آموزش بهداشت و اهميت آن
آموزش بهداشت عبارت است از: مجموعه تجربياتي كه به نحو مطلوبی در اطلاعات، طرز تفكر و و ضع رفتار انفرادي و اجتماعي افراد جامعه موثر است و موجب سلامت جسمي و رواني مي شود. هر برنامه اصلاحي اگر با آموزش توام نباشد، به نتيجه مثبت نخواهد رسيد. آموزش ركن اصلي و پايه اساسي هر نوع اقدام بهداشتي است.
با رعایت اصول بهداشت ورزشی، استعداد ورزشکار به آسیب ها کاهش مى یابد و در نتیجه هم در وقت و هزینه اى که صرف درمان ورزشکار آسیب دیده مى شود صرفه جوئى خواهد شد و هم کارآئى ورزشکار دچار تغییر نمى شود. رعایت بهداشت ورزشی، پیشرفت پرورش و تامین سلامت ورزشکاران می باشد و شامل سلامت جسمی، فکری، اجتماعی و روانی است.
بهداشت ورزشی چیست؟
بهداشت ورزشی را می توان به دو گونه تعریف نمود:
- به کارگیری و استفاده از علوم و روش های مناسب هنگام فعالیت های ورزشی برای پیشگیری از بروز و اشاعه بیماری ها و جلوگیری از صدمات جسمانی در محیط ورزشی.
- فراهم کردن شرایط و عواملی که در نتیجه آن ورزشکاران بدون هیچ گونه صدمه ای به فعالیت های ورزشی خود بپردازند ؛ درحین و پس از ورزش احساس ناراحتی نداشته باشند.
ورزش اصول بهداشتی خاص خود را دارد كه رعایت آنها از بروز عواقب خطرناك جلوگیری می كند و مهم است بدانیم چگونه ورزش كنیم تا بتوانیم برای كارهایی كه در آینده باید انجام دهیم توانایی داشته و آسیب كمتری ببینیم و زود خسته نشویم. فعالیتهای ورزشی مستلزم رعایت موارد بهداشتی است. بهداشت ورزشی عبارت است از برخوردى اصولی مهم جهت پیشگیری، درمان و توانبخشى صدمات ورزشی. پیچیدگى ورزش هاى جدید و کثرت شرکت کنندگان در تمامى سطوح سنی، به این امر اهمیت بخشیده است. با رعایت اصول بهداشت ورزشی، استعداد ورزشکار به آسیب ها کاهش مى یابد و در نتیجه هم در وقت و هزینه اى که صرف درمان ورزشکار آسیب دیده مى شود صرفه جوئى خواهد شد و هم کارآئى ورزشکار دچار تغییر نمى شود. رعایت بهداشت ورزشی، پیشرفت پرورش و تامین سلامت ورزشکاران می باشد و شامل سلامت جسمی، فکری، اجتماعی و روانی است.
چرا باید مسئله ضدعفونی و ورزش را رعایت کنیم؟
همانطور که می دانید در هنگام ورزش به خصوص در فضایی خارج از منزل، ما با وسایل و ابزار ورزشی گوناگونی در تماس هستیم. وسایل ورزشی مخصوص در باشگاه ها و پارک ها ممکن است روزانه توسط افراد مختلفی مورد استفاده قرار بگیرند و لمس شوند. بنابراین، اگر یک نفر از آن افراد ناقل بیماری واگیردار خاصی باشد، می تواند آن را بین بقیه افراد انتشار دهد و این یعنی یک مشکل همگانی. باکتری ها و ویروس هایی مثل ویروس کرونا قابلیت نشستن و ماندگاری روی سطوح مختلف را دارند و از این طریق می توانند افراد را آلوده کنند. پس بهتر است در صورتی که قصد ورزش و فعالیت فیزیکی را در خارج از منزل خود دارید، تمام نکات و موارد بهداشتی لازم را رعایت کنید تا مشکلی برای شما پیش نیاید.
نکات بهداشتی هنگام فعالیتهای ورزشی
- -پس از ورزش، جهت نظافت بدن، با آب گرم دوش بگیریم.
- -سعی کنیم پس از تمرین و بازی، لباسهای ورزشی خود را شسته و زیر نور آفتاب خشک کنیم.
- -لباسهای ورزشی آغشته به عرق بدن، محیط مناسبی برای رشد قارچهای بیماری زایی است که در صورت عدم شستشوی آنها می توانند انسان را مبتلا نمایند.
- -بهتر است فاصله غذا خوردن تا شروع تمرینات ورزشی، کمتر از ۳ ساعت نباشد تا هضم و جذب مواد غذایی به خوبی انجام گرفته و خون به مقدار کافی در دسترس ماهیچه ها باشد.
- -نیم ساعت قبل از تمرین و یک ربع بعد از آن، از آشامیدن نوشیدنی های خیلی سرد باید خودداری نمود.
- -بعد از تمرینات و مسابقات ، تنها مواد غذایی مناسب،نوشیدنی ها مخصوصاً آب میوه ها هستند
- -در هنگام ورزش کردن در زمین یا سالنها باید به موانع و خطرات توجه کنیم.
- -هنگام استفاده از ابزار و وسایل ورزشی هوشیار باشیم و چگونگی استفاده از آنها را بدانیم تا از ورزش خود لذت ببریم
- -ورزش و تمرینات را با توجه به فصل انجام دهیم.
- اگر در فصل گرما هستیم ورزشها وحرکات را سبک، ملایم و با فاصله انجام دهیم و اگر در فصل سرما هستیم، حرکات وتمرینات را پی در پی و به تندی انجام دهیم
- -سرما ورزش در فصل گرما ورزش ملایم تر و در فصل بیشتر و شدیدتر مناسب است
- -پس از فعالیتهای ورزشی نباید در معرض جریان هوای سرد قرار گیریم زیرا احتمال ابتلا به امراض مختلف از جمله بیماریهای کلیوی همواره وجود دارد.
- -از ورزش کردن در هوای آلوده خودداری کنید
دیگر نکات بهداشتی
- بهتر است لباسهای زیرکه مستقیماً با بدن تماس دارند از جنس پنبه و سفید رنگ باشند
- -تا حد امکان از لباسهای رنگی و دارای الیاف مصنوعی به عنوان لباس زیر استفاده نشود.
- -لباسهای زیر راباید زود به زود عوض کرد.
- -به هنگام ورزش باید از لباس کم و مناسب و کفش فاقد پاشنه بلند استفاده نمود
- -ورزش حتی الامکان باید در هوای آزاد صورت گیرد
- -استفاده کافی از ظرفیت تنفسی یعنی تنفس عمیق و کافی ضروری است بدین منظور باز بودن و پاکیزه بودن مجاری تنفسی فوقانی لازم است
- -از فعالیتهای ورزشی سنگین بطور ناگهانی باید اجتناب نمود.
- توصیه می شود فعالیتهای ورزشی را ازمقدار کم و نسبتاً سبک شروع نموده و بتدریج مقدار و شدت آنرا افزایش دهید.
- -از ورزش کردن با شکم خالی بپرهیزیم.
- -نوع ورزش را باید به تناسب سن و جنس انتخاب کرد
- -ورزش نباید بعد از یک فعالیت جسمی یا فکری سنگین صورت گیرد.
- -بعداز ورزش در حالیکه بدن عرق دارد نباید در معرض جریان هوا قرار گیرید.