پلاک پوشش باکتری های موجود در دهان است. مصرف مواد غذایی و نوشیدنی ها بدون مراقبت دندان پزشکی مناسب باعث تشکیل پلاک باکتریایی می شود که روی دندان ها مینشیند و بسیار چسبناک است. مسواک زدن و کشیدن نخ دندان اگر درست انجام شود می تواند به سادگی پلاک را رفع کند و برعکس عدم رعایت مراقبت های دهان و دندان باعث افزایش تشکیل پلاک و التهاب و سوزش لثه می شود، همچنین لثه متورم می شود و برای دفع باکتری ها، مستعد خون ریزی می شود.
پلاک اگر حذف نشود در طول زمان سخت می شود و تبدیل به جرم دندانی یا تارتار می شود و می تواند باعث از دست رفتن استخوان ها در نزدیکی لثه شود و اگر بازهم از محیط دهان حذف نشود می تواند تا از بین رفتن کامل بافتهای نگهدارنده دندان نیز پیشروی کند.
مردم بر این باورند که با افزایش سن شما به طور طبیعی دندان های خود را از دست می دهید. اکنون می دانیم که این درست نیست. با دنبال کردن یک سری مراحل آسان می توانید دندان ها و لثه های خود را سالم نگه دارید – به علاوه با دندانپزشک خود به طور منظم ملاقات کنید – به این ترتیب شما می توانید دندان های خود را برای یک عمر سالم نگه دارید!
پلاک باکتریایی یا پلاک دندان، ماده ای سفید رنگ است که پس از صرف غذا روی دندان ها ایجاد می شود. پلاک دندان یا پلاک باکتریایی موجب بروز عوارض جدی مثل پوسیدگی دندان، بیماری های لثهو دیگر مشکلات مربوط به دندان ها می شود. پلاک دندان به ویژه از پروتئین های موجود در بزاق، باکتری ها، مواد سمی و باقیمانده موادغذایی تشکیل شده و به طور مداوم ایجاد می شود.
این پلاک میکروبی با آب خالی از روی دندان ها تمیز نمی شود، بلکه فقط با مسواک زدنمی توان آن را از روی سطح دندان پاک کرد و اگر این لایه هر روز از روی دندان ها تمیز نشود، به مرور تبدیل به لایه سخت و قابل رویتی به نام جرم دندانمی شود که با مسواک نیز تمیز نمی گردد در این هنگام برای از بین بردن آن باید یک جرم گیری کامل را انجام داد.
پلاک دندان در واقع اسیدهایی را تولید می کند که به دندان ها و لثه حمله می کنند. این اسیدها روی مینای دندان اثر گذاشته، لثه ها را مجروح کرده و عامل اغلب پوسیدگی ها و بیماری های دهان و دندان است . اگر پلاک دندان روزانه تمیز نشود و از بین نرود، تبدیل به جرم دندان می شود. وجود یک منبع از مواد قندیبرای تولید اسید توسط باکتری ها و شروع حل شدن مواد معدنی دندان لازم است و مصرف مداوم مواد قندی باعث ایجاد دوره های طولانی تولید اسید می شود.
تحقیقات نشان داده است بعد از رسیدن مواد قندی به میکروب های پلاک دندان، 5 دقیقه طول می کشد تا اسید ایجاد شود و این محیط اسیدی تا 60 دقیقه باقی می ماند و به این ترتیب دندان ها دچار پوسیدگی می شوند. برای رهایی از پلاک دندان باید پس از غذا خوردن حداقل به مدت سه دقیقه و حداقل دو بار در روز دندان ها را به خوبی مسواک زد. تاثیر جویدن آدامس در پاک کردن پلاک دندان جویدن آدامسسبب تمیز کردن پلاک از سطح دندان ها خواهد شد.، ولی بهتر است از آدامس بدون قند استفاده کرد، زیرا استفاده بیش از حد از آدامس های قندی پوسیدگی دندان ها را سریع تر می کند
برای پاک کردن آن ها راه های سنتی نیز وجود دارد:
آلوئه ورا:
آلوئه ورا گیاهی است که به عنوان آنتی بیوتیک، باکتری هایی که باعث به وجود آمدن پلاک دندان می شوند را از بین می برد. این گیاه همانند یک دهانشویه کلرهگزیدین پلاک روی دندان را از بین می برد.
برای استفاده از این گیاه، ماده ژله ای آن را جدا کرده و آن را روی دندان و لثه ها بمالید و پس از ۱۰ دقیقه دهان خود را با آب بشویید. این روش را حداقل دو بار در روز انجام دهید.
سرکه سفید:
سرکه سیب به دلیل داشتن اسید استیکی و خواص ضد باکتری که دارد مانع از تجمع پلاک بر روی دندان می شود.
برای این کار دو قاشق چای خوری سرکه سفید را با یک قاشق چای خوری نمک و نصف لیوان آب ولرم مخلوط کنید، این کار را در روز یک یا دو بار انجام دهید.
اسانس رزماری:
اسانس رزماری به عنوان یک ضد عفونی باکتری عمل می کند و باکتری های دهان را که موجب ایجاد پلاک میشوند از بین می برد، همچنین مانع از پوسیدگی دندان می شود.
۲ یا ۳ قطره اسانس رزماری را با یک قاشق غذاخوری آب یا روغن حامل (روغن های بادام، نارگیل، روغن کرچک و…) مخلوط کنید.
آن را باید حدود ۱۰ دقیقه در دهان بچرخانید توجه داشته باشید که این محلول را نباید قرقره کرد یا قورت داد، پس از خالی کردن آن دهان خود را مثل همیشه مسواک بزنید، این کار را در روز دو بار تکرار کنید.
پنیر:
پنیر لایه محافظی دور دندان ها تشکیل می دهد که باکتری های تشکیل دهنده پلاک را از آن بین می برد.همچنین باعث تولید بزاق با خاصیت قلیایی می شود. این بزاق قلیایی اسید تشکیل دهنده پلاک دندان را از بین می برد.بعد از غذا خوردن یک تکه پنیر سفت را بخورید این کار باعث جلوگیری پلاک روی دندان ها می شوند.
چای سیاه:
چای سیاه دارای خواص ضد باکتری می باشد و می تواند از باکتری هایی که باعث ایجاد پلاک می شوند جلوگیری کند.همچنین چای سیاه منبع سرشار فلوراید می باشد و باعث کاهش پوسیدگی دندان می شود. چای سیاه کیسهای را داخل آب داغ بگذارید ۵ دقیقه بماند سپس آن را خوب فشار دهید تا عصاره چای که سرشار از فلوراید است
از آن خارج شود.بگذارید چای سرد شود هنگامی که چای سرد شد آن را مانند دهانشویه استفاده کنید. دهان را روزی یک بار با این دهان شویه بشورید.