کراسبو چیست؟
کمان کراسبو یا کمان پولادی که در ایران به نام زوبین یا کمان تفنگی هم شناخته می شود ترکیب کمان و تفنگ است که بیشتر بخاطر قدرت بالا و صدای کم برای شکار استفاده می شود. طراحی این کمان به صورتی است که روی یک قنداق چوبی و گاهی اوقات روی قنداق فلزی قرار می گیرد. این کمان به خاطر نوع کاربرد و نحوه پرتاب تیر با کمان های کامپوند و ریکرو متفاوت است.
تاریخچه استفاده از کراسبو
کمان کراسبو توسط اروپائیان و در دوران قرون وسطی ساخته شد که بعد ها نیز مورد استفاده عثمانی ها و سایر کشور های اسلامی قرار گرفت. این سلاح نظامی قدرت تخریبی و نیروی بسیاری دارد برای همین در اروپا رایج بود. کاربرد عمده ی این سلاح برای اروپائیان نشانه روی و هدف قرار دادن شوالیه ها بود.زیرا لباس یا همان زره شوالیه ها، فلزی و بسیار قدرتمند بود، شمشیر و تیر های چوبی نمی توانستند از آن عبور کنند. این کمان بخاطر شتاب زیاد در هنگام پرتاب و فلزی بودن تیر هایش که می توانست از هر چیزی عبور کند روی شوالیه ها استفاده می شد. اروپائیان با کمک این سلاح توانستند به دوران حکمرانی شوالیه ها در دوران وسطی پایان دهند. کراسبو ها در آن دوران ظاهری بسیار ساده داشتند و علاوه بر ظاهر ساده آن طراحی بسیار ابتدایی نیز داشت اند و همه افراد می توانستند از آن به راحتی استفاده کنند و تیراندازی با آن نیاز به مهارت و تمرین نداشت. طراحی این کمان در آن دوران به این صورت بود که دو بازوی جدا از هم و یا به صورت یک تکه را روی قنداقی از جنس بلوط قرار می دادند و از ماشه ساده و ابتدایی استفاده می کردند، همین امر باعث سهولت استفاده از آن می شد. بعد از اختراع اولین تفنگ ها یا همان تفنگ های سر پر این کمان ها هم در بین سربازان به فراموشی سپرده شدند و استفاده از آن بسیار محدود شد. خیلی ها دیگر این کمان ها را نمی شناختند تا این که در دهه های گذشته کمان های کراسبو با طراحی های جدید و امکانات بیشتر وارد عرصه شده اند و در بین مردم علاقمندان خود را یافتند. اما از آن ها دیگر برای مقاصد جنگی استفاده نشد بلکه برای تفریح و شکار عرضه شد.
پونداژ چیست؟
پونداژ کمان نیرویی است که برای کشیدن زه کمان به میزان 71 سانتی متر (28 اینچ) نیاز است. کمان های کراسبو شکاری دارای قدرت پونداژ 150 الی 350 و سرعتی معادل 80 الی 120 متر در ثانیه هستند و برد مفید بولت بعد از رها شدن حدود 100 متر است که تیر پس از آن افت سرعت خواهد داشت، اما تا فاصله 400 متر نیز بسیار کشنده خواهد بود.
انواع کراسبو
کراسبوی یک دستی کراسبوی دستی زیاد رایج نیست و بیشتر برای تمرینات و تیر اندازی به هدف استفاده می شود. نسبت به کراسبوی دو دستی وزن و قیمت کمتری دارد و از آن می توان برای تمرین و یا شکار های کوچک استفاده کرد، همچنین این نوع برای کودکان و افراد مبتدی مناسب تر است. کراسبوی دو دستی از کراسبوی دو دستی استفاده های فراوان تری صورت می گیرد. و این نوع کراسبو رایج تر و متداول تر است. از آن می توان برای شکار، تیراندازی به هدف، ماهیگیری و مصارف نظامی استفاده شود.
مزایا و معایب استفاده از کراسبو شکاری
- مزایای کراسبو شکاری
- سهولت در استفاده از آن بدون آشنایی با اصول تیر اندازی با کمان فقط باید با نحوه زه کشیدن آن آشنا شوید.
- بی صدا بودن آن
- شباهتش با اسلحه در دست گرفتن آن
- قدرت زیاد تیر هایش برای شکار کردن. کراسبو برای شکار عالی است زیرا تیر های کوچک آن به راحتی از بدن شکار عبور می کند.
- معایب کراسبو شکاری
- لذت تیر اندازی با کمان بیشتر از تیر اندازی با کراسبو است. زیرا کراسبو بیشتر شبیه به اسلحه است و شما با داشتن کراسبو احساس می کنید که تفنگی در دست گرفته اید. همچنین تیر اندازی با کمان به زور بازوی شما احتیاج دارد و شما باید برای هدف گیری، تمرکز ذهنی زیادی داشته باشید.
- سنگین بودن کراسبو نسبت به کمان وزن کراسبو چیزی حدود 4 تا 5 کیلوگرم است که نسبت به وزن کمان های کامپوند و ریکرو حدوداً 2 برابر است.
- سرعت و قدرت کمتر در مقایسه با کمان های کامپوند با توجه به طول کشش کمان کامپوند از کراسبو بیشتر است، متوجه خواهید شد که قدرت و سرعت آن نیز از کراسبو بیشتر خواهد بود.
- به طور مثال سرعت تیر یک کمان کامپوند 70 پوندی از یک کراسبو 150 پوندی میتواند بیشتر باشد. همچنین شما می توانید با سایت و پین سایت روی کمان کامپوند هدفگیری دقیق تری در فواصل مختلف داشته باشید.
بهترین برند های کراسبو برای خرید
البته لازم به ذکر است که بهترین کمان برای افراد مختلف متفاوت است و هر کمان در شرایط خود بهترین است. شما برای این که بتوانید یک کمان خوب برای خود تهیه کنید اول از همه باید هدف خود را از خرید آن مشخص کنید تا بتوانید کمانی مناسب با هدف و موقعیت خود خریداری کنید. اکثر کراسبوها برای استفاده در شکارگاه و میدان تیر طراحی شده اند. برای انتخاب کراسبوی خوب و کاربردی باید فاکتورهای زیادی را در نظر داشته باشید. برای اینکه بتوان بهترین کمان کراسبو را مشخص کرد نیاز است که فاکتور هایی مانند سرعت و دقت، کارایی و راحتی کمان، دقت و اطمینان از برخورد با هدف، قیمت کمان و هزینه تعمیرات و نگهداری آن را کامل بررسی نمود، تا در آینده دچار مشکل نشوید.
با تمام توضیحات داده شده اما می توان برندهای زیر را بهترین برند ها در زمینه کمان و کراسبو دانست:
- pse archer
- Barnett
- Mission
- tenpoint
نکته بسیار قابل توجه در مورد کمان های کراسبو این است که هرگز نباید کراسبو را بدون تیر و یا با تیرهای سبک شلیک کرد زیرا باعث شکسته شدن بازوهای کمان خواهد شد.
مشخصات فنی کمان کراسبو (CrossBow)
کمان های کراسبو مدرن در دو نوع کامپوند و ریکرو طراحی و ساخته می شوند. کراسبوهای کامپوندی از برد و قدرت بالاتری برخوردارند و برای شکار گزینه مناسب تری نسبت به سایر کمانها محسوب می شوند و برای شکار در جنگل به جهت ایجاد صدای کم حاصل از رها شدن بولت (تیر کمان کراسبو) بسیار مناسب تر از تفنگ های بادی هستند.
نکته : پونداژ کمان = نیروی که برای کشیدن زه کمان به میزان ۷۱ سانت (۲۸ اینچ) نیاز است.
کمان های کراسبو همواره از نقطه نظر پونداژ اعدادی را نشان می دهند که شاید کمی عجیب به نظر برسد اما حقیقت این است که کراسیو با پونداژ بالا برای جبران کردن فاصله کشیدن زه به میزان کمتر نسبت به کمان است. به طور مثال کمان کامپوند ۶۰ پوندی دارای طول کشش زه به مقدار ۷۶ سانت (۳۰ اینچ) است که سرعت اولیه تیر پس از رها شدن از کمان معادل ۱۰۶ متر (۳۵۰ فوت) در ثانیه است. حال در یک کمان کراسبو با پونداژ ۲۰۰ که دارای طول کشش زه به میزان ۵۰.۸ سانت (۲۰ اینچ) است و سرعت اولیه تیر پس از رها شدن از کمان معادل ۱۰۶ متر(۳۵۰ فوت) در ثانیه است.
- کمان های کراسبو شکاری دارای قدرتی به پونداژ ۱۵۰ الی ۳۵۰ پوند و از سرعتی معادل ۸۰ الی ۱۲۰ متر در ثانیه برخوردارند و برد مفید بولت پس از رها شدن از کمان در حدود ۱۰۰ متر است که تیر پس از آن افت سرعت خواهد داشت اما در صورت اصابت با هدف حتی تا فاصله ۴۰۰ متر نیز بسیار کشنده خواهد بود.
- بولت (تیر) های کراسبو در انواع آلومینیومی، آلومینیوم کرین، چوبی و فایبرگلاس ساخته می شوند. قسمت نوک تیر نیز خود در سه نوع تیغه قابل تنظیم، تیغه ثابت و تیغه مکانیکی ساخته می شوند که در صورت اصابت با هدف و یا شکار، از بدن شکار عبور خواهد کرد.
اما نکته بسیار مهم در مورد کمان های کراسبو این است که هرگز نبایستی کراسبو را بدون تیر و یا با تیرهای سبک شلیک کرد زیرا سبب شکسته شدن بازوهای کمان خواهد شد.
جمع بندی و خلاصه مطالب
همانطور که در این مقاله ذکر شد کراسبو نوعی کمان است که از قرن های گذشته تا امروز مورد استفاده بوده. این کمان شکلی شبیه به تفنگ دارد و نحوه در دست گرفتن آن هم مانند تفنگ است. کمان های کراسبو در دو نوع ریکروی و کامپوندی تولید می شوند. افراد مبتدی در استفاده از کمان های ریکروی موفق تر هستند زیرا طرز استفاده از آن بسیار راحت تر است. کمان کامپوندی بخاطر سرعت، قدرت و دقت بالای آن در افراد حرفه ای بسیار محبوب است و شما می توانید با تنظیم سایت و پین سایت دقت آن را چندین برابر کنید.