ساعدنیوز
ساعدنیوز

نقدی بر نقش آفرینی ایران در موضوع غزه

  یکشنبه، 07 آبان 1402 ID  کد خبر 360630
نقدی بر نقش آفرینی ایران در موضوع غزه
دکتر عفیفه عابدی کارشناس مسائل بین الملل در یادداشتی اختصاصی برای ساعدنیوز به تحلیل و تشریح نقش آفرینی ایران در موضوع غزه از منظری انتقادی پرداخته است.

ایران از زمان آغاز طوفان الاقصی، دیپلماسی فعالی را برای حمایت از مقاومت و کنترل و توقف حملات اسرائیل علیه غزه داشت. سفر وزیر خارجه ایران به غرب آسیا و کشورهای واقع در جغرافیای سیاسی مقاومت ابتکار خوبی بود. سلسله گفتگوها و رایزنی ها تلفنی با مقامات کشورها و سازمان های اسلامی و غیر اسلامی، گفتگوهای رسانه ای متعدد، توانست بخشی از پیام مقاومت فلسطین را به جهان ارسال کند. با این حال یک نکته حائز توجه و اهمیت وجود دارد، گاهی بیش فعالی بیش از انفعال پیامدهای هزینه ساز دارد. دیپلماسی گاهی درگیری مستقیم با تحولات نیست. دیپلماسی گاهی واگذار کردن بازی به سایر بازیگران است.

سفر امیرعبداللهیان به منطقه

در جریان ازسرگیری روابط ایران و عربستان، مقامات دو کشور در اظهارات مختلف بر نقش و تاثیر این رابطه در صلح، ثبات و امنیت منطقه ای تاکید داشتند. در همان زمان گمانه زنی می شد اگر ایران و عربستان در بسیاری از پرونده های منطقه ای تعارض منافع داشته باشند، در موضوع فلسطین می توانند همکاری و همگرایی داشته باشند، هر چند روش ایران و عربستان در موضوع فلسطین متفاوت باشد. اما چرا تهران و ریاض نتوانستند در جنگ غزه از این ظرفیت استفاده کنند؟

از ابتدای جنگ غزه مواضع سیاسی عربستان به شکل صریح علیه حملات اسرائیل در غزه بود. وزارت خارجه عربستان در چند بیانیه خواستار توقف فوری حملات در غزه، کمک رسانی فوری و مخالفت با کوچ اجباری ساکنان غزه شد. شواهد و اخبار نشان می دهد ریاض برای مواضع خود یک گام عملی نیز برداشت و فرآیند عادی سازی روابط با اسرائیل را هم قطع کرد. سفر وزیر خارجه ایالات متحده به عربستان برای جلب نظر ریاض درباره حملات اسرائیل نیز تاثیری در موضع ریاض نداشت. هر چند از عربستان انتظار بیشتری می رفت.

کنفرانس خبری امیرعبداللهیان و بن فرحان

اما چرا این مواضع مشترک ایران و عربستان درباره لزوم پایان حملات علیه غزه، تاثیری در همکاری تهران و ریاض در ایجاد وحدت بین کشورهای اسلامی و هم افزایی یک صدای بلند جهانی علیه اسرائیل و پایان حملات به غزه نداشت؟

بی تعارف باید گفت ادراک تهدید بین ایران و عربستان همچنان به قوت خود باقی است. در جریان جنگ اخیر غزه، حداقل دستاورد سناریو غربی ها درباره دخالت ایران در طوفان الاقصی این بود که بدبینی بین کشورهای منطقه و ایران را اگر تشدید نکرد، بطور محسوسی باز نمایان کرد. مواضع صریح ایران درباره تاثیر طوفان الاقصی بر پایان عادی سازی روابط اسرائیل و اعراب نیز مزید بر علت شد که نسبت به اهداف منطقه ای ایران در جناح عربی منطقه بدبینی ایجاد شود. هر چند ایران بارها اتهام دخالت در طوفان الاقصی را رد کرد.

ملاقات امیرعبداللهیان با وزیر امور خارجه بحرین

ایران به دلایل متعددی دچار ضعف در تفکیک سیاست اعلامی و سیاست اعمالی است. توقف و تعویق عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل هدف اعمالی درستی است اما ایران باید اجازه می داد این دستاورد طوفان الاقصی به شکل ملموس نمایان شود. اظهارات شتاب زده ایران درباره دستاوردهای طوفان الاقصی، مانع از استفاده از ظرفیت این عملیات در همگرایی بیشتر اسلامی شد.

ایران در شکل دادن و هدایت محور مقاومت سیاست و عملکرد بسیار موفقی داشت. همچنان نیز باید به راهبردهای موثر در بسط ژئوپلتیک مقاومت ادامه دهد. اما شاید لازم باشد دلایل موفقیت ایران در تقویت محور مقاومت را موشکافی کرد و آثار آن بر سایر عرصه های رسمی روابط خارجی ایران را تحلیل و تجزیه کرد.

یکی از مهمترین دلایل موفقت ایران این است که ایران به شکل بی رقیبی نقش رهبری در محور مقاومت را بر عهده دارد. اما ایران به دلیل میل زیاد به رهبری جریان ها، در همکاری با بازیگران هم تراز با خود، نقاط ضعف اساسی دارد. این ضعف به شکل دیگری در رابطه ایران و قدرت های جهانی نیز نمایان می شود.

یک سبکی از بازی در روابط بین الملل وجود دارد که بازیگران تلاش می کنند شرایط و روندها را به گونه ای شکل دهند که هزینه ها را سایر بازیگران بپردازند و اهداف و دستاوردها را آنها درو کنند. اگر بررسی دقیقی در رویدادها و روندهای مرتبط به ایران با قدرت های بزرگ شود، معمولا ایران در جایگاه بازیگری بوده که برای اهداف دیگران، هزینه را پرداخته است. به ندرت ایران بازیگری بوده که اجازه داده است قدرت های دیگر هزینه را بپردازند و ایران محصول را برداشت کرده باشد.

دیدار امیرعبداللهیان با وزیر امور خارجه اردن

در تعامل با قدرت های همتراز نیز میل ایران به در اختیار داشتن ابتکار عمل و رهبری رابطه مانع از شکل گیری همکاری و پیشرفت روابط می شود. در حالی که روابط در این سطح زمانی پیشرفت می کند که به بازیگران همتراز نیز فضای بازی و ابتکار عمل داده شود.

در واقع در شرایط بحرانی کنونی، ایران به جای آرمانگرایی در اهداف و فعالیت بیش از حد، باید عملگرایانه تقسیم هزینه کند و به سایر بازیگران همسو نیز فضای بازی و ابتکار عمل دهد. به عبارت دیگر زمان آن رسیده ایران بخشی از وظیفه حمایت از فلسطین را به سایر کشورهای اسلامی به ویژه عربستان، ترکیه و قطر واگذار کند.

در روند جدید منطقه ای جلوگیری از تشدید حملات به فلسطین و غزه، می تواند یک گام دیگر برای تقویت محور مقاومت و همگرایی بیشتر اسلامی در موضوع فلسطین باشد که این مسئله نیز می تواند به همسویی و تقویت بیشتر روابط ایران و عربستان در منطقه و سازمان کنفرانس اسلامی کمک کند. یکی از مهمترین پیشران های این تحول، افزایش خشم منطقه ای و جهانی از جنایات اسرائیل علیه غزه است.


  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
ساغر عزیزی بازیگر نقش فرح پهلوی: فحش‌هایی در اینستاگرام به من می‌دهند که برای آنها خیلی گریه کردم من فرح دیبا نیستم با سیاست هم کاری ندارم (275 نظر) رهبر معظم انقلاب پاسخ می‌دهند؛ حکم شرعی رقص زنان در برابر مردان در مجالس عروسی روستایی (250 نظر) امیر نوری و حاشیه‌های پستش راجع به مهاجرتش به اسرائیل: من از رژیم‌صهیونیستی پیشنهاد دریافت کردم اطلاعات زیادی دارم؛ ما رفتیم بای بای+عکس (214 نظر) توئیت داریوش ارجمند خطاب به رهبر معظم انقلاب با دیالوگی از نقش مالک اشتر: ای کاش قادر بودم، علی را به روزگاری ببرم که مردمش قدر همچون او را می دانستند+عکس (174 نظر) نگاهی به میز صبحانه مفصل و رنگارنگ خانه رضا گلزار با هنر چیدمان آیسان خانوم / تزئین زیبای بشقاب با انار وحشی و آووکادو+عکس (113 نظر) دانش‌آموزی که رهبر شد؛ نگاهی به چهره مهربان رهبر معظم انقلاب در کلاس ششم ابتدایی+عکس (91 نظر) نصرالله رادش: سیگار می‌کشم تا زشتی‌هایم دیده شود! دوست دارم همه بدانند علاوه بر قیافه ام من این زشتی ها را دارم! +فیلم (86 نظر) محمدرضا گلزار: می‌دانم خواننده خوبی نیستم؛ به فرض که صدایم خوب نیست چرا اینقدر دغدغه فکریتان شده است؟! (78 نظر) آخرین جشن تولد ساده آیت الله هاشمی رفسنجانی با حضور همسرشان در طبقه دوم خانه/ مبلمان راحتی بدون زرق و برق، کیک شکلاتی و زیر میزی هنری زیبا+عکس (66 نظر) جشن تولد مجلل الهام حمیدی توسط همسرش +عکس/تزئین زیبای کیک با مروارید طلایی رنگ 👌 (44 نظر) خلاقیت هوشمندانه مادر باهوش برای زودتر خشک شدن فرش خیس حماسه آفرید/ وقتی عزرائیل خیلی هواتو داره+عکس🤣 (43 نظر) نفیسه روشن: 4 سال هست از هم جدا شدیم از طرف همه کسانی که در موردت بد حرف زدن ازت عذر میخوام تو با شعورترین مرد دنیا بودی، جز تو مردی ندیدم خوشبختیت آرزومه (42 نظر) الهام حمیدی: 2 تا بچه‌هام چون پشت سر هم به دنیا اومدن، کم‌کار شدم؛ همسرم مشوق منه و خیلی دوست داره من کار کنم+ویدیو (41 نظر) (فیلم) مولوی عبدالحمید در جلسه معارفه استاندار جدید سیستان و بلوچستان: ما همه یکی هستیم و با هم هستیم / این فیلم رو به اینترنشنالی‌ها نشون بدید (39 نظر) پست عاشقانه و هالوینی سپیده بزمی پور،همسر شاهرخ استخری، به مناسبت سالگرد ازدواجشون/من عاشق این عاشقی ام، من عاشق توام💞 (36 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
فال قهوه با نشان روز سه شنبه 15 آبان ماه 1403
فال حافظ با تفسیر امروز سه شنبه 15 آبان 1403 + فیلم
فال شمع روزانه امروز سه شنبه 15 مهر 1403
فال روزانه امروز سه شنبه 15 آبان ماه 1403
به وقت استایل پاییزی؛ لباس مناسب پاییز چیست؟ / 5 رنگ مخصوص خوشتیپ ها؛ رنگ قرمز جزو رنگ‌های انرژی زا و پر هیجان است که نشان دهنده عشق و صمیمت است
فال ابجد روزانه سه‌شنبه 15 آبان 1403
دستگیری سارقان 10میلیاردی طلافروشی در تهران
خوشتیپ شو؛ نکات مهم برای ست‌کردن بوت‌های چرم زنانه برای پاییز / انواع بوت‌های چرم زنانه و ایجاد استایل‌های مختلف
معرفی 10 مدل خاص و ترند میز ناهارخوری / راهنمای انتخاب طرح‌های زیبا برای میز ناهارخوری
حکم کمرشکن قضائی عابر بانک تیم پرسپولیس تهران صادر شد/ حبس، رد مال، شلاق و انفصال از خدمت دولتی!
زاکانی فاش کرد: التماس اسرائیل به ایران برای جواب ندادن!
لیست کامل داروهای ممنوعه دوران بارداری / مصرف چه داروهایی در دوران بارداری بی‌خطر است؟
چارپایه به هر چیزی شبیه بود به‌جز برنامه‌ای سرگرم‌کننده! / کمدین بودن کافی نیست
تقدیر رهبر معظم انقلاب از مسعود پزشکیان؛ حضرت آقا از شما راضی هستند و گفتند این روند را ادامه دهید
مهرداد محمدی با استقلال به پایان خط رسید/ خط آتش آبی ها به مهاجم کنیایی مجهز میشود
منتخب روز   
محاکمه دوباره مردی که متهم به تجاوز به 9 زن شد زندانی اعدامی پس از آزادی از زندان در خواب سکته کرد... / پدر و مادر شایان برای رضایت همه زندگی‌شان را فروخته بودند! بازی در نقش پلیس برای گروگانگیری و سرقت های سریالی / خاطره گویی تبهکار سابقه دار در مراسم جشن تولد ‌راز باند مخوف را فاش کرد! دستگیری عامل جنایت در چیتگر پسر 17ساله بدون گواهینامه، جان خود و 4 دوست نوجوانش را در تصادف گرفت صحنه های آخرالزمانی سیل مرگبار در والنسیای اسپانیا با 205 کشته در حال حرکت به سوی کاتالونیا + ویدئو / عکس جزئیات پرونده دختر سارق که هدف او آزادی برادرش از زندان بود / اخاذی به قیمت یک عمر در زندان ماندن با سوادترین روستای ایران کجاست؟ شیائومی 15 معرفی شد/اولین گوشی جهان با اسنپدراگون 8 الیت خانه نورانی معتمدی اصفهان با درهای چوبی ،شیشه های رنگارنگ و دکوراسیون اصیل ایرانی چشمانتان را جلا میدهد جزئیات قتل فجیع مادر و خواهرناتنی توسط دختر تهرانی و نامزدش / جنایتی که در تجریش رخ داد! انتخاب جنین های باهوش تر ممکن میشود!