کور رنگی چیست؟

کوررنگی یک بیماری اختلال ارثی وابسته به کروموزوم X مغلوب است که در آن فرد قادر به تشخیص یک یا برخی رنگها نمی باشد. سلول هاي مخروطي چشم افراد کوررنگ فاقد رنگ دانه ايي هستند که موجب دیدن رنگ ها می شوند. به همین دلیل این افراد برخی رنگ ها را به شکل طیفی از رنگ های خاکستری و سیاه می بینند.کوررنگی انواع مختلفی دارد که شایع ترین آن ها عدم توانایی در تشخیص رنگ سبز و قرمز از یکدیگر است. داشتن مشکل در تشخیص اینکه جسمی قرمز است یا سبز، یا آبی است یا زرد اصلی ترین علامت کوررنگی است. بر خلاف تصور عامه، دید افراد کور رنگ به ندرت خاکستری است.این بیماری ژنتیکی در مردان حدود هشت برابر بیشتر از زنان دیده می شود زیرا ژن های مسئول بر روی کروموزوم X هستندو تقریباً همیشه از مادر به پسر به ارث می رسد.کور رنگی نه تنها از طریق وراثت انتقال می یابد بلکه ممکن است بر اثر بیماری های عصب بینایی یا شبکیه ویا بیماری چشم ایجاد شود که در این موارد، فقط چشمی که مشکل دارد دچار کور رنگی می شود و بیماری در طول زمان تشدید می گردد بطوریکه ممکن است تبدیل به کوررنگی کامل شود که در آن بیمار دیدی خاکستری دارد. این بیماران معمولاً در تشخیص آبی و زرد مشکل دارند .کور رنگی همچنین می تواند باعث تغییرزندگی ، کاهش یادگیری و خواندن شود اما کودکان و بزرگسالان با مشکلات بینایی رنگ می توانند یاد بگیرند که چگونه مشکلات دیدن رنگ خود حل کنند.

کوررنگی ممکن است بر اثر بیماری های عصب بینایی یا شبکیه نیز رخ دهد. در این موارد، فقط چشمی که مشکل دارد دچار کوررنگی می شود و بیماری در طول زمان تشدید می شود به طوری که ممکن است تبدیل به کوررنگی کامل شود که در آن بیمار دید خاکستری دارد. این بیماران معمولا در تشخیص رنگ آبی و زرد مشکل دارند.کوررنگی یک بیماری اختلال ارثی است که در آن فرد قادر به تشخیص یک یا برخی رنگ ها نمی باشد. سلول های مخروطی چشم افراد کوررنگ فاقد رنگ دانه هایی است که موجب دیدن رنگ ها می شود. به همین دلیل این افراد برخی رنگ ها را به شکل طیفی از رنگ های خاکستری و سیاه می بینند.

انواع کوررنگی

• تک رنگ بینی
در این نوع بسیار نادر و عجیب از کوررنگی، سلول های مخروطی شخص مبتلا قادر به درک و شناسایی هیچ رنگی نیستند که در نتیجه فرد توان تشخیص رنگ ها را ندارد.
• دو رنگ بینی
در این نوع، فرد تنها یکی از رنگ ها را نمی تواند ببیند که شامل موارد زیر می شوند:
قرمزکوری: فرد مبتلا رنگ قرمز را یا بسیار تیره می بیند و یا مایل به سبز آن را مشاهده می-کند.
سبزکوری: رایج ترین نوع است که فرد توانایی دیدن رنگ سبز را ندارد.
آبی کوری: شخصی که توانایی شناسایی آبی را ندارد و اغلب آبی و سبز را با هم اشتباه می-گیرد.

علاوه بر مشکلات ژنتیکی، موارد زیر نیز می تواند علت کور رنگی باشد:

• بیماری پارکینسون ( Parkinson’s disease) : این بیماری با آسیب به سلول های عصبی در شبکیه چشم می تواند منجر به کور رنگی شود.
• آب مروارید: در بیماری آب مروارید عدسی چشم کدر می شود. رنگ ها انگار شسته شده اند و شفافیت لازم را ندارند. بر خلاف کوررنگی ژنتیکی، این اختلال پس از عمل آب مروارید می تواند درمان شود.
• تیاگابین برای تشنج: تیگابین یک داروی ضد تشنج است. این دارو ممکن است دید رنگ ها را تا ۴۱ درصد کاهش دهد. البته باید توجه داشت که این علائم این اختلال ممکن است دائمی نباشد.
• نوروپاتی اپتیک ارثی لبر ( LHON ) : یک بیماری وراثتی نسبتا شایع در مردان است. این بیماری ممکن است علائم دیگری به همراه نداشته باشد و فقط درجه ای از کور رنگی را نشان دهد. که به کوری رنگ قرمز و سبز می انجامد.
• سندروم کالمن: بیماری ارثی است که باعث آسیب در غده هیپوفیز می شود. این بیماری می تواند منجر به مشکلات مربوط به جنسیت و یا حتی رشد اندام های محدود کند. کور رنگی نیز می تواند تنها یکی از علائم این سندروم باشد.

دوربینی چشم چیست؟

همچنین کور رنگی می تواند در نتیجه ی روند سالمندی ایجاد شود. اگر در روند سالمندی و پیری، سلول های مخروطی فرد دچار آسیب شوند، منجر به کور رنگی می شود. همینطور اگر آسیب مغزی و یا ضربه به سر در ناحیه ای از مغز که پردازش بینایی صورت می گیرد می تواند منجر به کور رنگی شود.

اختلال در دید سه رنگ

اختلال دید سه رنگ (Anomalous trichromacy) یکی از انواع شایع کوررنگی است که در آن هر سه نوع سلول مخروطی فعال هستند ولی در اثر جهش، تحریک پذیری یکی از آن ها نسبت به طیف نور تغییر یافته است.

۱ - پروتانومالی

یکی از این حالات است که حساسیت گیرنده های رنگ قرمز تغییر می یابد و تشخیص دو رنگ قرمز و سبز (زیرا طول موج هایشان به هم نزدیک تر است) را برای فرد دشوار می کند.

۲ - دوترانومالی

نوع بسیار شایعی از کوررنگی است که در آن تشخیص دو رنگ قرمز و سبز به علت کاهش حساسیت گیرنده های رنگ سبز دشوار می شود.

۳ - تری تانومالی

نوع نادری است که در آن حساسیت سلول های مخروطی فرد نسبت به رنگ آبی کاهش می یابد و فرد در تشخیص رنگ های زرد و آبی دچار مشکل می شود. برخلاف سایر گونه ها، تری تانومالی وابسته به جنس نیست و تعداد زنان و مردان مبتلا به آن همسان است.