درمانی را در پیش بگیرید.

• قطره آپراکلونیدین

اگر علت اصلی افتادگی پلک شما تزریقات بوتاکس است، می توانید از قطره چشمی آپراکلونیدین استفاده کنید. با این کار پلک هایتان سریع تر ریکاوری شده و به حالت اولش برمی گردد.

• بلفاروپلاستی

یکی از عمل های زیباییِ رایج در ایران بعد از عمل بینی همین عمل بلفاروپلاستی است. در جراحی پلک بالایی ابتدا برشی موازی چین های موجود در پلک ایجاد می کنند. سپس یک بخش از پوست، عضلات و چربی های موجود در این قسمت را برمی دارند. در آخر هم محل جراحی را با بخیه های ظریف جوش می دهند.

• عینک مخصوص افتادگی پلک

از عینک مخصوص افتادگی پلک استفاده کنید. البته در مواردی که افتادگی پلک شدید بوده و جراحی نمی تواند این مشکل را برطرف کند. بهترین پیشنهاد عینک مخصوص افتادگی پلک است که در آن وسیله ای مخصوص به قاب عینک بیمار اضافه می شود. این وسیله باعث باز نگه داشتن پلک خواهد شد.

زمان مراجعه به پزشک

در شرایط زیر باید برای افتادگی پلک به پزشک مراجعه کرد:

• افتادگی ناگهانی پلک
• محدود شدن بینایی
• ناراحتی به دلیل ظاهر افتاده پلک

همچنین نوزادان در شرایط زیر برای افتادگی پلک باید تحت نظر پزشک قرار بگیرند:

• مشکل در دیدن
• نیاز به خم کردن سر به سمت عقب برای بهتر دیدن
• نزدیک شدن به اشیا و احتمال وجود ضعف در بینایی محیطی

پزشک در این وضعیت به بررسی علت افتادگی پلک پرداخته و در خصوص سابقه این وضعیت در اعضای خانواده یا وجود چیزی در سابقه پزشکی که فرد را مستعد افتادگی پلک فرد،سوالاتی مطرح می کند. همچنین باید تزریق اخیر بوتاکس، ضربه (تروما) و جراحی چشم نیز بررسی شود. پزشک با تشخیص علت بروز پتوز، بهترین گزینه درمانی را توصیه می کند.

نتیجه گیری

افتادگی پلک یکی از مشکلات رایجی است که معمولاً با افزایش سن و برای افراد بالای ۲۵ یا ۳۰ سال اتفاق می افتد. خوشبختانه یک راه خوب درمان افتادگی پلک با ورزش های چشم و تقویت عضلات چشمی است. با انجام منظم تمرینات می توانید چشمانتان را مثل قبل درشت و جذاب کنید. اگر افتادگی پلک شما شدید است و یا ناگهانی به وجود آمده با پزشک خود ملاقات کنید.

درمان اختلالات خواب با ورزش