بعد از پایان دوره درمان ارتودنسی لازم است که مراقبت ویژه ای از دندان های خود به عمل آورید. هزینه های ارتودنسی بر کسی پوشیده نیست و از سوی دیگر تا مدت زمان طولانی بعد از پایان ارتودنسی ثابت، احتمال تغییر و حرکت بین دندان ها وجود دارد. پس برای اینکه مجبور نباشید دوباره هزینه زیادی متقبل شوید باید از پلاک (ریتینر یا نگهدارنده) استفاده کنید. استفاده از پلاک ها پس از ارتودنسی ثابت و متحرک، بخش مهمی از محافظت روزمره از دندان ها است. پلاک ها راه بسیار خوبی برای حفظ همان لبخند و شکل مرتب دندان ها است، که در طول چند سال گذشته توسط ارتودنسی شکل گرفته اند.
پلاک ها معمولا توسط متخصص ارتودنسی که مسئول درمان بوده اند ساخته می شوند. این کار معمولا با گرفتن قالب از دندان هایی که به تازگی صاف و مرتب شده اند انجام می گیرد. پلاک ساخته شده می تواند دقیقا همان موقعیتی که توسط براکت ها و ارتودنسی ثابت ایجاد شده بود را حفظ کنند. مواد استفاده شده برای ساخت پلاک ها تا حد زیادی مقاوم هستند و می توان از آن ها برای سالهای متمادی استفاده کرد.
در استفاده از پلاک دندان بعد از ارتودنسی به طور کلی دو نوع پلاک وجود دارد. ثابت و متحرک. انتخاب نوع پلاک ها به نیاز های بالینی فرد مورد نظر، خواسته های خود بیمار و نظر متخصص ارتودنسی بستگی دارد. در نهایت برایند این عوامل مشخص می کند که بیمار باید از کدام یک از پلاک ها و برای چه مدت زمانی استفاده کند.
ارتودنسی ثابت
مهمترین مزیت ارتودنسی ثابت این است که نتیجه ی درمان حتمی و تضمین شده است. بریس های متحرک از نظر تئوری بسیار خوب به نظر می رسند و به شدت وابسته به رعایت خود بیمار هستند و مشکل اینجاست که ممکن است برخی افراد وسوسه شوند که کمتر از زمان تعیین شده از آنها استفاده کنند و یا آنها را فراموش یا گم کنند. این اتفاق می تواند در برنامه درمانی بیمار اختلال ایجاد کند و طول مدت درمان را افزایش دهد. الاینر های متحرک می توانند برای افراد فراموش کار که وسایل خود را به راحتی گم می کنند، مانند کابوس باشند. با گم شدن الاینر ها بیمار باید هزینه ی جاگذاری دوباره ی آنها را بپردازد.
درمان ارتودنسی با بریس های ثابت بسیار ساده تر و مقرون به صرفه تر می باشد و نیاز به نگرانی درباره ی قرارگیری الاینر ها و به خاطر داشتن زمان جاگذاری آنها وجود ندارد. همچنین بریس های ثابت امروزی از لحاظ ظاهری بسیار مخفی می باشند. این بریس ها شامل بریس های سرامیکی است که دارای براکت های شفاف و سیم های رنگ دندان می باشند.
با این حال بریس های ثابت نیز دارای معایبی هستند. یکی از آنها دشواری در تمیز کردن این بریس هاست. این مسئله از اهمیت بسیاری برخوردار است زیرا بریس های ثابت مانند بریس های نامرئی مخفی نیستند و در صورت عدم نظافت صحیح، به وضوح آشکار می شوند. بریس های ثابت جذاب نبوده و می تواند اعتماد به نفس بیمار را به طرز چشمگیری کاهش دهد.بریس های ثابت همچنین باعث تحریک لثه ها می شوند. براکت ها به راحتی لکه دار می شوند و این به این معنی است که در انتخاب غذا کمی محدود می شوید و باید به تمیزی بریس هایتان بسیار اهمیت دهید.
ارتودنسی متحرک
بریس های متحرک نیز مانند بریس های ثابت عمل می کنند که البته از قیمت بالاتری برخوردارند. در طول مدت درمان، سیم های ارتودنسی محکم می شوند و دندان ها را به جایگاه اصلی شان هدایت می کنند. بریس های متحرک اغلب برای درمان مشکلات ارتودنسی جزئی فک بالا مورد استفاده قرار می گیرند.
بریس های متحرک در طول دوره ی درمان کنترل و آزادی بیشتری به بیمار می دهند و بسیاری از بیماران این آزادی را ترجیح می دهند زیرا قادرند بریس ها را از دهان خود خارج کنند. همچنین خوردن و آشامیدن برای بیمارانی که از بریس متحرک استفاده می کنند بسیار آسان تر بوده و می توانند به طور کامل دندان هایشان را تمیز کنند. تمیز نگه داشتن دندان ها می تواند از کرم خوردگی و ابتلا به بیماری های لثه جلوگیری کند. اغلب بریس های متحرک مانند بریس های نامرئی در دهان قابل تشخیص نیستند که این عامل زیبایی برای برخی اهمیت بسیاری دارد.
معایب بریس های متحرک این است که روند درمان پیچیده تر می باشد و بیمار نباید فراموش کند که چه زمان بریس ها را در دهان قرار دهد و چه زمان آنها را خارج کند. همچنین موفقیت ارتودنسی به خود بیمار بستگی دارد. در صورتی که بیمار در مدت مقرر شده، بریس ها را در دهان قرار ندهد نمی توان به موفقیت درمان ارتودنسی امید داشت.