آتازاناویر چیست؟
آتازناویر (Atazanavir) دارویی است که از تولید و تکثیر ویروس HIV جلوگیری کرده و سرعت تخریب سیستم ایمنی بدن را کاهش می دهد. توجه داشته باشید که این داروی ضدویروس برای درمان ایدز و یا جلوگیری از عفونت اچ آی وی نخواهد بود و تنها ممکن است مشکلات مربوط به عفونت اچ آی وی را به تاخیر انداخته و از وقوع بیماری های مرتبط با بیماری ایدز جلوگیری نماید.آتازاناویر به صورت کپسول و پودر در دسترس است.
موارد مصرف آتازاناویر
- ضد رترو ویروس (مهارکننده نوکلئوتیدی ترانس کریپتاز معکوس).
- درمان عفونت HIV-1 همراه با سایر داروهای ضد رترو ویروس.
مقدار مصرف آتازاناویر
بزرگسالان
- بدون سابقه درمان
400 میلی گرم در روز یا 300 میلی گرم در روز همراه با 100 میلی گرم در روز ریتوناویر یا 400 میلی گرم روز همراه با 100 میلی گرم ریتوناویر (هر دو همراه با صبحانه) و 600 میلی گرم افاویرنز (با معده خالی شب هنگام خواب)
- دارای سابقه درمان یا همراه با تنوفوویر
300 میلی گرم در روز (همراه با 100 میلی گرم ریتوناویر) همراه با تنوفوویر
کودکان
- کپسول خوراکی
- 6 تا 18 سال:
15 تا 35 کیلوگرم: 200 میلی گرم در روز (همراه با 100 میلی گرم ریتوناویر)
بالای 35 کیلوگرم:300 میلی گرم در روز (همراه با 100 میلی گرم ریتوناویر)
- بالای 13 سال (بدون سابقه درمان و عدم توانایی مصرف ریتوناویر):
در فرد بالای 40 کیلوگرم 400 میلی گرم یک بار در روز
- پودر خوراکی
- در کودکان بالای سه ماه و با وزن بالای 5 کیلوگرم
5 تا 15 کیلوگرم:200 میلی گرم همراه 80 میلی گرم ریتوناویر در روز
15 تا 25 کیلوگرم: 250 میلی گرم همراه 80 میلی گرم ریتوناویر در روز
بالای 25 کیلوگرم بدون توانایی بلع کپسول:300 میلی گرم همراه 100 میلی گرم ریتوناویر در روز
مکانیسم اثر آتازاناویر
آتازاناویر به صورت انتخابی با اتصال به پروتئاز ویروس HIV-1 موجب مهار پردازش پلی پروتئین های ویروسی Gag و Gag-Pol می شود و در نتیجه تشکیل ویریون های بالغ را مهار می کند. این دارو بر HIV-2 اثر ندارد.
فارماکودینامیک
آتازاناویر مهار کننده پروتئاز HIV-1 است. پروتئاز یک آنزیم ضروری برای شکافت پروتئولیتیک پیش ساز های پلی پروتئینی ویروسی به پروتئین های عملکردی است. آتازاناویر به جایگاه فعال آنزیم پروتئاز متصل می شود و آن را مهار می کند و موجب تشکیل ذرات ویروسی نابالغ غیرعفونی می گردد.
مهار کننده های پروتئاز معمولا همیشه در ترکیب با دو داروی ضد HIV دیگر استفاده می شوند. آتازاناویر از نظر فارماکولوژی مشابه اما از نظر ساختاری متفاوت با سایر مهارکننده های پروتئاز و داروهای ضد ویروس موجود است.
فارماکوکینتیک
جذب : سریع
فراهمی زیستی:60 تا 68 درصد. غذا فراهمی زیستی آن را افزایش می دهد.
زمان رسیدن به حداکثر غلظت پلاسمایی: 2.5 ساعت
اتصال به پروتئین: 86 درصد (به آلبومین و آلفا 1- اسید گلیکوپروتئین) مستقل از غلظت پلاسمایی
متابولیسم: عمده دارو توسط کبد تجزیه می شود. مسیر اصلی بیوترانسفورماسیون آن، مونواکسیژناسیون و دی اکسیژناسیون است. سایر مسیرهای بیوترانسفورماسیون فرعی داروی اصلی یا متابولیت های آن گلوکورونیداسیون، ان-دآلکیلاسیون، هیدرولیز و اکسیژناسیون همراه با دهیدروژناسیون است.
نیمه عمر: در افراد سالم 7 ساعت (در تجویز یک بار در روز 400 میلی گرم همراه با وعده غذایی سبک) و در نارسایی کبدی 12.1 ساعت (در تجویز تک دوز 400 میلی گرم)
نکاتی که در رابطه با مصرف این دارو باید بدانید
- چنانچه مبتلا به بیماری های کبد، کلیه، کیسه صفرا، کلسترول بالا و یا اختلالات مربوط به قلب هستید حتما قبل از مصرف این دارو موارد را به اطلاع پزشک خود برسانید.
- زنان مبتلا به بیماری ایدز نباید با شیر مادر٬ کودک خود را تغذیه کنند؛ حتی اگر کودک شما بدون HIV به دنیا آمد، این ویروس ممکن است از طریق شیر شما به نوزاد شما منتقل شود.
- در صورتیکه باردر هستید و یا قصد بارداری دارید موارد را به اطلاع پزشک برسانید.
- چنانچه کودک شیرخوار دارید قبل از مصرف دارو با پزشک مشورت کنید.
- قبل از استفاده از این دارو با دکتر خود در مورد تمام نسخه ها و داروهایی که استفاده می کنید مشورت نمایید.
- اگر تاکنون واکنش غیرعادی و آلرژیک به این دارو یا هر داروی دیگری داشته اید، با پزشک خود در میان بگذارید.
- به دلیل سمیت بودن آتازاناویر استفاده از این دارو برای کودکان زیر 3 ماه توصیه نمی شود.
- توصیه می شود دارو به همراه غذا مصرف گردد.
- ممکن است به هنگام شروع دارو سیستم ایمنی بدن شما قوی تر شود. اگر متوجه هر گونه تغییر در سلامت خود شدید بلافاصله به دکتر مراجعه نمایید.
- این دارو ممکن است سطح قند خون را افزایش دهد.
- به هنگام استفاده از این دارو ممکن است قرص های ضد بارداری اثر نکند. بنابراین برای جلوگیری از بارداری، همراه با قرص از روش دیگری استفاده کنید.
- این دارو شما را ازانتقال ایدز به شریک زندگی خود در هنگام رابطه جنسی را محافظت نمی کند. به هنگام انجام عمل جنسی بسیار مراقب باشد.
میزان، تاثیرات و مکانیزم اثر رتپلاز
