گابیون (gabion) که اصطلاحا به آن ها تورسنگ نیز گفته می شود قفس های توری هستند که از قلوه سنگ پر شده اند. در فعالیت های عمرانی از این سازه ها استفاده زیادی می شود. از جمله کاربردهای گابیون می توان به مواردی چون جاده سازی، کف سازی، حصارکشی، فنس کشی یا ساخت کف آبراهه ها اشاره کرد. ممکن است این قفس های توری پر شده از قلوه سنگ ها را در مکان های مختلفی مشاهده کرده باشید. از دیگر کاربردهای مهم گابیون می توان به جنبه زیبایی آن اشاره کرد که شرکت های طراحی دکوراسیون در تهران این خدمت را ارائه می دهند . برای مثال در بوستان ها، پارک ها، فضاهای سبز شهری و... می توان برای زیباتر کردن محیط از این توری های فلزی استفاده کرد. برای استفاده از گابیون در دکوراسیون، آن را از سنگ هایی با رنگ و اندازه های متفاوت پر می کنند. در محیط های تجاری و اداری نیز برای طراحی دکوراسیون اداری می توان در محیط های بیرونی برای مثال دورتادور باغچه ای که در محوطه فضای اداری وجود دارد را گابیون کشید. برای حصارکشی متریال های مختلفی وجود دارد اما گابیون ها معمولا مقرون به صرفه تر هستند. با توجه به موارد گفته شده می توان مزیت های استفاده از گابیون را در موارد زیر خلاصه کرد:
- کمک به شکل پذیری سازه ها
- افزایش مقاومت و استحکام سازه ها
- طراحی و محاسبه سازه ها
آیا گابیون در ساختمان سازی نیز کاربرد دارد؟
یکی از کاربردهای گابیون استفاده از آن ها در پروژه های مربوط به ساخت و سازهای مسکونی است. احتمالا در شمال کشور یا در ییلاقات خانه های کوچکی را دیده باشید که تماما براساس این توری های سنگی ساخته شده اند. این گابیون ها مزیتی که دارند این است که بخش زیادی از بار ساختمان را به دوش می کشند و از تحمیل بار اضافه به بخش های مختلف سازه جلوگیری می کنند. به همین خاطر مقاومت سازه افزایش یافته و ماندگاری آن بیشتر خواهد شد.
مزایای گابیون
- از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه
- کاربری فراوان در دنیا
- قابل استفاده در بسیاری از زمینه ها
- داشتن نقش سازه ای و غیر سازه ای
امروزه از گابیون ها و سبدهای سنگی در طرح های مختلف معماری و محوطه سازی نیز استفاده می شود و از این جهت نیز کاربرد دیگری یافته اند.
موارد استفاده ی گابیون
از گابیون در جنبه ی تزئینی و برای زیبایی محیط استفاده می شود. قفس های گابیون ا در اشکال مختلف می سازند و با سنگ هایی در رنگ ها و اندازه های مختلف پر می شوند. از جنبه ی تزئینی گابیون که بگذریم، موارد عمرانی را هم باید به کاربردهای این محصول اضافه کرد. در سد سازی، فنس کشی و حصار کشی از گابیون استفاده می شود. گابیون ها از نظر اقتصادی در مصارف حصار کشی بسیار به صرفه هستند و به همین دلیل است که از محبوبیت زیادی برخوردارند. از دیگر موارد کاربرد گابیون می توان به مهار دیوارهای سنگی، پوشش کف آبراهه ها، مهار سنگ های متمرکز و … اشاره کرد. با توجه به کاربرد توری های گابیون، بایستی آن را از جنبه های مختلفی از قبیل خصوصیات رفتاری، شکل پذیری، استحکام، طراحی و محاسبه سازه ها مورد بررسی و ارزیابی قرار داد. از گابیون در مهندسی سازه همچون: سدسازی، پوشش کف آبراهه ها، موج شکن، مقاوم سازی بناهای سست، مهار دیوارهای سنگی، به عنوان فنس و حفاظ و … و در راه سازی به منظور جاده سازی، مهار سنگ های متمرکز بر راه ها استفاده می شود. گابیون ها در ایجاد دیوارهای محافظ و یا دیوار حائل، محوطه سازی، نماسازی، مبلمان شهری و … نیز نقشی بزرگ ایفا می کنند. همچنین گابیون ها در ساخت ساختمان ها نیز کاربرد داشته و برخی از این نوع ساختمان ها تماماً بر اساس گابیون ساخته شده و به طور کامل بار ساختمان را بر دوش می کشند. گابیون ها امروزه برای تزیین و زیبایی در نمای خارجی ساختمان ها نیز کاربرد داشته و خصوصاً در مراکز تجاری از دیوارهای گابیونی استفاده می شود. اما استفاده از گابیون به همین جا ختم نشده و قطعاً شما نیز بارها دیده اید، مبلمان شهری و سنگی که از گابیون ها ساخته شده و بسیاری از عناصر تزیینی دیگر که توسط آن ها زیبایی خاصی به چهره های شهری داده شده است.
انواع گابیون
این توری های سنگی بسته به کاربردی که دارند، دارای انواع متفاوتی هستند که هر یک کاربردهای مختلفی نیز دارند. در ادامه به ویژگی های هر یک از انواع گابیون اشاره خواهیم کرد.
- گابیون کیسه ای: ساخت این دسته از گابیون ها خیلی طبق اصول و قواعد نیست. در شرایط اضطراری خود افراد می توانند با مقداری توری فلزی و قلوه سنگ این گابیون ها را درست کنند. برای مثال در روستا ها و مناطق سیل خیز، افراد محلی برای جلوگیری از ورود سیل به منطقه محل زندگی شان، اقدام به ساخت گابیون های کیسه ای می کنند.
- گابیون تشکی: نوعی دیگری از گابیون که به شکل پله پله ساخته می شود، گابیون های تشکی نامیده می شوند. درون جوی های آب یا آبشارهای مصنوعی که ساخته می شوند ممکن است این نوع گابیون را مشاهده کرده باشید. گابیون های تشکی به صورت پله ای در مسیر جریان آب ساخته می شوند تا هم از سرعت آب بکاهند و هم از فرسایش کف جوی توسط جریان آب جلوگیری کنند.
- گابیون سبدی: گابیون های سبدی همان طور که از نامشان پیداست، نوعی توری های سنگی هستند که درون آن ها را می توان از سنگ و دیگر مصالح در دسترس پر کرد. از گابیون های سبدی بیشتر در مصارفی چون راه آهن، راه سازی و جاده سازی استفاده می شود.
- گابیون تزئینی: از دیگر انواع گابیون می توان به انواع تزئینی آن اشاره کرد که بیشتر در طراحی دکوراسیون خارجی کاربرد دارند. برای زیباسازی فضای پارک یا باغ ها می توان از این گابیون های تزئینی استفاده کرد. علاوه بر قلوه سنگ، می توان درون این فنس های توری را از گل و گیاه نیز پر کرد. در محوطه سازی و طراحی فضای خارجی برای محیط های تجاری و اداری این دسته از گابیون ها کاربرد زیادی دارند.
- گابیون پلاستیکی:گابیون های پلاستیکی از پلاستیک های مقاوم و محکم تولید می شوند. این دسته از تورسنگ ها نسبت به موارد قبلی کمتر کاربرد تزئینی دارند. این نوع گابیون بیشتر در موارد عمرانی به کار گرفته می شود. برای مثال با توجه به قیمت مناسبی که دارند می توان از آن ها برای آرماتوربندی استفاده کرد.