با پیشرفت تکنولوژی و علم بشر هر روزه روش های جدیدی برای درمان مشکلات مختلف پدید می آید. امروزه برای درمان ضایعات پوستی از یکی از این روش ها به نام کاروتراپی استفاده می کنند.کاریوتراپی (سرما درمانی) یک روش درمانی خاص است که در آن ضایعات سطحی پوست تحت اثر دمای بسیار پایین قرار گرفته و منجمد می شوند. این روش مفید، ارزان و کاربردی است در صورتی که تشخیص عارضه درست باشد. چرا که برای درمان ملانوم یا ضایعات رنگی شبه ملانوم قابل استفاده نیست زیرا تغییرات داخل سلولی حاصله، تمایل به بدخیمی این ضایعات را تسریع و تسهیل می نماید کرایوتراپی به روشی درمانی گفته می شود که در آن بخشی از بدن بیمار یا کل بدن او در معرض سرما و کاهش دما قرار می گیرد. اصطلاح کرایوتراپی مابین سال های ۱۸۸۰ تا ۱۸۹۰ میلادی، از دو واژه یونانی کرایو به معنای سرما و تراپی به معنای درمانی گرفته شد.هدف ابتدایی سرمادرمانی یا کرایوتراپی کاهش درمای بافت است. از آن جایی که بدن شما به تغییرات زیاد دمایی واکنش نشان می دهد، زمانی که دمای پایه ای بدن تان را کاهش می دهید، در واقع به سیستم عصبی اتونومیک خود که مسئولیت عملکردهای خودکار یا ناخودآگاه است، سیگنال می دهید.این سیستم باعث افزایش فشار خون می شود، ضربان قلب را افزایش می دهد، و نوراپی نفرین آزاد می کند، که نوعی هورمون استرس و یک انتقال دهنده ی عصبی است. هنگامی بدن تان حسابی سرد می شود، به طور خودکار جریان خون را با منقبض کردن عروق خونی کاهش می دهد. وقتی از اتاقک سرمادرمانی خارج می شوید، عروق به حالت عادی بازمی گردند و دوباره شل می شوند، و حالا خون پروتئین ضد التهابی بیش تری نسبت به قبل دارد. و این اتفاق برای مناطق آسیب دیده، جراحی شده یا ملتهب بدن شما عالی است. هدف از کریوتراپی کاهش سوخت و ساز سلولی، افزایش بقای سلولی، کاهش التهاب، کاهش درد و اسپاسم ، انقباض عروق است. از موارد کاربرد دستگاه کرایوتراپی در کنترل و درمان بیماری سالک، بواسیر، یبوست، دردهای بعد از عمل جراحی در پرتو درمانی، از بین بردن چربی های اضافه بدن و از این دست می باشد.
کرایوتراپی یا سرما درمانی چگونه انجام می شود؟
در کرایوتراپی یا سرما درمانی معمولاً از نیتروژن مایع که در دمای ۳۲۱- درجه فارنهایت (۱۹۶- درجه سانتیگراد) ذخیره و نگه دارید می شود، برای “یخ زدن” بافت آسیب دیده استفاده می کنند. اگرچه، در سال های اخیر پزشکان دست به استفاده از گازهای مایع دیگری را در درمان های کرایوتراپی، از جمله دی اکسید کربن، آرگون و مخلوط اختصاصی از شرکت های تهیه کننده محصولات پزشکی، زده اند.
در محیط های درمان پوستی، جایی که ناحیه ی تحت درمان معمولاً خارجی و نسبتاً کوچک است، نیتروژن مایع غالباً با پنبه یا تکه فوم استعمال می شود. هدف این است که بافت پوست سریع منجمد شود و سپس اجازه داده شود که به آرامی گرم شود که این کار سلول های پوستی را تخریب می کند. بسته به اندازه ناحیه ی تحت درمان، ممکن است نیاز باشد که این مایع بار دیگر استعمال شود. علاوه بر این، ممکن است پزشک شما با برداشتن مقداری از بافت با یک چاقوی مخصوص آن ناحیه را آماده کند، یا به شما یک داروی اسید سالیسیلیک بدهد تا برای چندین هفته قبل از این درمان، روی محل مورد استعمال کنید.
در شرایطی دیگر، ممکن است نیتروژن مایع روی لوله ای به نام کرایوپروب پاشیده شود یا در آن گردش داده شود. هنگامی که از کرایو پروب برای درمان تومورهای داخلی استفاده می شود، پزشک معمولاً از فناوری سونوگرافی یا MRI برای هدایت این لوله استفاده می کند.
اگرچه بیماران در زمان انجام این روش، مقداری درد را تجربه می کنند اما این درد به طور کلی خیلی کم و قابل تحمل است و نیازی به بی حسی موضعی نیست. بیماران می توانند بعد از این درمان از داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کنند. کرایوتراپی یک روش کم تهاجمی است و به دلیل حداقل بودن زمان، درد و هزینه ای که با خود به همراه دارد، اغلب در اولویت با گزینه های جراحی با شدت بیشتر توصیه می شود.
لکه های خورشیدی روی پوست چیست؟
نحوه اثر کرایوتراپی
در این پروسه ی درمانی از نیتروژن مایع و به میزان کمتر اکسیژن و هیدروژن مایع (با دمای زیر صفر) استفاده میشود.
مکانیسم کرایوتراپی را در ۳ فاز می توان تشریح کرد:
فاز اول، فاز انتقال حرارت :
رایجترین ماده مورد استفاده در کرایو، نیتروژن مایع است که نقطه جوشی معادل ۱۹۶- درجه سانتی گراد دارد و با استفاده از آن بر روی ضایعه یک فازانتقال حرارت سریع از پوست به مایع فریز کننده اتفاق افتاده و مقدمات تخریب سلولی در محل ضایعه فراهم می شود.
فاز دوم، فاز تخریب سلولی :
فریز ضایعه به سبب شرایط هیپراسمتیک داخل سلولی، تخریب ناگهانی و سریع سلولی را به دنبال دارد. مطالعات نشان داده است که پس از یک تخریب سریع، توانایی تولید کلاژن فیبروبلاستها به حداقل می رسد و این، موجبات درمان ضایعاتی نظیر کلوئیدها را به بهترین وجه فراهم می کند.
فاز سوم، فاز التهابی :
این التهاب با ادم و قرمزی همراه است و پاسخ طبیعی به فرایند مرگ سلولی می باشد. عدم کنترل مناسب این فاز میتواند منجر به تشکیل تاول و درنهایت اسکار شود.
