زخم معده یکی از مزمن ترین دردهای دستگاه گوارش است، که از شایع ترین بیماری های دردآور و رایج میان مردان و زنان، و حتی کودکان به شمار می رود. به طوری که بعد از سردرد، معده درد یکی از بدترین دردها گزارش می شود. به جرعت می توان مصرف سیگار، الکل و قرص هایی از جمله ژلوفن را عامل ایجاد و تشدید زخم معده خواند. زخم معده ممکن است به راحتی اتفاق بیافتد، اما بدون درمان مناسب می تواند شدید شود. در این میان برخی از داروهای خانگی و طبیعی می توانند درد و سایر علائم مرتبط با زخم معده را از بین ببرند.
علل زخم معده
از علل شایع زخم معده مصرف داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند آسپرین، ناپروکسن و ایبوپروفن و هلیکوباکترپیلوری می باشد.
سایر علل زخم معده نیزعبارتند از:
- استعمال دخانیات
- مصرف الکل
- آسیب های جسمی
- سوختگی
- سیتومگالوویروس
- اختلالات متابولیسمی
- رادیوتراپی فوقانی شکم
- واسکولیت
درمان خانگی برای زخم معده
هرگاه تعادل بین اسید معده و سد دفاعی مخاط معده به دلایل مختلف دچار اختلال شود (افزایش اسید معده ) زخم معده رخ خواهد داد؛ این زخم دردناک است و بیشتر در قسمت جداره داخلی معده یا در ابتدای روده کوچک ایجاد می شود. در ادامه به درمان های خانگی برای زخم معده می پردازیم.
پروبیوتیک ها
پروبیوتیک ها موجودات زنده ای هستند که به ترمیم توازن باکتری های دستگاه گوارش کمک می کنند. همچنین با کمک به سلامت مطلوب روده می توانند به درمان زخم معده کمک کنند. طبق بررسی های انجام شده، پروبیوتیک ها نمی توانند هلیکوباکتر پیلوری را نابود کنند اما می تواند تعداد فعلیِ این باکتری ها را کاهش داده، سرعت روند بهبودی را افزایش داده و برخی علائم را نیز بهبود بخشد. در صورتی که از پروبیوتیک ها در کنار سایر روش ها استفاده شود می تواند به از بین بردن باکتری های مضر کمک کند.می توان پروبیوتیک ها را در منابعی مانند ماست، مواد غذایی تخمیری و مکمل های پروبیوتیک پیدا کرد اما غلظت پروبیوتیک ها در مکمل های آن به نسبت سایر منابع بیشتر است.
زنجبیل
بسیاری از مردم بر این باورند که زنجبیل اثرات حفاظتی بر دستگاه گوارش دارد و از آن برای درمان بیماری های معده و گوارشی مانند یبوست، نفخ و التهاب معده (گاستریت) استفاده می کنند. بررسی ها نشان می دهد که زنجبیل می تواند به درمان زخم های معده ناشی از هلیکوباکترپیلوری کمک کرده و از ایجاد زخم های ناشی از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی جلوگیری کند. با این حال بسیاری از این نتایج حاصل مطالعات روی حیوانات بوده و اثرات آن روی انسان ها هنوز به طور دقیق مشخص نیست.
میوه های رنگارنگ
بسیاری از میوه ها حاوی ترکیباتی به نام فلاونوئیدها در دسته پلی فنول ها هستند. فلاونوئیدها به رنگ های غنی در برخی میوه ها منجر می شوند. بررسی ها حاکی از آن است که پلی فنول ها می توانند به درمان زخم معده و طیف وسیعی از مشکلات گوارشی همچون اسپاسم ها و اسهال کمک کنند. فلاونوئیدها دارای خواص آنتی اکسیدانی بوده و همچنین با افزایش مخاط معده که مانع رشد هیلکو باکتر پیلوری می شود از پوشش معده در برابر ایجاد زخم ها محافظت می کند. فلاونوئیدها در میوه هایی همچون سیب، بلوبری، گیلاس، لیمو، پرتغال و آجیل ها یافت می شود.
موز سبز
تحقیقات نشان می دهد که موز سبز یا نارس می تواند تاثیری مثبت بر زخم های گوارشی داشته باشد. موز نارس حاوی فلاونوئیدی به نام لوکوسیانیدین است که مقدار مخاط معده را افزایش می دهد. همچنین این میوه میزان اسیدی بودن معده را کاهش می دهد که به جلوگیری و از بین بردن علائم زخم کمک می کند.
عسل
عسل یک شیرین کننده طبیعی رایج است که از طیف وسیعی از مزایا برای سلامتی برخوردار است. بررسی ها نشان می دهد که عسل "مانوکا" دارای اثرات ضد میکروبی علیه هلیکوباکترپیلوری بوده و برای درمان زخم معده مفید است. همچنین بسیاری از افراد از عسل برای تسریع بهبود زخم ها از جمله زخم های پوستی، سوختگی و جراحت ها استفاده می کنند.
زردچوبه
زردچوبه که ادویه ای زردرنگ و رایج در هند و سایر نقاط جنوب آسیا محسوب می شود، مانند فلفلی چیلی حاوی ترکیبی مفید به نام کورکومین است. نتایج مطالعات نشان می دهد که کورکومین فعالیت های ضد التهابی و آنتی اکسیدانی داشته و به جلوگیری از زخم معده کمک می کند. اگرچه در مورد خواص زردچوبه در درمان زخم ها به بررسی های بیشتری نیاز است اما نتایج اولیه نشان می دهد این ادویه می تواند به کاهش علائم زخم و درمان آن کمک کند.
بابونه:
برخی افراد از گل بابونه و چای بابونه برای درمان اضطراب های خفیف، اسپاسم های روده و التهاب استفاده می کنند. مطالعات نشان می دهد که عصاره بابونه خواص ضد زخم داشته و ممکن است بتواند زخم معده را مهار کرده و زمان بهبودی آن را کاهش دهد. با این حال بیشتر این مطالعات روی حیوانات صورت گرفته و به مطالعات بیشتری روی انسان ها در این زمینه نیاز است.
سیر
سیر در بسیاری از نقاط جهان یک افزودنی محبوب برای طعم دهی غذاها به شمار می رود. سیر خواص ضد میکروبی و ضد باکتریایی دارد که برای مبارزه با عفونت ها مفید است. برخی مطالعات نشان می دهد که سیر به جلوگیری از توسعه زخم ها و تسریع روند بهبودی آنها کمک می کند. همچنین می تواند به جلوگیری از رشد هلیکوباکتر پیلوری بیانجامد. یک مطالعه نیز نشان می دهد که خوردن دو حبه سیر با هر وعده غذایی و دو بار در روز می تواند علیه هیلکوباکترپیلوری اثرات ضد باکتریایی داشته باشد.
شیرین بیان
شیرین بیان ادویه ای بومی منطقه مدیترانه و آسیاست. صدها سال است که مردم از شیرین بیان در داروهای سنتی استفاده می کنند. برخی معتقدند که خوردن ریشه خشک شیرین بیان می تواند به درمان و جلوگیری از زخم معده کمک کند. اما تحقیقات بر استفاده از مکمل های شیرین بیان به جای گیاه آن تاکید دارند. یک مطالعه نشان می دهد مصرف مکمل های شیرین بیان می تواند به مبارزه با عفونت های هلیکوباکترپیلوری و جلوگیری از رشد آن کمک کند.
آلوئه ورا
آلوئه ورا یک روغن گیاهی رایج در بسیاری از لوسیون های موضعی، مواد آرایشی و مواد غذایی است. برخی مطالعات از چگونگی تاثیر آلوئه ورا بر زخم های معده، نتایج مطلوب به دست آورده اند. به عنوان مثال یک مطالعه روی موش های صحرایی نشان داد اثرات درمانی آلوئه ورا روی زخم ها مشابه داروهای ضد زخم معروف است. اما برای مشخص شدن تاثیرات آن بر انسان ها به مطالعات بیشتری نیاز است.
تغییر سبک زندگی برای درمان زخم معده
روش های خانگی متعددی برای درمان زخم معده و تسکین درد حاصل از آن وجود دارد که شما می توانید با رعایت کردن آنها به بهبود شرایط خود کمک نمایید. برخی از این روش های درمانی خانگی به شرح زیر می باشند:
- رژیم غذایی سالمی داشته باشید و به اندازه کافی از سبزیجات، انواع میوه و غلات کامل استفاده کنید. بهتر است از غذاهایی استفاده کنید که سرشار از انواع ویتامین هستند و به تسریع فرآیند بهبود زخم کمک می کند.
- حذف لبنیات از قبیل شیر و سایر محصولات لبنی حتی باعث می شود که زخم معده شما بدتر شود. اکثر افراد می گویند که مصرف شیر باعث می شود درد معده شما به طور موقت تسکین پیدا کند اما در واقع مصرف محصولات لبنی باعث می شود که معده به تولید اسید و شیره معده بیشتری بپردازد که این امر باعث تحریک زخم معده خواهد شد.
- داروهای مسکن خود را عوض کنید یا داروهای خطرناک خود را حذف نمایید تا روند بهبود زخم شما تسریع شود. در صورتی که قصد دارید از تیلنون استفاده کنید بهتر است ابتدا با پزشک خود در این رابطه مشورت کنید.
- استرس خود را کنترل کنید زیرا استرس باعث بدتر شدن علائم و نشانه های زخم معده خواهد شد. گاهی اوقات می توان از بروز برخی از انواع استرس جلوگیری کرد اما روش های متعددی برای کنترل آن وجود دارد که برخی از آنها عبارتند از تکنیک های مخصوص نفس کشیدن، مدیتیشن، روان درمانی و ورزش درمانی
- از سیگار کشیدن خودداری کنید زیرا سیگار بر روی دیواره داخلی دستگاه گوارش تاثیر می گذارد و باعث می شود زخم معده شما بدتر شود. سیگار کشیدن ریسک افزایش سطح تولید اسید را بالا خواهد برد.
- به اندازه کافی بخوابید زیر خواب کافی باعث تقویت سیستم ایمنی شما می شود تا بتواند به ترمیم زخم بپردازد.
با توجه به مطالب فوق باید گفت زخم معده که به آن التهاب معده و یا زخم پپتیک نیز می گویند یک مشکل شایع میان زنان و مردان و حتی کودکان است. زخم معده شرایطی است که در معده زخم های باز و ضایعه هایی به علت تحریک اسید معده ایجاد می شود. در این مورد می توان گفت که راهکار های ارائه شده بسیار مفید واقع خواهند شد .
بیماری زخم معده چیست؟
