چه به خاطر تروما، آسیب، سن بالا یا صرفا به دلیل عدم رعایت بهداشت دندان های خود را از دست داده باشید، عواقب آن چندان دلچسب نیست. هر چند از چند دهه قبل درصد از دست دادن دندان به دلیل افزایش مراقبت های خانگی و درمانی در بین مردم کاهش یافته است، هنوز هم مواردی از افتادن دندان دیده می شود. اگر دندان های خود را از دست داده اید و اقدامی برای جایگزین کردن آنها انجام نداده اید، بهتر است از عواقب غذا خوردن بدون دندان آگاه شوید. هر چند غذا خوردن با لثه تا حدی ممکن است، اما عوارض آن می تواند سلامت شما را تهدید کند.
اگر از آن دسته افرادی هستید که پس از از دست دادن برخی از دندان های خود، برنج را شفته تر می پزید و گوشت را بیشتر از قبل طبخ می کنید تا نرم شود، بهتر است بدانید که این راه حل ها نمی توانند مشکل شما را حل کنند. غذا خوردن با استفاده از لثه و استخوان فک، نه تنها شما را دچار سوءتغذیه می کند، بلکه دارای معایب زیر نیز هست:
ریسک از دست رفتن سایر دندان ها:
از دست دادن سایر دندان ها از دیگر تبعات غذا خوردن بدون جایگزینی دندان است. هر چه بیشتر غذاهای سخت را با لثه های بدون دندان بجوید، استخوان فک بیشتر تضعیف می شود و این می تواند عملکرد سایر دندان ها را نیز تحت تاثیر قرار دهد. با گذشت زمان، سایر دندان ها نیز لق می شوند و یکی پس از دیگری می افتند. به علاوه، فشار بیش از حدی که برای جویدن مواد غذایی به دندان های باقی مانده در دهان وارد می شود، عمر آنها را کم می کند و می تواند موجب فرسایش و شکستن آنها شود.
از دست رفتن استخوان:
از دست رفتن استخوان از دیگر عواقب غذا خوردن بدون دندان در طولانی مدت است. استفاده از لثه برای جویدن غذا باعث فرسایش لبه استخوان فک می شود. هر بار که غذا را بدون دندان بخورید، ریج استخوان شما فشاری را تحمل می کند که پیش از این دریافت نکرده است. این فشار باعث فرسایش استخوان فک و از بین رفتن آن می شود. با بدتر شدن اوضاع، دیگر حتی نمی توانید از این استخوان برای جایگزینی دندان از دست رفته استفاده کنید و باید تحت عمل پیوند استخوان قرار گیرید.
مشکلات هاضمه:
سیستم هاضمه سیستم پیچیده ای است که برای عملکرد صحیح آن لازم است ارگان های متعددی به خوبی کار کنند. کل پروسه هضم از دهان شروع می شود. جویدن ناکافی غذا این روند را مختل می کند و باعث مشکلاتی در مسیر هاضمه می شود. زمانی که غذا با قطعات بزرگ بلعیده شود، هضم ناقص انجام می شود. جذب و هضم مواد غذایی درشت برای معده و روده دشوار است و این باعث دریافت ناکافی مواد غذایی می شود. به علاوه، قطعات بزرگ مواد غذایی به منبع تغذیه باکتری های روده تبدیل می شوند و این موجب تکثیر باکتریایی در روده می شود.جویدن کافی غذا باعث ترشح بزاق و حرکت بهتر موارد غذایی در روده می شود که به کارکرد صحیح پیلور (عضله ای کوچک در قسمت پایینی معده کمک می کند.جویدن درست غذا با دندان، جوانه های چشایی زبان را تحریک می کند و به معده پیغام ترشح اسید می دهد. بنابراین، آماده نبودن کل سیستم هاضمه برای شروع عملیات از دیگر عواقب غذا خوردن بدون دندان است.
تولید ناکافی آنزیم های هاضمه از دیگر عواقب غذا خوردن بدون دندان است. آنزیم ها برای تجزیه درست مواد غذایی ضروری هستند. زمانی که غذا را به خوبی بجوید، جوانه های چشایی به سیستم هاضمه دستور آزادسازی آنزیم های هضم را می دهد. اگر این روند به نحوی مختل شود، جوانه های چشایی پیغامی به معده نمی دهند و آنزیم به قدر کافی ترشح نمی شود. این بدان معنی است که هضم به خوبی صورت نمی گیرد.
مشکلات مفصل فکی گیجگاهی:
مشکلات مفصل فکی گیجگاهی بسیار جدی تر از بیماری لثه هستند زیرا غیر قابل درمان هستند و می توانند عملکرد فک را با مشکل رو به رو کنند. این عارضه به دلیل فشار بیش از حد بر روی لثه برای جویدن غذا ایجاد می شود. بدون دندان، فشاری که به لثه ها وارد می شود نابرابر است و این شانس ابتلا به TMJ را بیشتر می کند.
عفونت لثه:
غذا خوردن با لثه فرسایشی است و می تواند به آسانی منجر به آسیب به لثه شود. فشاری که به لثه وارد می شود نه تنها لثه را آزار می دهد، بلکه به باکتری ها فرصت ورود به بافت لثه را می دهد. زمانی که باکتری ها از طریق زخم های ریز وارد بافت لثه شوند، عفونت شروع می شود. اگر به جویدن بدون دندان ادامه دهید، عفونت ادامه می یابد و در نهایت به بیماری لثه منجر می شود.