کاهش تعداد گلبول های سفید خون (لکوپنی)، به معنی کاهش سلول های مبارزه کننده با بیماری (لکوسیتها) در خون است. لکوپنی تقریباً همیشه مربوط به کاهش نوع خاصی از گلبول های سفید (نوتروفیل) است.تعریف تعداد پایین گلبول های سفید خون از یک روش تا روش پزشکی دیگر متفاوت است. به طور کلی، برای بزرگسالان تعداد کمتر از ۴۰۰۰ گلبول سفید در هر میکرولیتر خون، به عنوان تعداد پایین گلبول های سفید در نظر گرفته می شود. برای کودکان، این مرز با افزایش سن تغییر می کند.پایین بودن تعداد گلبول های سفید خون از حد نرمال، در برخی افراد که از جهات دیگر سالم هستند طبیعی است.
انواع گلبول های سفید
پنج نوع گلبول سفید وجود دارند. هر کدام از بدن در برابر انواع مختلف عفونت ها محافظت می کنند. انواع مخلتف گلبول ها ی سفید عبارتند از:
- نوتروفیل ها:۵۵ تا ۷۰ درصد از کل گلبول های سفید را تشکیل می دهند. آن ها به سیستم ایمنی بدن در مقابله با عفونت های قارچی و باکتریایی کمک می کنند.
- لنفوسیت ها: لنفوسیت ها، دومین نوع رایج گلبول های سفید هستند و بدن را در برابر عفونت های ویروسی محافظت می کنند.
- بازوفیل ها:بازوفیل، کمترین نوع گلبول های سفید می باشند. آن ها در بروز واکنش های التهابی در برابر محرک ها نقش دارند.
- مونوسیت ها:مونوسیت ها، بزرگترین سلول های سفید خون محسوب می شوند و در مبارزه با باکتریها، قارچ ها و ویروس ها نقش دارند. آن ها همچنین در بهبود بافت هایی که در اثر التهاب آسیب دیده اند، کمک می کنند.
- ائوزینوفیل ها: ائوزینوفیل ها در دفاع بدن در برابر انگل ها و شرایط آلرژیک مانند آسم نقش دارند.
علائم لوکوپنی (تعداد کم گلبول های سفید خون)
لوکوپنی به ندرت باعث بروز علائم در بدن بیمار می شود. اما کاهش تعداد گلبول های سفید می تواند باعث عفونت، تب بالاتر از ۳۸ درجه سانتی گراد، لرز و تعریق می گردد.
از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
پزشکان تعداد ۴,۵۰۰ تا ۱۰,۰۰۰ گلبول سفید را به عنوان محدوده عادی در نظر می گیرند. بیماری می تواند تعداد گلبول های سفید خون را کاهش دهد و احتمال مواجهه بدن با عفونت را افزایش دهد. با افزایش سن، مشخص شده است که تعداد گلبول های سفید خون می تواند بیش از حد کاهش یا افزایش یابد. درمان این شرایط با برخی دارو ها امکانپذیر است. در ادامه با برخی دلایل تعداد کم گلبول های سفید بیشتر آشنا می شویم.
عفونت های خون، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون
سیستم ایمنی یک بدن سالم به میزان کافی گلبول سفید تولید می کند، اما گاهی اوقات یک عفونت خونی می تواند در فعالیت این سیستم اختلال ایجاد کند. به واسطه عفونت، تعداد گلبول های سفید خون ممکن است به میزان قابل توجهی کاهش یابد. افزون بر تعداد کم گلبول های سفید خون که در نتایج آزمایش خون آشکار می شود، بیمار احتمالا علائم دیگری را نیز تجربه می کند. به عنوان مثال، وی ممکن است کاهش غیر منتظره وزن حتی در صورت عدم تغییر در رژیم غذای خود را تجربه کند. پزشک احتمال عفونت خونی را بررسی کرده و بهترین گزینه درمان را تجویز می کند.
اثر جانبی دارو ها، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
زمانی که پزشکان برای درمان بیماری دارو تجویز می کنند، گاهی اوقات نسبت به عوارض جانبی احتمالی برخی از آن ها به بیماران هشدار می دهند. به طور معمول، دارو ممکن است احساس خستگی را در بیمار ایجاد کند، اما گاهی اوقات می تواند اثر چشمگیری بر تعداد گلبول های سفید خون داشته باشد. این احتمال زمانی تقویت می شود که فرد برای مدت زمانی طولانی دارو مصرف می کند. در این شرایط، پزشک نیازمند بررسی دوباره شرایط بیمار و انتخاب بهترین راه حل است. اگر بیمار به واسطه برخی مشکلات سلامت جدی نیازمند تداوم مصرف دارو است، بهترین راه حل به طور معمول شامل تغییر دارو ها می شود.
سرطان، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
انواع مختلف سرطان اثری منفی بر تعداد گلبول های سفید خون دارند. این شرایط به ویژه در مورد سرطان خون صادق است. در این مورد، بیمار اغلب با کاهش تعداد گلبول های سفید طی مرحله ریکاوری مواجه می شود. دارو هایی که بیماران به طور معمول برای تقویت سطوح انرژی دریافت می کنند نیز می توانند تعداد گلبول های سفید خون را کاهش دهند. این شرایط نیازمند نظارت دقیق برای حصول اطمینان از عدم افت بیش از حد تعداد گلبول های سفید است. کارشناسان به بیماران مصرف مقدار زیادی میوه ها و سبزی ها طی دوره درمان را توصیه می کنند. این اقدام به حفظ سطوح معقول از گلبول های سفید کمک می کند.
مشکلی مرتبط با ویروس، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
عفونت ویروسی می تواند عملکرد ها و کارکرد مغز استخوان را متوقف یا محدود کند. اگر این شرایط را جدی گرفته و به موقع درمان مناسب را دریافت کنید، احتمال بهبودی سریع تر نیز افزایش می یابد. زمانی که برای درمان این قبیل عفونت های ویروسی دارو مصرف می کنید، باید برای بررسی تعداد گلبول های سفید و سلامت کلی خود آزمایش خون انجام دهید.
گاهی اوقات، مغز استخوان بیمار را تحت تاثیر فعالیت یک ویروس قرار می گیرد و در نتیجه، تعداد گلبول های سفید خون کاهش می یابد. تشخیص درست مشکلات سلامت ناشی از ویروس ها می تواند دشوار باشد. ممکن است پیش از تشخیص نهایی، پزشک به انجام و بررسی نتایج چند آزمایش نیاز داشته باشد. در شرایطی که عفونت ها ممکن است با آنتی بیوتیک ها درمان شوند، بیماران مبتلا به ویروس نمی توانند از این نوع درمان استفاده کنند. با این وجود، بیشتر ویروس ها با مراقبت پزشکی مناسب به سرعت از بین می روند و تعداد گلبول های سفید خون نیز باید خیلی زود به شرایط عادی باز گردد.
آرتریت روماتوئید، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
اشاره به این بیماری به طور معمول یادآور درد هایی تیز در مفاصل بدن و محدود شدن حرکات اندام ها است. اما آرتریت روماتوئید می تواند یکی از دلایل کاهش تعداد گلبول های سفید خون نیز باشد. بیماران باید به این مشکل سلامت در کنار علائم شناخته شده تر آرتریت روماتوئید رسیدگی کنند.
کمبود ویتامین، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
کمبود ویتامین ها خوش خیم ترین دلیل برای تعداد کم گلبول های سفید خون در نظر گرفته می شود. تشخیص این شرایط می تواند موجب آسودگی خیال بیمار شود، زیرا با مشکلی جدی مواجه نیست. با افزایش مصرف ویتامین ها، بدن باید به طور خودکار مشکل تعداد کم گلبول های سفید را نیز برطرف کند. بهترین راه حل مصرف مواد غذایی و نوشیدنی های طبیعی سرشار از ویتامینی است که کمبود آن مشکل آفرین شده است. همچنین، امکان استفاده از مکمل ها نیز وجود دارد. پس از دریافت ویتامین ها به میزان کافی، پزشک انجام آزمایش های خون دوباره برای بررسی شرایط گلبول های سفید را تجویز خواهد کرد.
اچ آی وی/ایدز، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
هر فرد مبتلا به اچ آی وی/ایدز نباید انتظار سطوح عادی گلبول های سفید خون را داشته باشد. با گسترش اچ آی وی، این ویروس به گلبول های سفید حمله می کند. با نفوذ به دیوار های سیستم دفاعی بدن، این سیستم دیگر کارایی مناسب برای مقابله با عفونت ها را نخواهد داشت. بیماران مبتلا به ایدز با علائم دیگری مانند تب و اسهال نیز مواجه هستند.
بیماری انگلی، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
گاهی اوقات یک بیماری انگلی دلیل تعداد کم گلبول های سفید خون است. عفونتی به نام لیشمانیا یک مورد کلاسیک در این زمینه محسوب می شود. تعدا کم گلبول های سفید و قرمز خون یکی از نشانه های آشکار این بیماری مناطق گرمسیری است.
لوپوس، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
لوپوس یک بیماری خودامینی جدی است که به بسیاری از اندام ها و بافت های بدن حمله می کند. از این رو، نابودی گلبول های سفید و کاهش تعداد آن ها جای شگفتی نداشته و خطر ابتلا به عفونت را در بیمار افزایش می دهد. در شرایطی که برخی دارو ها برای درمان این بیماری وجود دارند، اما آن ها نیز می توانند بر تعداد گلبول های سفید خون اثر منفی داشته باشند.
عوامل مادرزادی، از دلایل تعداد کم گلبول های سفید خون (لوکوپنی)
علم پزشکی کشف کرده است که یک عامل مادرزادی احتمال مواجهه با تعداد کم گلبول های سفید خون را افزایش می دهد. گاهی اوقات، آرایش ژنتیکی بیماری یا شرایطی خاص هنگام تولد می توانند بر تعداد گلبول های سفید خون تاثیرگذار باشند. به عنوان مثال، اختلال مادرزادی به نام سندرم کستمن اثری منفی بر تعداد گلبول های سفید خون دارد. میلوکاتکسی یکی دیگر از نمونه هایی است که می توان به آن اشاره داشت.
علل درمانی و دارویی لوکوپنی
درمان سرطان مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی و پیوند مغز استخوان می تواند بر تعداد گلبول های سفید خون فرد تأثیر بگذارد و منجر به لوکوپنی شود. همچنین احتمال دارد مصرف برخی از داروهای خاص بر تعداد گلبول های سفید خون تأثیر بگذارند و منجر به لوکوپنی شود. برخی از این دارو ها، عبارتند از:
- پنی سیلین
- استروئیدها
- کلوزاپین، داروی ضد روان پریشی
- اینترفرون ها برای درمان مولتیپل اسکلروز
- مینوسیکلین، به عنوان یک آنتی بیوتیک رایج
- بوپروپیون، داروی ضد افسردگی و ترک سیگار
- لاموتریژین و سدیم والپروات برای صرع و به عنوان تثبیت کننده خلقی
- سرکوب کننده های سیستم ایمنی مانند سیرولیموس، مایکوفنولات مفتیل، تاکرولیموس و سیکلوسپورین
عوامل خطر لوکوپنی
بروز هریک از علت های اصلی لوکوپنی می تواند عامل خطری برای این بیماری باشد. اما از آنجایی که لوكوپنی منجر به بروز علائم خاصی نمی شود، پزشک در صورت وجود هر یک از بیماری های مربوط به خون می تواند، آزمایش خون را برای بررسی تعداد سلول های خون و لوکوپنی تجویز کند.
بیماری میکروب معده و نکات ضروری در مورد آن
