از آنجا که دنیای تولید، بسته‌بندی، انبار کردن و توزیع میوه‌ها بسیار پیچیده است، از روی ظاهر و چند واژه نمی‌توان به تمام حقایق درباره میوه‌ها پی برد. برای درک درست معنی برچسب روی میوه ها باید اطلاعات‌تان را درمورد آنها افزایش بدهید. در ادامه این مطلب با مفاهیم علائم و نوشته‌های روی آن آشنا می‌شوید. البته بعضی از این موارد مانند کد plu یا پری‌کات ممکن است در ایران کمتر دیده شوند.
معنی برچسب روی میوه ها
روی برچسب میوه‌ها، علائم و اعدادی وجود دارد که اطلاعات بسیار مفیدی درباره میوه به مصرف‌کننده می‌دهند. مثلا اگر بدانید که اعداد و کُدهای مختلف روی میوه چه معنایی دارند، متوجه می‌شوید که آیا در طول رشد و داشت محصول از مواد شیمیایی استفاده شده است یا خیر یا مثلا از نور و گازهای مخصوص برای رشد سریع‌تر آن استفاده شده است یا خیر. برچسب‌ها، اطلاعات خوبی هم درباره اصلاح ژنتیکی و ازبین بردن میکروب‌ها و… در اختیار مشتریان می‌گذارند.
اگر با معنای برچسب روی میوه ها آشنا شوید، خریدی دقیق‌تر و بهتر خواهید داشت. در ادامه از معنای این برچسب‌ها خواهیم گفت تا بدانید که کدام میوه در انبوهی از مواد مضر شیمیایی غرق شده و کدام‌یک، سالم و مفید است.
کُد جستجوی قیمت (PLU) چیست؟
کد جستجوی قیمت یا اختصارا PLU، برچسب و کُدی است که برای تسریع فرایند خرید و بررسی محصولی که خریداری می‌شود، روی محصولات مختلف قرار می‌گیرد. سازمان بین‌المللی استاندارد محصولات، این سازوکار را برای شناسایی شیوه تولید میوه‌ها در اختیار تمام کشورها قرار داده است و کشورهای مختلفی هم از آن بهره می‌برند. حتی در برخی از مزارع هم روی بسته‌بندی اولیه محصولات، چنین برچسب‌هایی وجود دارد. البته در ایران روی برچسب میوه‌ها از کد plu به ندرت استفاده نمی شود.
کدهای جستجو، معانی مختلفی دارند. برای مثال با شناخت آنها متوجه می‌شوید که میوه در طول فرایند داشت، سم‌پاشی شده است یا نه؟ آیا برای رشد و دوری از آفات در معرض مواد شیمیایی بوده است یا خیر و… . اطلاعات دیگری هم درباره تولید ارگانیک یا اصلاحات ژنتیکی محصولات کشاورزی روی این برچسب‌ها دیده می‌شود. مثلا به کمک شناخت معنی برچسب روی میوه ها می‌توان به این نتیجه رسید که آیا در تولید میوه از تابش نور و گاز خاصی استفاده شده است یا خیر. در چنین فرایندی، گاهی آنزیم‌ها و باکتری‌های مطلوب در کنار باکتری‌های نامناسب از بین می‌روند. در ادامه از معنی برچسب روی میوه ها بیشتر خواهیم گفت:
۱. تولید میوه با مواد شیمیایی
اگر کد چهار یا پنج رقمی میوه با عدد سه یا چهار شروع شود، یعنی میوه به روش کشاورزی مدرن و با کودهای شیمیایی مصنوعی و آفت‌کُش‌ها رشد پیدا کرده است. مثلا برچسبی با کد ۳۴۸۸ یعنی انبه قرمزرنگ را با کود شیمیایی، حشره‌کش، آفت‌کش و مواد شیمیایی دیگر پرورش داده‌اند.
۲. مهندسی ژنتیکی‌شده (GMO)
اگر کد پنج رقمی با عدد هشت شروع شود، معنی برچسب روی میوه ها حکایت از دستکاری‌شدن محصولات از لحاظ ژنتیکی خواهد داشت. حدود ۲۶ کشور در جهان درباره تولید و ورود میوه‌های اصلاح‌شده از نظر ژنتیکی ممنوعیت‌ها و محدودیت‌هایی اعمال می‌کنند. در صورت نبود چنین کدی روی محصولات هم باید درباره خرید و مصرف میوه‌هایی مانند آلو، سیب، ملون‌ها، خربزه درختی (پاپایا) و گوجه دقت کرد. زیرا بیش از موارد دیگر در معرض دستکاری ژنتیکی قرار دارند. این مثال را هم در نظر داشته باشید: اگر کد میوه‌ای ۴۰۱۱ باشد، یعنی یک موز استاندارد و عادی در اختیار دارید، اما ۸۴۰۱۱ به معنای موزی است که با دستکاری و مهندسی ژنتیکی به دست مصرف‌کننده می‌رسد.
۳. ارگانیک است
میوه‌هایی که کدشان با عدد نُه، شروع می‌شود، میوه‌های ارگانیک هستند. یعنی خبری از کودهای مصنوعی، آفت‌کش‌ها، مواد شیمیایی و اصلاحات ژنتیکی در تولید آنها نیست.
۴. تابش به همراه یونیزاسیون
اگر کد پنج رقمی روی برچسب میوه با عدد سه شروع شود، یعنی تحت تابش همراه با یونیزاسیون و مشابه فرایند پاستوریزه کردن لبنیات است. علت انجام این عمل، زدودن برخی میکروارگانیسم‌ها (میکروب‌ها) از میوه و بالا بردن ماندگاری آن عنوان می‌شود. متأسفانه این فرایند باعث می‌شود تا ماهیت میوه تغییر کند و برخی از باکتری‌ها و آنزیم‌های مفید آن از بین بروند. البته استفاده از روش تابش به همراه یونیزه کردن میوه، همیشه هم راهکار نامطلوبی نیست و در ماندگاری و از بین بردن برخی میکروب‌ها مفید است. در هر حال، اگر می‌خواهید بدانید که میوه مورد نظرتان با این روش به عمل آمده یا خیر، باید به کد روی آن نگاه کنید و ببینید که با عدد سه شروع شده است یا خیر. عدد سه معنای گسترده‌تری دارد که در ادامه هم به آن پرداخته شده است.
۵. قبل از برش یا پری‌کات
عنوان قبل از برش یا پری‌کات (precut) معنای مشخصی دارد. کد میوه‌هایی که از قبل بریده و به این شکل عرضه می‌شوند، با عدد چهار شروع می‌شوند. یادتان باشد که میوه‌هایی که از قبل بریده شده و در بسته‌بندی به فروش می‌ٰرسند، ماندگاری زیادی ندارند و احتمالا قبل از خرید و شروع به مصرف، اکسید شده‌اند.
۶. نداشتن کد PLU
وجود برچسب روی میوه‌ها باعث می‌شود تا مصرف‌کنندگان در جریان شیوه تولید محصول قرار بگیرند. وجود چنین برچسبی برای محصولاتی که به صورت وارداتی به کشورهای دیگر عرضه می‌شوند کاملا ضروری است. پس اگر میوه‌های وارداتی فاقد برچسب باشند باید در سلامت و کیفیت محصول شک کرد. زیرا احتمال دارد، این برچسب‌ها با هدف خاصی از روی میوه برداشته شده یا برای مصرف‌کننده خطرناک باشند.
جنس برچسب روی میوه‌ها از چیست؟
برچسب‌هایی که روی میوه‌ها زده می‌شوند از جنس‌های مختلفی مانند وینیل، پلاستیک یا کاغذ هستند. جنس برچسب‌ها، وابسته به انتخاب تولیدکننده است. باید بدانید که این برچسب‌ها تجزیه نمی‌شوند. بنابراین نباید در زباله‌های تَر قرار بگیرند و با پوست و آشغال میوه‌ها، یک‌جا ریخته شوند.
سازمان غذا و دارو (FDA)، به سلامت و مضر نبودن برچسب‌های روی میوه‌ها تأکید دارد. این برچسب‌ها خوردنی نیستند، اما اگر به‌طور اتفاقی خورده شوند در دستگاه گوارش هضم می‌شوند و مشکلی جدی به وجود نخواهند آورد. برچسب‌های مذکور، نه مشکل خاصی ایجاد می‌کنند و نه ارزش غذایی خاصی دارند. در هر حال، مواد شیمیایی موجود در آنها مانند انواع پلیمرها یا پلی‌وینیل کلراید نباید خورده شوند. پس بهتر است، قبل از خوردن میوه، برچسب‌ها را به‌دقت جدا کنید و میوه‌ها را بشویید.
برای جدا کردن برچسب روی میوه ها، یک نوار چسب را روی آنها قرار بدهید و بعد با برداشتن نوار چسب، برچسب زیرین هم از روی پوست میوه جدا خواهد شد. با این روش، میوه‌های لطیف و حساسی مانند هلو، خراب و مخدوش نمی‌شوند و راحت‌تر برچسب را جدا خواهید کرد.
