توصیه های مربوط به ضربه به دندان کودکان
ضربه خوردن دندان ها در هر سنی ممکن است اتفاق بیافتد ولی در کودکان نوپا در سنین ۳-۱سالگی رایج تر است . در دوره ی که هم دندانهای شیری و هم دندانهای دائمی در دهان کودک هستند ، احتمال بیشتر ضربه به دندانها در سنین ۱۴-۸سالگی هست .
ضربه ها معمولا به دندان های جلو (ثنایا) وارد می شود . نتیجه درمان دندان ضربه دیده به مراحل تکامل دندان و زمان سپری شده بین وقوع اتفاق و مراجعه برای درمان بستگی دارد. و ضربه به دندان به دلایل مختلف از جمله زمین خوردن ، تصادف ، درگیری ،افتادن از دوچرخه و سایر آسیبهای ورزشی ممکن است اتفاق بیافتد.
انواع آسیبهای وارد شده به دندان در اثر ضربه
مطابق با شدت ضربه و جهت وارد آمدن آن و همچنین با توجه به اینکه دندان شیری یا دائمی است ،شدت آسیب به دندان متفاوت است.
انواع آسیب ها عبارتند از:
- کوفتگی دندان ها
- درجاتی از لقی دندان بدون جابجا شدن آن
- جابجا شدن کامل دندان از درون حفره ی آن در استخوان فک که به طور طبیعی قبلا در آن قرار داشت.
- بیرون افتادن کامل دندان از حفره ی خود
- شکستگی دندان
- جابجا شدن دندان در چند جهت می تواند اتفاق بیافتد:
- جابجایی طرفی دندان به راست وچپ یا جلو وعقب
- لق شدن به همراه مقداری بیرون آمدن دندان از حفره خود
- لقان به سمت داخل حفره ی خود شدن همراه با جابجایی دندان
توصیه های مهم به افرادی که ضربه به دندان آنها وارد شده است
مهمترین توصیه به اشخاصی که دندانشان ضربه خورده است یا به والدینی که دندان کودک یا نوجوان آنها دچار آسیب دیده است مراجعه ی هر چه سریعتر به دندانپزشک می باشد اگر تاج دندان شکسته باشد توصیه می شود قطعه ی شکسته شده ی تاج نگهداری شود و به دندانپزشک داده شود . در موارد زیادی می توان از تکه شکسته شده برای بازسازی دندان استفاده کرد. اما در صورتی که دندان کاملا از حفره خود بیرون افتاده سفارش می شود که بعد از شستشو با آب و بدون دستکاری سطح ریشه دندان برای حفظ حیات سلول های سطحی ، دندان مجددا داخل حفره خود در فک جایگذاری شود. در غیر این صورت دندان را داخل یک لیوان محتوی شیر قرار داده و سریع به دندانپزشک مراجعه کنید. به هیچ عنوان دندان را در مایعاتی مانند آب ، سرم شستشو قرار ندهید معمولا بعد از انجام اقدامات درمانی لازم توسط دندانپزشک ، توصیه می شود بیمار حدود ۲ هفته از رژیم غذایی نرم استفاده کند . به علاوه رعایت بهداشت دهان و دندان ها در این زمان اهمیت خیلی زیادی دارد. بیمار بعد از هر وعده ی غذایی باید از مسواک نرم استفاده کند. گاهی مصرف دهانشویه های ضدعفونی کننده مانند کلرهگزیدین به مدت یک هفته توصیه می شود . در صورت بریدگی و پارگی بافت ها و یا بیرون افتادن دندان از حفره ی خود(در ضربه های مانند زمین خوردن یا افتادن از دوچرخه که تماس با زمین و خاک وجود دارد ) تزریق یاداور واکسن کزاز در صورتی که از آخرین تزریق واکسن بیشتر از ۵ سال گذشته باشد ضروری میباشد. بعد از تمام شدن مراحل درمان ،مراجعات بعدی جهت کنترل نتایج و بررسی پاسخ دندان به درمانهای انجام شده ضروری است درمان دندانهای ضربه خورده شامل یک یاچند مورد از موارد زیر است:
- صاف کردن لبه های ناصاف دندان
- خارج نمودن قطعه شکسته شده ی تاج یا ریشه دندان
- بازسازی قسمت شکسته با خود قطعه شکسته یا مواد ترمیمی.(مواد پر کردن دندان)
- اتصال قطعات لق دندان.
- ثابت نمودن دندان لق شده یا جابجا شده
- انواع درمانهای ریشه دندان(مانند درمان پالپ زنده یا کمک به تشکیل ریشه ی دندانهای تازه رویش یافته ای که ریشه ی انها کامل نشده است.)
- درمانهای ارتودنسی
- روکش نمودن دندانها.