هندبال (به انگلیسی: Handball) ورزشی گروهی است که دو تیم شرکت کننده هر کدام دارای هفت بازیکن هستند، از این هفت بازیکن، یک نفر به عنوان دروازه بان جلوی دروازه می ایستد در ورزش هندبال بازیکنان برای کسب امتیاز باید توپ را درون دروازهٔ حریف جای دهند. در این ورزش از دست برای پاس دادن و شوت کردن استفاده می شود. در هندبال تیمی برنده است که تعداد گل بیشتری بزند. این بازی در اواخر قرن نوزدهم میلادی در دانمارک ابداع گردید.(هندبال به شکل کنونی در سال ۱۹۱۲ میلادی در برلین ابداع شد) مدت استاندارد بازی هندبال دو نیمهٔ ۳۰ دقیقه ای است. هندبال داخل سالن، هندبال روی چمن، هندبال ساحلی (شن بال)، هندبال چکی، هندبال آمریکایی و هندبال گیلیک، انواع مختلف هندبال هستند. به هندبالی که به صورت امروزی و در داخل سالن انجام می شود، هندبال تیمی، هندبال المپیکی و هندبال اروپایی نیز می گویند. هندبال روی چمن و هندبال چکی از انواع خارج سالنی هستند که در گذشته بیشتر مرسوم بوده اند. نوع دیگر هندبال که در ساحل ها برگزار می گردد، هندبال ساحلی یا شن بال (به انگلیسی: sandball) است. شکل و روش هندبال آمریکایی و هندبال گیلیک کاملاً با هندبال مرسوم و آنچه که در المپیک برگزار می گردد، متفاوت است. ورزش هندبال ورزشی سریع و دارای برخوردهای بدنی فراوان است. یکی از بازیکنان مطرح هندبال نیکولا کاراباتیچ ( از تیم فرانسه ) است.
آشنایی با رشته ورزشی هندبال
تاریخچه ورزش هندبال
ورزش هندبال را در زمان های دور با نام اورانیا می شناختند و حرکات این ورزش را در 600 سال قبل از میلاد بر روی دیواره های حجاری شده آتن یونان در سال 1926 یافته اند، که این نشان دهنده ی قدمت این ورزش مهیج است. اما شکل گیری رسمی این ورزش به سال 1890 بر میگردد، در ادامه این ورزش توسط پدر هندبال یعنی کارل شلنز توسعه و تعمیم داده شد و به دلیل سردی هوا در منطقه اروپا ورزش هندبال داخل سالن و با هفت نفر بازیکن شکل امروزی را به خودش گرفت.
بازیکنان بازی هندبال
بازیکنان هندبال می توانند بوسیله پاس یا دریبل حریف، توپ را به زمین آنها انتقال دهند. هر بازیکن هندبال حق استفاده از دو تا سه گام را دارد. یک سه گام قبل از دریب کردن حریف و سه گام دوم پس از دریبل است که پس از آن بازیکن باید سریعا توپ را پاس داده یا اینکه به طرف دروازه حریف شوت کند.
بازیکنان ذخیره در هندبال
بر خلاف فوتبال، در هندبال بازیکنان ذخیره می توانند هر لحظه و به تعداد تفعات زیاد وارد زمین بازی شوند. البته به این شرط که باید ابتدا بازیکنی که تعویض می شود از زمین بازی خارج شود تا بازیکن جدید جایگزین او شود.
دروازه بان هندبال
دروازه بان هندبال اجازه دارد که در منطقه 6 متری تعیین شده مانور داده و حرکت کند. زمانیکه دروازه بان از منطقه 6 متری بیرون آمد به عنوان بازیکن محسوب خواهد شد و اجازه ندارد وقتی که توپ را در دست دارد به محوطه 6 متری برگردد. همچنین هیچ بازیکنی اجازه ندارد که توپ را در منطقه 6 متری به دروازه بان پاس دهد.
مدت زمان بازی در هندبال
زمان بازی هندبال بسته به رده سنی ورزشکاران متفاوت می باشد به طوری که در بازی استاندارد برای افراد بالای 16 سال، در دو نیمه 30 دقیقه ای و یک زمان استراحت 10 دقیقه ای میان این دو نیمه برگزار می شود. برای افراد 12 تا 16 سال، در دو نیمه 25 دقیقه ای و یک زمان استراحت 10 دقیقه ای میان این دو نیمه برگزار می شود. برای افراد 8 تا 12 سال، در دو نیمه 20 دقیقه ای و یک زمان استراحت 10 دقیقه ای میان این دو نیمه برگزار می شود.
اندازه توپ هندبال
- سایز III:در بازی مردان، بزرگتر از 16 سال:محیط توپ هندبال 58 تا 60 سانتیمتر و وزن آن 425 تا 475 گرم است.
- سایز II:در بازی زنان، پسران نوجوان بین 12 تا 16 سال و دختران بزرگتر از 14 سال:محیط توپ هندبال 54 تا 56 سانتیمتر و وزن آن 325 تا 375 گرم است.
- سایز I:خردسالان بزرگتر از 8 سال:محیط توپ 290 تا 330 و وزن توپ 50 تا 52 گرم است.
زمین بازی هندبال
شکل کلی زمین هندبال هماند زمین فوتبال است. زمین بازی یک مستطیل در اندازه 40 متر در 30 متر است. منطقه ایمنی پیرامون زمین دست کم 1 متر از خط های طولی زمین فاصله دارد و در قسمت خط گل نیز 2 متر دورتر از خط گل می باشد. پهنای خط کشی زمین بازی، در هندبال 5 سانتیمتر می باشد اما خط کشی میان دو تیر یک دروازه 8 سانتیمتر پهنا دار.
هندبال که به مادر ورزش های توپی شهرت دارد به اشکال زیر بازی می شود:
1. هندبال هفت نفره
2. مینی هندبال
3. هندبال نشسته
4. هندبال با ویلچر
5. هندبال ساحلی
قوانین کلی هندبال:
1- بازی هندبال توسط دو تیم و در یك تیم رسمی، هندبال با 12 نفر بازیكن انجام می شود .
2- زمین هندبال دارای 40 متر طول و 20 متر عرض می باشد و در هر نیمه از زمین یك دروازه وجود دارد .
3- وقت بازی برای بازیكنان زن و مرد 16 سال به بالا عبارت است از دو نیمه 30 دقیقه ای با 10 دقیقه استراحت بین آن.
4- هدف از انجام این بازی عبور دادن توپ از خط دروازه با استفاده از شوت كه با رعایت قوانین مربوط توسط دستها انجام می شود، می باشد .
5- توپ را می توان با پاسهای مختلف (بالای سر ، سینه و ...)، دریبل ، سه گام و ....... با رعایت قوانین در زمین حركت داد تا منجر به زدن گل شود ، هر گل در این بازی یك امتیاز محسوب می شود.
هندبال چه فوایدی دارد؟
1- اجزای آمادگیهای جسمانی مثل: سرعت، قدرت، استقامت، چابکی و انعطاف پذیری در این رشته ورزشی در حد مطلوب پرورش می یابند.
2- دررشته هندبال آمادگی های روانی و خلاقیت افزایش یافته و قوه ادراک و تصمیم گیری را در فرد در یک سطح بسیار بالا افزایش می دهد.
3- بازی با توپ و استفاده از تکنیکهای پیشرفته دراین رشته باعث می شود که در اغلب اوقات بازیکنان، لذت موفقیت را در اجرای این مهارت احساس می کنند.
4- سرعتی که لازمه موقیت در بازی هندبال است سبب ازدیاد سرعت عمل وعکس العمل در بازیکن می شود.
5- ورزش هندبال سبب تقویت عوامل روانی مطلوب مانند : اعتماد به نفس ، تمرکز ، توجه و خود شکوفایی می شود.
