حقایق مرتبط با مراقبت از دندان و لثه

مراقبت خوب از لثه و دندان ها بخش مهمی از حفظ سلامت کلی بدن می باشد. بهداشت ضعیف دهان و دندان به طور قابل توجهی با بیماری های مزمن مرتبط است. مراقبت از دندان ها و لثه، نیازمند صرف زمان زیاد و یا استفاده از ابزارهای بهداشتی گران قیمت و غیرقابل دسترس نیست. اجتناب از مصرف بیش از اندازه مواد غذایی شیرین و انجام دادن روزانه ی کارهای ساده مثل مسواک زدن و نخ دندان کشیدن پایه اساسی آن می باشد. علاوه بر این، برای حفظ سلامت لثه ها و جلوگیری از پوسیدگی دندان لازم است که سیگار نکشید، آب آشامیدنی زیادی مصرف کنید و به طور منظم دندان هایتان را تمیز و چکاپ کنید.

دندان عمدتا از مواد معدنی تشکیل شده است. پلاک یک لایه نازک باکتری چسبنده و بی رنگ است که به دندان ها می چسبد. هنگامی که باکتری ها از مواد غذایی شیرین تغزیه می کنند، اسیدهایی تولید می کنند که مینای دندان را از بین می برد. استفاده از توتون یکی از مهمترین عوامل خطرناک مرتبط با بیماری لثه است.

مسواک زدن دندان با خمیر دندان های حاوی فلوراید بهترین روش کاهش پلاک است. انجمن بهداشت دهان و دندان آمریکا (ADHA) توصیه می کند دو بار در روز به مدت 2 دقیقه مسواک بزنید. روش صحیح مسواک کردن به طور موثری دندان و لثه ها را پاک می کند.

تغذيه صحيح

استفاده از مواد قندي موردنياز بدن همراه وعده هاي اصلي غذايي مصرف شير لبنيات و مواد غذايي حاوي فلورايد مانند ماهي و چاي استفاده از ميوه و سبزيجات تازه در بين وعده هاي غذايي مانند هويج و كاهو براي پيشگيري از ايجاد پوسيدگي در دندانهاي كودكان، در كنار استفاده از مسواك، نخ دندان و تغذيه صحيح، به كارگيري روشهاي زير حائز اهميت است:

روش صحيح مسواك زدن

• مسواك خوب بايد موهاي صاف و يكنواخت داشته باشد. چنانچه موهاي مسواك از حالت اوليه خارج شدند بايد آن را عوض كرد.
• براي هر مرتبه شستشو به اندازه يك نخود از خمير دندان حاوي فلورايد را در موهاي مسواك فرو ببريد.
• براي اينكه تمام دندانها مسواك شوند بهتر است هميشه به يك ترتيب مسواك بزنيد مثلاً اول فك بالا از راست به چپ و بعد فك پايين از چپ به راست.
• دندانهاي فك بالا را با حركت مسواك از مجاور لثه به سمت پايين تميز كنيد.
• با عمودي گرفتن مسواك و حركت آن از بالا به پايين سطوح داخلي دندانهاي جلو را مسواك كنيد.
• سطوح جونده دندانهاي بالا را با عقب و جلو بردن مسواك تميز كنيد.
• دندانهاي فك پايين را با حركت مسواك از مجاور لثه به سمت بالا بشوئيد.
• پشت دندانهاي جلو را با عمودي گرفتن مسواك و حركت آن از پايين به بالا تميز كنيد.
• سطوح جونده دندانهاي پايين مثل فك بالا را با عقب جلو بردن مسواك، تميز كنيد.
• هر نوبت مسواك زدن بايد حداقل 4 دقيقه به طول بيانجامد.
• هر شب قبل از خواب و هر روز صبح بعد از صبحانه، بايد دندانها را مسواك زد.

3 روش برای داشتن دندان های سفید تر

استفاده از فلورايد

فلورايد باعث استحكام دندانها شده و آنها را در برابر پوسيدگي مقاوم مي كند. محصولات مختلف فلورايد عبارتند از: دهانشويه سديم فلورايد: كه در حال حاضر به عنوان يكي از برنامه هاي كشوري جهت پيشگيري از پوسيدگي دندان دانش آموزان ابتدايي در دست اجرا مي باشد. كاربرد ژل فلورايد: اين ژل حاوي غلظت بيشتري از فلورايد است، به همين دليل بايد در مطب توسط دندانپزشك استفاده گردد.

فيشورسيلانت (مسدود كردن شيارهاي دندان)

سطح جونده دندانهاي آسياي بزرگ در ابتداي رويش داراي شيارهاي خيلي عميق هستند. جهت جلوگيري از تجمع مواد غذايي و شروع پوسيدگي در اين نقاط، دندانپزشك با استفاده از مواد مخصوص اين شيارها را پر و كم عمق مي نمايد تا موهاي مسواك به راحتي بتوانند اين شيارها را تميز كنند.مراجعه به دندانپزشك حداقل هر 6 ماه يكبار ضروري است، هرچند هيچ نشانه اي از مشكلات دنداني و لثه اي وجود نداشته باشد. تشخيص زودهنگام پوسيدگي با استفاده از نور كافي و راديوگرافي در مطب دندانپزشكي و درمان به موقع پوسيدگيها خود عامل پيشگيري مؤثري است و مانع از مشكلات شديد بعدي خواهد گرديد.

غذاها و نوشیدنی هایی که باید از مصرفشان اجتناب کنید:

از مصرف بیش از اندازه ی شکر و آب نبات پرهیز کنید، زیرا باکتری های دهان برای تولید اسیدی که مینای دندان را تضعیف می کند و به دندان ها آسیب می زند به شکر نیاز دارند. هر بار که دندان ها در معرض شکر قرار می گیرند، فرآیند اتلاف مواد معدنی شروع می شود و می تواند یک ساعت زمان ببرد تا دهان به حالت PH بدون اسیدی طبیعی برگردد. از جمله مواد خوراکی که باید حدالامکان از خوردن آنها بپرهیزید:

• نوشابه
• آب نبات
• شیرینی ها و تنقلات شیرین
• شکلات
• کوکی ها
• فست فود (فست فودها هم حاوی میزان زیادی مواد قندی هستند)

دیگر کربوهیدرات های قابل تخمیر نیز شامل این دسته هستند:

• نان
• کلوچه ها
• موز
• غلات صبحانه

مطالعات نشان می دهند که مصرف غذاهای اساسی نشاسته دار و میوه های تازه، با سطوح پایین تر پوسیدگی دندان همراه است، بنابراین خطر آنها به اندازه ی شکر و شیرینی ها نمی باشد. خوردن غذاهای متنوعی با مواد مغذی و اجتناب از آنهایی که حاوی قند و نشاسته هستند، برای حفظ دندان ها و لثه ها ضروری است.