کولیت اولسراتیو یک بیماری دردناک، آزاردهنده و پر استرس است. اگر شما نیز از آن دسته افرادی هستید که از این بیماری رنج می برید، باید از یک رژیم غذایی مخصوص استفاده کنید. با پرهیز از غذاهایی که این مشکل را افزایش می دهند و مصرف غذاهای ضد التهاب می توانید علائم بیماری را تا حدود زیادی کاهش دهید. در این مقاله خواهید دانست چه غذاهایی را باید مصرف کنید و از چه غذاهایی باید بپرهیزید.
علائم زخم روده
دل درد یکی از علائم شایع کولیت زخمی روده است. اسهال معمولاً نخستین علامت زخم روده است. مدفوع به تدریج شل تر می شود و بیمار دچار دل درد همراه با انقباض های شکمی می شود و فوریت شدیدی را برای دفع مدفوع احساس می کند. اسهال به آهستگی یا ناگهان شروع می شود. علائم به میزان گستردگی و انتشار التهاب بستگی دارد.
شایع ترین علائم زخم روده عبارت است از:
- دل درد
- اسهال خونی همراه با مخاط
همچنین ممکن است بیماران علائم زیر را نیز تجربه کنند:
- خستگی شدید
- کاهش وزن
- بی اشتهایی
- کم خونی
- بالا رفتن دمای بدن
- از دست دادن آب بدن
- احساس نیاز مداوم به دفع مدفوع
علائم غالباً صبح زود تشدید می شود. ممکن است علائم بعد از چند ماه یا چند سال خفیف شود یا کاملاً از بین برود. بااین حال چنانچه درمان مناسب انجام نشود، علائم عود می کند. بسته به این که کدام بخش از روده درگیر شده است، علائم متفاوتی بروز می یابد.
بسیاری از محصولات غذایی بر روی مبتلایان به کولیت زخمی تاثیر می گذارد و بخصوصو در شعله ور شدن علائم آنها موثر است. در مقابل هنوز هیچ رژیم غذایی قطعی برای بهبود کولیت زخمی مطرح نشده است اما مصرف برخی از اقلام غذایی می تواند تا حد زیادی علائم بیماران را کنترل کند و بهبود بخشد
ماهی قزل آلا:
اسیدهای چرب امگا 3 موجود در این ماهی منجر به بهبود علائمی از قبیل التهاب در بیماران می شود. علاوه بر ماهی قزل آلا، ماهی تن، گردو، روغن بذر کتان، دانه کتان و ... از منابع دیگ اسیدهای چرب امگا 3 هستند.
ماست پروبیوتیک:
محصولات پروبیوتیک و دیگر غذاهای تخمیر شده از قبیل کفیر، کلم ترش و ... حاوی پروبیوتیک ها برای افزایش باکتری های مفید روده و در نتیجه بهبود فرایند هضم و داشتن سیستم ایمنی سالم هستند. در انتخاب ماست دقت کنید که نوع شیرین نشده آن با محصولات مصنوعی مثل قند را انتخاب کنید چون مصرف این محصولات فرایند التهاب را در بدن وخیم تر می کند.
کدو:
سرشاز از فیبر بالا و آنتی اکسیدان هایی مانند بتا کاروتن و ویتامین ث است. فیبر موجود در کدو موجب حفظ فلور روده سالم و آنتی اکسیدان های موجود در آن منجر به پیشگیری از آسیب های ناشی از رادیکال های آزاد می شود. رادیکال های آزاد خود از عوامل کلیدی ایجاد التهاب هستند.
تخم مرغ:
منبع خوب و سالم پروتئین ها و البته حاوی اسیدهای چرب امگا 3، ویتامین ب، و سلنیوم است. پروتئین موجود در تخم مرغ حتی در حالت شعله ور شدن علائم نیز به خوبی تحمل می شود. ویتامین ب موجود در آن برای تبدیل غذا به انرژی مهم اس و سلنیوم نیز خاصیت آنتی اکسیدانی دارد.
آووکادو:
منبع غنی از چربی های اشباع نشده برای حفظ سلامت قلب است. اگر شما به دلیل کولیت زخمی کاهش وزن را تجربه کرده اید، آووکادو و مصرف آن منجر به تعادل سوخت و ساز بدن خواهد شد. مطالعات نشان داده اند که 85 درصد از افراد مبتلا به بیماری التهابی روده دچار سوء تغذیه هستند و آووکادو می تواند به مبارزه با این فرایند کمک کند.
آجیل:
مصرف انواع آجیل بخصوص گردو سرشار از چربی های اشباع نشده برای کاهش التهاب است. البته یک مورد احتیاطی وجود دارد و این که مصرف بیش از حد آجیل در هنگامی که علائم کولیت شعله ور هستند، توصیه نمیشود چون به خاطر فیبر بالا ممکن است علائم بیماری را وخیم تر کند.
سیب:
به گفته محققان دانشگاه مینه سوتا، مصف سیب به دلیل وجود ویتامین ها و مواد معدنی مانند پتاسیم، به بیماران توصیه می شود اما به خاطر فیبر بالایی که دارد بهتر است به صورت پخته شده مصرف شود تا خام.
گوشت بدون چربی:
بنیاد کرون و کولیت آمریکا اشاره می کند که مصرف پروتئین های سالم در طول یا پس از دوره های التهاب بیماری کولیت ضروری است. البته باید از چربی های اشباع شده و گوشت های پرچرب به شدت اجتناب کرد. مرغ بدون پوست، گوشت گاو بدون چربی، و گوشت بوقلمون انتخاب های سالمی برای مبتلایان به کولیت اولسراتیو هستند.
در رژیم غذایی کولیت روده از غذاهای با میزان بالای فیبرهای غیرمحلول پرهیز شود
غذاهایی که حاوی فیبر غیرمحلول می باشند، در اغلب موارد باعث تحریک روده می شوند. فیبرهای غیرمحلول، به ویژه در سبوس، حبوبات، دانه ها، میوه ها و سبزیجات تازه یافت می شود که در رژیم غذایی برای کولیت اولسراتیو باید با احتیاط مصرف شوند و در صورت تشدید علایم از رژیم غذایی بیمار حذف شوند و یا با توجه به شدت علائم بصورت محدود مصرف شوند.
مصرف چربی و روغن ها به حداقل میزان کاهش یابد
هضم غذاهای چرب دشوار است. بنابراین مصرف آنها باید در رژیم غذایی مناسب برای کولیت روده کاهش یابد. از مصرف غذاهای سرخ شده با روغن در رژیم غذایی کولیت پرهیز شود. استفاده از چیپس سیب زمینی و اکثر پنیرها هم در این بیماران مجاز نمی باشد.
در رژیم غذایی کولیت روده باید از مصرف کافئین پرهیز شود
بسته به میزان واکنش روده، باید در رژیم غذایی کولیت اولسراتیو از مصرف نوشیدنی های کافئین دار، قهوه حاوی کافئین، کولا، الکل، غذاهای تند و ادویه دار و نیز لوبیا، کلم و سبزی های دیگر که باعث ایجاد گاز در روده می شوند پرهیز شود.
در صورت تشدید علائم از محصولات لبنی اجتناب شود
برخی از بیماران مبتلا به کولیت اولسراتیو در هنگام شعله ور شدن علائم، نسبت به محصولات لبنی در رژیم غذایی بدون تحمل می باشند، در این صورت لبنیات باید از رژیم غذایی کولیت روده حذف شود و برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن از مکمل های کلسیمی استفاده شود. البته در بعضی از بیماران محصولات فاقد لاکتوز قابل استفاده هستند و میتوان از محصولات لبنی بدون لاکتوز استفاده کنند.