عفونت دندان با دندان درد آغاز می شود. اگر دندان پوسیده و آسیب دیده بدون یک اقدام درمانی مناسب رها شود دندان دچار عفونت می شود. همچنین عفونت دندان درمان نشده می تواند به تمام نقاط بدن سرایت کند. این عارضه دردناک معمولا ناگهانی بروز نمی کند و بر اثر عدم درمان و رسیدگی به پوسیدگی های دندانی و بیماری های لثه در طی طولانی مدت بروز می کند.
چطور دندان عفونی می شود؟
زمانی که باکتری ها از طریق شکاف، ترک و یا هرگونه پوسیدگی وارد دندان می شوند منجر به عفونت دندان می شوند. ریسک فاکتورهای بروز عفونت دندان شامل:
- بهداشت دهان و دندان ضعیف، شامل مسواک نزدن 2 بار در روز و عدم استفاده از نخ دندان.
- رژیم غذایی با قند بالا، از جمله مصرف بالای شیرینی، شکلات و نوشابه های گازدار.
- دهان خشک که معمولا بر اثر بالا رفتن سن، بیماری های مختلف و یا تنفس دهانی مداوم بروز می کند.
انواع عفونت دندان
اگر عفونت دندان در استخوان نگهدارنده دور دندان (آلوئول) محدود بماند، التهاب استخوان رخ می دهد. در چنین حالتی دندان به ضربه حساس می شود و فرد حس می کند دندان کمی از حفره خود بیرون آمده است.حال اگر عفونت از استخوان خارج شود و وارد نسج نرم شود، تورم در آن رخ خواهد داد. در این حالت، عفونت در یک ناحیه متمرکز نیست و چرکی هم وجود ندارد. به چنین حالتی سلولیت، گفته می شود. اما اگر عفونت در یک محل متمرکز بماند و چرک هم ایجاد شود، آبسه تشکیل خواهد شد. آبسه ممکن است به عضلات فشار وارد کند و بیمار نتواند دهانش را به راحتی باز کند.گسترش عفونت های با منشا دندانی، در موارد نادری حتی سبب ایجاد آبسه های مغزی و گاه مننژیت نیز می شود. پس مهم است که جدی گرفته شود
علایم عفونت دندان
علایم موضعی عفونت دندان شامل: درد هنگام جویدن غذا، التهاب، قرمزی، حساسیت دندان به گرما و سرما و سخت باز شدن دهان است.علایم عمومی عفونت دندان شامل: تب، میزان نبض و تنفس بالا و التهاب غدد لنفاوی موضعی است. البته بسته به میزان پیشرفت عفونت، بعضی علامت ها بیشتر و بعضی علامت ها کمتر دیده می شوند.عفونت هر دندان می تواند مناطق گوناگونی از سر و گردن را درگیر کند که بعضی از آنها خطرناک خواهند بود:
- عفونت دندان های قدامی فک پایین: می تواند فضای زیر چانه را درگیر کند.
- عفونت دندان های آسیای فک پایین: می تواند فضای زیر زبان یا زیر فکی را درگیر کند. در این حالت بلع، دشوار خواهد شد و بیمار نمی تواند دهان خود را به راحتی باز کند.
- عفونت دندان های قدامی فک بالا (به خصوص اگر ریشه عمیق داشته باشند): می تواند باعث انتشار عفونت به حفره بینی شود.
- عفونت دندان های نیش فک بالا (به خصوص اگر ریشه بلند داشته باشند): می تواند فضای زیر چشم یا سینوس را درگیر کند.
- عفونت دندان های آسیای فک بالا: می تواند باعث انتشار عفونت در فضای کام یا گونه شود.
از آنجا که بسیاری از فضاهای سر و گردن با هم مرتبط هستند، انتشار عفونت می تواند از ناحیه ای به ناحیه دیگر صورت بگیرد. به طور مثال، در مواردی در پی عفونت های دندانی، فضاهای گیجگاهی، حلقی یا بناگوشی هم می توانند دچار عفونت شوند.این عفونت ها گاهی چنان به مناطق اطراف گسترش پیدا می کنند که خطر بسته شدن راه های هوایی فرد بیمار به وجود می آید. در این صورت بیمار باید در بیمارستان در قسمت آی سی یو بستری شود تا از باز ماندن راه های هوایی فرد و جلوگیری از خفگی او اطمینان حاصل شود.گسترش عفونت های با منشا دندانی، در موارد نادری حتی سبب ایجاد آبسه های مغزی و گاه مننژیت نیز می شود. پس مهم است که جدی گرفته شود
عوارض کشیدن دندان عفونی
اگر ناگزیر مجبور به کشیدن دندان عفونی خود شدید ممکن است با عوارضی مواجه شوید.حفره خشک یک عارضه متداول پس از کشیدن دندان است و زمانی اتفاق می افتد که در حفره لخته خون نتواند تشکیل شود یا لخته ای که تشکیل شده، کنده شود. این اتفاق موجب میشود استخوان پشتیبان و عصب ها در معرض هوا و غذا قرار بگیرند. اغلب حفره خشک کاملا دردناک است و دو تا پنج روز پس از کشیدن دندان اتفاق می افتد و میتواند بوی بد یا طعم بد دهان را ایجاد کند.
اگر یکی از دندان های بالایی کشیده شود، سوراخی ممکن است در یکی از نواحی سینوس تشکیل شود. معمولا این حالت خود به سرعت بهبود می یابد، اما اگر چنین نشود ممکن است لازم باشد دوباره به دندانپزشک مراجعه کنید.اگر دندانی در فک مقابل وجود نداشته باشد، حفره دندانِ کشیده به مرور زمان جا به جا میشود و احتمالا ریشه نمایان شده و به تغییرات دما حساس میشود. به ویژه زمانی که چند دندان کشیده شده باشند، مشکل بلند مدت محتمل دیگر نازک شدن استخوان فک است که در نتیجه این اتفاق، آسانتر می شکند.
عفونت دندان عصب کشی شده
عصب کشی دندان درمانی غیر قابل پیش بینی است و احتمال درد و عفونت دندان بعد از عصب کشی و متعاقب آن کشیدن دندان وجود دارد. در صورتیکه مقدار عفونت دندان کم بوده و ریشه دندان را درگیر نکرده باشد و فقط مربوط به استخوان و لثه اطراف دندان باشد. بعد از استفاده ی دارو های ضد عفونت مشکل برطرف می شود.
یکی از علل عفونت و تورم بعد از عصب کشی، نفوذ مواد ریز شده باقیمانده عصب در هنگام عصب کشی به نوک ریشه دندان و داخل بافت دور دندان است که معمولاً غیر قابل پیشگیری است، و در صورتیکه مقاومت بدن مناسب باشد سریع این مواد جذب و درد وعفونت بر طرف خواهد شد.
یکی دیگر از علل عفونت و درد بعد از عصب کشی وجود ضایعه و عفونت در استخوان و لثه اطراف دندان عصب کشی شده است، ترشحات این عفونت معمولاً قبل از عصب کشی از طریق حفره موجود در پوسیدگی دندان خارج شده و به همین دلیل این عفونت قبل از عصب کشی خود را نشان نمی دهد و بعد از عصب کشی و بسته شدن راه خروجی ترشحات عفونت، این ترشحات در جستجوی راهی برای خروج بوده که ایجاد فشار در نوک ریشه دندان شده و باعث تورم و درد می شود.
