دیپ بایت (DEEP BITE) یا اوربایت عمیق، نوعی مال اکلوژن است که در نتیجه ناهمراستایی دندان ها و فکها اتفاق می افتد و در بسیاری از موارد عامل ژنتیکی پشت آن قرار دارد اما عوامل دیگر مانند پوسیدگی دندان، عادات دهانی نامناسب مانند مکیدن انگشت، جویدن ناخن یا دندان قروچه ، درمان های دندانپزشکی نامناسب یا ناموفق و دست دادن دندان ها به ویژه دندانهای عقبی نیز در ایجاد مال اکلوژن نقش دارند.از دست دادن دندانهای عقبی در افراد بزرگسال می تواند باعث ایجاد یا تشدید دیپ بایت شود که منجر به فروریختگی بایت و نیمه پایینی صورت و پیری چهره می شود.ممکن است در وهله اول به نظر برسد مشکل مال اکلوژن و ناهمراستایی دندان ها تنها جنبه زیبایی دارد اما در حقیقت مشکل جدی تر است.
مال اکلوژن ممکن است آسیب جدی به دندان ها و لثه و استخوان پیرامون آنها زده و منجر به سردرد، اختلال مفصل گیجگاهی فکی، مشکلات شنوایی و مشکلات گوارشی شود که همه اینها عوارض فیزیکی و اجتماعی نیز دارند.متداولترین انواع اختلالات بایت عبارتند از با اوربایت ( دیپ بایت) ، کراس بایت، اوپن بایت، کمبود فضا و به هم ریختگی و شلوغی دندانها و جلو زدگی دندان ها.دیپ بایت به وضعیتی گفته می شود که در هنگام بسته بودن فکها، دندانهای جلویی بالایی تقریباً تمامی سطح دندانهای جلویی پایین را می پوشانند، این وضعیت برای سلامت دندان ها و مفصل فک بسیار مخرب محسوب می شود و بر زیبایی چهره نیز تأثیر زیادی می گذارد.
معمولا خط دندان های پایینی یا قوس دندانی پایینی زنگوله ای شکل است و در آن دندانهای جلویی پایینی بالاتر از دندانهای عقبی قرار می گیرند و گاهی اوقات این وضعیت به قدری محسوس است که لبه های بالای دندانهای پایینی با بافت لثه سقف دهان برخورد می کند و باعث لایه لایه شدن لثه در محدوده پشت دندان های بالایی می شود. این وضعیت مشکلی جدی شده و اغلب منجر به از دست رفتن دندانهای جلویی می شود.
اصلاح دیپ بایت نه تنها باعث بهبود عملکرد دندان ها می شود بلکه مسواک زدن و نخ دندان کشیدن و به طور کلی حفظ سلامت دندان ها و لثه نیز آسان می شود. همچنین تأثیر شگرفی بر زیبایی لبخند و صورت می گذارد.
مراحل اولیه دیپ بایت
در مراحل اولیه ابتلا به این مشکل ناسازگار با زیبایی صورت، فرد متوجه میشود که دندان های جلوی فک پائین او دچار سائیدگی شده و نیز شکست های نازکی در دندان هایش ایجاد شده است که با تجمع جرم و خونریزی لثه، همراه میباشد. در صورتی که از ادامه این مشکل جلوگیری نگردد، لبه بالای دندان های فک پایین و نیز فک بالا به شدت سائیده شده و از بین میروند. در مراحل اولیه ظهور دیپ بایت فرد متوجه پوسته پوسته شدن دندان های خود به صورت کاملا ناگهانی شده و از خونریزی لثه به ویژه در هنگام مسواک زدن رنج میبرد. ادامه این روند به مرور زمان تحلیل لثه ها به دلیل فرو رفتن لبه های بالایی دندان ها در لثه و جویده شدن بافت لثه پشت دندان های فک بالا و نیز جلوی دندان های فک پائین، رخ میدهد. پیشرفت روز به روز این مشکل، ظاهر و لبخند فرد را تحت تاثیر قرار داده و زمینه ایجاد لثه ای نازیبا را فراهم میکند.
روش درمان دیپ بایت چگونه است؟
دیپ بایت از ناهنجاری هایی است که تحت عوامل محیطی یا به صورت مادرزادی به وجود می آید. زمانی که استخوان فک به اندازه کافی رشد نکند فرد دچار دیپ بایت می شود. در مواردی نیز مشاهده می کنیم که دندان های قدامی رشدی بیش از حد معمول داشته که به آن اکستروژن می گویند. در موارد دیگر دندان های خلفی رشد کافی نداشته که به این روند اینتروژن می گویند.
در مواردی مشاهده می شود که به دلیل رشد ناکافی عمودی فک این عارضه پدیدار می شود همچنین عدم رشد نا کافی دندان های آسیاب می تواند دلیلی بر به وجود آمدن دیپ بایت شود.
در 15 تا 20 درصد از افراد و 20 درصد از کودکان زیر 8 سال به این عارضه دچار می شوند. باید دقت داشته باشید که بهترین زمان برای گرفتن نتیجه سریع و مطلوب در دوران جوانی و قبل از سن بلوغ است.
روش درمانی دیپ بایت اصلاح وضعیت دندان های قدامی یا خلفی است. ارتودنسی ثابت و چسابندن براکت روی دندان، روش درمان دیپ بایت در بزرگسالان است. لازم به ذکر است که یک تکه کامپوزیت هم پشت دندان های قدامی بالا می چسبانند. پزشک متخصص ارتودنسی با اینکار اکستروژن را اصلاح میکند و بین دندان های خلفی فاصله می اندازد تا به سمت یکدیگر بروند در نتیجه با افزایش ارتفاع صورت دیپ بایت اصلاح می شود.
درمان دیپ بایت در کودکان به وسیله یک پلاک متحرک انجام می شود. این پلاک در پشت دندان های قدامی فک بالای کودک قرار میگیرد و باعث می شود تا دندان های قدامی کودک به سمت یکدیگر رشد کنند و در نهایت با افزایش ارتفاع صورت، ناهنجاری دیپ بایت برطرف می شود.
در بسیاری از موارد که ناهنجاری دیپ بایت درافراد حاد است از جراحی فک استفاده می کنند. زمانی که فرد از روش جراحی فک برای ناهنجاری دیپ بایت استفاده می کند دارای بالاترین بهبودی ظاهری صورت است و فک در بهترین موقعیت هماهنگی قرار می گیرد. اما متاسفانه برای انجام این روش نیاز به جراحی دارد که دوره درمانی طولانی تری را شامل می شود که برای بیمار کمی رنج آور تر است.