هرزه خواری یا پیکا (Pica) نوعی اختلال روانی مربوط به تغذیه است که در آن فرد موادی را که معمولاً غذا تلقی نمی شوند و ارزش غذایی ندارند، می خورد. فرد مبتلا به این اختلال ممکن است مواد نسبتاً بی ضرر مانند یخ، یا مواد به شدت خطرناکی مانند تکه های آهن را بخورد. در مورد دوم، این اختلال ممکن است منجر به عواقب بسیار خطرناکی نظیر مسمومیت شود. یک فرد هرزه خوار را نباید با کسی که غذاهای رژیمی یا نوشیدنی های فاقد مواد مغذی را می خورد اشتباه گرفت.
این اختلال اغلب در کودکان و زنان باردار رخ می دهد و معمولاً موقتی است. پیکا همچنین در افراد دارای ناتوانی های ذهنی نیز دیده می شود. این اختلال معمولاً در افراد مبتلا به اختلالات رشدی شدید، نسبتاً شدید و طولانی مدت است.
انواع اختلال پیکا
این اختلال، دارای انواع مختلفی است. نوعی از سندرم این بیماری وجود دارد که در آن فرد مبتلا به خوردن مواد نشاسته ای است. همچنین این دسته از افراد در مصرف مواد قندی نیز به شدت بی احتیاط هستند. نوع دیگر از این اختلال، اختلال خوردن خاک و گچ است که به اصطلاح اختلال ژئوفاژی نامیده می شود.
خوردن شیشه و جویدن موادی که شیشه ای هستند نیز از دیگر انواع این اختلال است. خوردن یخ، نوشیدنی های یخی، وسایل چوبی، و چوب نیز از دیگر انواع اختلال هرزه خواری است که باید به آن ها اشاره کرد.
علت های اختلال پیکا
علت های ایجاد کننده اختلال پیکا می تواند ریشه در عوامل متعدد داشته باشد. کم خونی و فقر آهن می تواند نمونه ای از علت های بروز این مشکل باشد که می توان از شیوه های درمان آن با غذا استفاده کرد. سوء تغذیه، یکی دیگر از علت های رایجی است که می تواند این اختلال را به وجود آورد.همچنین در دوران بارداری نیز ویار های این دوران می توانند موجب بروز این اختلال شوند. از سوی دیگر، بررسی ها نشان می دهند که رعایت نکردن نظافت و تأخیر در رشد، می توانند چنین اختلالی را به وجود آورند.
علائم پیکا
علائم Pica مربوط به ماده خوراکی غیرغذایی است که شخص خورده است. این علائم عبارتند از:
- معده درد
- دل درد
- خون در مدفوع (که ممکن است نشانه زخم ایجاد شده در اثر خوردن مواد غیرغذایی باشد)
- مشکلات روده (مانند یبوست یا اسهال)
این علائم در نتیجه محتوای سمی و باکتریایی مواد غیرغذایی است. خوردن مکرر مواد غیرغذایی در طی یک دوره زمانی می تواند باعث عوارض زیر شود:
- مسمومیت با سرب (از خوردن تراشه های رنگی که حاوی سرب هستند)
- انسداد یا پارگی روده (در اثر خوردن اجسام سخت مانند سنگ)
- آسیب به دندان ها
- عفونت (از موجودات زنده و انگل هایی که به داخل بدن وارد می شوند و باعث بیماری می شوند)
چگونه پیکا یا هرزه خواری تشخیص داده می شود؟
در صورت مشکوک شدن به هرزه خواری ، ارزیابی پزشکی برای کم خونی احتمالی، انسداد روده یا مسمومیت احتمالی بسیارمهم است. در صورت وجود علائم، پزشک با بررسی یک تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، ارزیابی را شروع می کند. پزشک برای بررسی کم خونی و جستجوی سموم و سایر مواد در خون و بررسی انسداد در دستگاه روده از آزمایش های خاصی- مانند اشعه ایکس و آزمایش خون- استفاده می کند. همچنین ممکن است عفونت های احتمالی ناشی از خوردن مواد آلوده به باکتری یا موجودات دیگر را نیز آزمایش کند و مروری بر عادات غذایی فرد انجام دهد.
قبل از تشخیص هرزه خواری پزشک وجود سایر اختلالات- مانند ناتوانی های ذهنی، ناتوانی در رشد یا وسواس– را به عنوان دلیل رفتار عجیب خوردن ارزیابی می کند. این الگوی رفتاری باید حداقل یک ماه طول بکشد تا تشخیص داده شود.
بسیاری از کودکان معمولی چیزهایی مانند ناخن خود و یخ را می جوند، یا اسباب بازی ها و موهایشان را به دهان می کشند. این عادت ها، عادت هایی عادی است. اما فردی که مبتلا به پیکا شده، به طور مکرر مواد غیرغذایی می خورد، حتی اگر این مواد باعث بیمار شدنش شود. این افراد حتما باید توسط پزشک ویزیت شوند. پزشک علائم جسمی کودک را بررسی می کند. این علائم همانطور که در قبل گفته شد، می تواند علائمی چون ناراحتی معده یا مشکلات روده باشد.
اگر کودکتان در یک گروه پرریسک برای ابتلا به پیکا (دارای ناتوانی های ذهنی یا رشد) است، ممکن است پزشک از شما بپرسد که آیا فرزندتان را حین مصرف مواد غیرغذایی مشاهده کرده اید؟ و برای چه مدت است چنین رفتاری را مشاهده می کنید؟ همانطور که گفته شد، این رفتارها باید در طول یک بازه زمانی تکرار شده باشند. در این صورت است که اگر این رفتار به مدت یک ماه یا بیشتر رخ داده باشد، پزشک ممکن است آن را به عنوان پیکا تشخیص دهد. پزشک آزمایش خون را برای بررسی سطح آهن و روی کودکتان تجویز می کند. کمبود این ویتامین ها در برخی موارد، محرک خوردن خاک و خاک رس می شوند.
باتوجه به خطر ابتلا به عوارض پزشکی (مانند مسمومیت با سرب) همراه با پیکا، نظارت دقیق پزشکی در طول درمان لازم است. علاوه بر این، همکاری نزدیک با یک رواندرمانگر در درمان پیکا برای درمان بهینه این موارد پیچیده، ایده آل است.
مشکلات پیکا
بررسی ها نشان می دهند که در این افراد کمتر نشانه ای از بی اشتهایی و میل به غذا نخوردن است. اغلب این افراد کودکان ۲ ساله هستند. به طور طبیعی، کودکان بیشتر به خوردن این مواد علاقه دارند، زیرا به طور غریزی، مواد و اشیا را بدون آگاهی می بلعند.
همان طور که گفته شد، این بیماری در دوران کودکی آغاز می شود و نشانه های بروز آن بیشتر در نوجوانی و جوانی هستند. برخی از مادران نیز در دوران بارداری چنین نشانه هایی دارند و تمایلاتی در آنها وجود دارد که به سوی خوردن این مواد می روند. باید توجه داشته باشید این اختلال زمانی هرزه خواری است که فرد، مصرف بی رویه این مواد را داشته باشد.
درمان اختلال پیکا
درمان اولیه شامل آزمایش کمبود مواد معدنی یا مواد مغذی و اصلاح آن است. در بسیاری از موارد، رفتارهای خوردن ناپدید می شوند زیرا کمبودها اصلاح می شوند. اگر رفتارها ناشی از سوء تغذیه نیستند یا پس از درمان تغذیه متوقف نشوند، انواع مداخلات رفتاری در دسترس هستند. دانشمندان چندین مداخلات موثر مختلف را ایجاد کرده اند، از جمله هدایت توجه افراد از شی مورد نظر و پاداش دادن به آنها برای از بین بردن یا رها کردن مواد غیر غذایی.
پزشک ممکن است نقش مهمی در کمک به مدریت و پیشگیری از رفتارهای مرتبط با پیکا یا اختلال هرزه خواری داشته باشد. او به شما آموزش خواهد که به کودک درباره مواد خوردنی و غیرخوردنی آموزش بدهید. برخی از کودکان ممکن است نیاز به درمان های رفتاری، روانشناختی و خانوداگی داشته باشد. بنابراین ممکن است نیاز به کمک گرفتن از روانشناس داشته باشید.
یکی از مطالعات منتشر شده در Journal of Applied Behavior Analysis نشان داده است که برخی از کودکان با مکمل های مولتی ویتامین درمان شده اند. اگر مشکلی مانند ناتوانی ذهنی یا سلامت روان وجود داشته باشد باید آنها نیز تحت درمان قرار بگیرند.
منظور از سیری زودرس چیست؟
