پوسته شدن اطراف ناخن که اصطلاحا ناخن ریش نامیده می شود، معمولا یک عارضه بی خطر است ولی گاهی می تواند نشانه زیاده روی در مصرف ویتامین A باشد.این لایه، خارجی ترین لایه سطح روی پوست (اپیدرمیس) است. این لایه به طور مکانیکی با دنیای خارجی و اجسام مختلف در تماس است و بر اثر اصطکاک با عوامل خارجی نازک و حساس می شود وگاهی این حساسیت منجر به خشکی، پوسته شدن، خراش و خون ریزی می شود.خارش و قرمزی از دیگر علایم این عارضه است.پوسته شدن اطراف ناخن دلایل متفاوتی دارد که می تواند شامل استفاده از موادشوینده، آب و هوای سرد و خشک یا کمبود ویتامین باشد.از طرفی زیاده روی در مصرف ویتامین نیز می تواند عامل ناخن ریش باشد. مطالعات نشان می دهد کمبود ویتامین هایB3 یا B7 یا مسمومیت ویتامین A (استفاده بیش از حد از این ویتامین) مهم ترین دلایل این عارضه هستند.
کمبود ویتامین یا اوردوز ویتامین چگونه می تواند در پوسته شدن پوست اطراف ناخن نقش داشته باشد؟
پوسته شدن پوست اطراف ناخنتان می تواند نتیجه ی مصرف خیلی کم یا خیلی زیاد یک سری از مواد مغذی باشد. هر گونه کمبود ویتامینی می تواند منجر به خشکی پوست شده و در نهایت پوست اطراف ناخن تان را ترک خورده و پوسته کند. کمبود ویتامین B3 یا ویتامین B7 و مسمومیت با ویتامین A همگی می توانند علت پوسته شدن پوست اطراف ناخن باشند.
۱. کمبود ویتامین B3 یا نیاسین
نیاسین یا ویتامین B3 ویتامین مهمی برای سلامت پوست است. کمبود شدید ویتامین B3 می تواند منجر به بیماری پوستی به نام پلاگر شود. علائم بیماری پلاگر شامل التهاب پوست، فلسی شدن و درناک شدن پوست و ترک پوست می شود. پوست به مرور زمان با ترک خوردن می تواند پوسته شود، خونریزی کند و یا تیره و سفت شود. همچنین ممکن است لب ها و زبان تان نیز پوسته شود. پلاگر اولیه معمولا نتیجه ی رژیم غذایی است که هم از نظر نیاسین و هم از جهت تریپتوفان کمبود دارد.هر چند پلاگر اغلب در اثر رژیم غذایی نادرست بوجود می آید، اما پلاگر ثانویه نتیجه ی استفاده نکردن از نیاسین کافی در رژیم غذایی است که می تواند به دلیل اسهال های طولانی مدت، الکلیسم، بیماری هارت ناپ، سندرم کارسینوئید و دارو های گوناگونی، چون ایزونیازید بوجود بیاید.پلاگر می تواند برانگیزاننده ی زوال عقل و درماتیت نیز باشد. معمولا مصرف مکمل نیاسین، موثرترین روش بازیابی ذخایر ویتامین B3 در بدن است. رژیم غذایی سرشار از نیاسین شامل ماهی تن، مرغ، سالمون، گوشت بره، بوقلمون، ساردین، نخود سبز، مارچوبه، بروکلی، سبزیجات کلمی، اسفناج، بادمجان، تمشک سیاه و کدو حلوایی می شود.
۲. کمبود ویتامین B7 یا بیوتین
بیوتین یا ویتامین B7، وظیفه ی عمده ی حفظ سلامت پوست، مو و ناخن را به عهده دارد. گاهی بیوتین، به نام اختصاری ویتامین H نامیده می شود که از واژه ی آلمانی Haut به معنی مو و پوست گرفته شده است. کمبود بیوتین نادر است و باعث خشکی پوست و فلسی شدن آن می شود. با تشدید کمبود بیوتین، درماتیت جدی تری ایجاد شده که التهاب، فلس های تیره رنگ و ریزش مو را به دنبال دارد.
سایر علائم شامل قرمزی چشمها، ترک خوردن لب ها، خستگی، افسردگی، بیخوابی و از دست دادن اشتها می شود. کمبود بیوتین می تواند علائم پسوریازیس و اگزما را تشدید کند که نهایتا منجر به پوسته شدن پوست اطراف ناخن می شود. کمبود بیوتین معمولا در بیماران مبتلا به بیماری کرون شایع است.
چطور می توانید از کمبود بیوتین پیشگیری کنید؟ غذا های سرشار از بیوتین شامل هویج، گوجه فرنگی، پیاز، آوکادو، تخم مرغ، بادام، گردو، پسته، دانه کنجد، شیر بُز، سالمون، چغندر برگ و موز می شود.
۳. اوردوز رتینول یا ویتامین A
ویتامین A آنتی اکسیدانی است که مسئولیت نگهداری پوست، التیام زخم، رشد مجدد پوست و سلامت سیستم ایمنی را به عهده دارد. ویتامین A به دو شکل وجود دارد: بتا کاروتن و ویتامین A فعال. ویتامین A فعال که به آن رتینول هم می گویند، در غذا های حیوانی وجود داشته و بدن مستقیما از آن استفاده می کند و نیازی نیست اول تبدیل شود. از سویی دیگر، کاروتنوئید هایی مانند بتاکاروتن در میوه ها و سبزی ها وجود دارند. کاروتنوئید ها بعد از گوارش غذا به رتینول تبدیل می شوند.
وقتی پای ویتامین A به میان می آید، مصرف زیاد آن می تواند موجب پوسته شدن پوست شود که شامل پوست اطراف ناخن هم می شود. معمولا مسمومیت با ویتامین A که ناشی از غذا باشد به سختی اتفاق می افتد، چون به دوز های بسیار زیادی نیاز است تا مسمومیت روی بدهد. اوردوز با ویتامین A از استفاده ی طولانی مدت از کرم ها و ژل ها و مکمل های ویتامین A ناشی شده و یا در اثر مصرف تصادفی دوز های بسیار بالای این ویتامین بروز می کند. افرادی که دچار نارسایی کبد هستند، بیشتر مستعد علائم مسمومیت با ویتامین A می باشند.
نکات نهایی در خصوص کنده شدن پوست اطراف ناخن
کنده شدن پوست اطراف ناخن می تواند نشانه کمبود ویتامین یا افزایش بیش از حد آن باشد. کمبود ویتامین رایج در خصوص بروز پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ها به علت ویتامین B3، آکا نیاسین یا ویتامین B7 که به آن بیوتین نیز گفته می شود، باشد. مسمومیت با ویتامین A نیز می تواند به خشکی ناحیه اطراف ناخن ها بیانجامد.دیگر دلایل ممکن برای خشکی و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ها شامل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مضر، استفاده از آب سرد یا داغ، سوختگی پوست، شستن بیش از حد دست ها، واکنش های آلرژیک، اگزمای دست، پسوریازیس، کراتولیز اکسفولیاتیو و کمبود کلسیم هستند.درمان برای پوست خشک و پوسته پوسته شدن اطراف ناخن ها بسته به علت آن است. با دکتر یا متخصص داروهای گیاهی برای یافتن بهترین روش درمان مخصوص خودتان مشورت کنید.برخی از محصولات طبیعی مانند ژل آلوورا، روغن نارگیل، روغن زیتون یا عسل خام می توانند در درمان به شما کمک کنند.