روغن کنجد از دانه های گیاه کنجد گلدار، با نام علمی Sesamum indicum گرفته می شود. خاستگاه این گیاه شرق آفریقا و هندوستان است، اما در حال حاضر در بیشتر کشورهای جهان کشت می شود. روغن کنجد به دلیل داشتن طعم دلچسب و دلپذیر و مقادیر بالای چربی های غیر اشباع (اسیدهای چربی که در دمای اتاق به شکل مایع هستند و در ساختار خود یک یا چند پیوند دوگانه دارند)، یکی از محبوب ترین روغن ها برای پخت و پز است.
انواع روغن کنجد :
روغن کنجد را می توانید به دو شکل روغن کنجد بو داده و روغن کنجد معمولی پیدا کنید. روغن کنجد بو داده را از دانه های بو داده کنجد درست می کنند و تیره رنگ تر است و برای افزودن طعم آجیلی و دودی غذاها به کار می رود. روغن کنجد معمولی را هم با استفاده از دانه های کنجد غیر بو داده تولید می کنند. هر دوی این روغن ها را باید در یخچال نگهداری کرد تا از فاسد شدنشان جلوگیری شود، مخصوصا اگر مرتب استفاده شان نمی کنید.
فواید روغن کنجد
- از روغن کنجد به عنوان یک چربی سالم استفاده کنید
- از روغن کنجد برای ماساژ پا قبل از خواب استفاده کنید
- روغن کنجد برای بهداشت دهان و دندان مناسب است
- روغن کنجد برای سرماخوردگی مفید بوده و استخوان های شما را تقویت می کند
- روغن کنجد برای پوست و مو مفید است
- روغن کنجد برای درمان یبوست بسیار مفید است
- روغن کنجد به پرپشت شدن مو و براق و درخشنده شدن آن کمک می کند.
خواص کلی روغن کنجد
روغن کنجد در بین روغن های خوراکی به ملکه ی روغن ها مشهور است. دانه کنجد بیشترین میزان روغن را در بین دانه های روغنی دیگر داراست اما با وجود این تولید آن بسیار کمتر از دانه های دیگر نظیر سویا، آفتابگردان است. روغن کنجد به عنوان یک روغن با قیمت و کیفیت بالا شناخته می شود. این روغن بیشترین مقاومت و ماندگاری را در بین روغن های خوراکی با درصد بالای چربی غیراشباع دارد. نوع لیگنان و آنتی اکسیدان های طبیعی موجود در این روغن باعث بروز مقاومت بسیار بالا در برابر اکسیداسیون و خواص فیزیولوژیکی ارزشمند روغن کنجد شده است.
خواص کلی روغن کنجد
- افزایش جذب کلسترول خوب (HDL)
- کاهش فشارخون در افراد مبتلا به فشار خون بالا
- جلوگیری از سرطان های سینه، پروستات و سرطان های دستگاه گوارش
- جلوگیری از تصلب شرایین و بسته شدن عروق
- جلوگیری از بروز سکته قلبی
- کاهش ابتلا به بیماری پارکینسون
- جلوگیری از بیماری های مفصلی و آرتروز
- روغن کنجد تحریک پذیری غشاء مخاطی را کم می کند. این روغن برای درمان سرفه، یبوست، آرتریت و پوست خشک توصیه می شود.
- مصرف مرتب آن اضطراب را کاهش می دهد، گردش خون را تقویت می کند، مانع اختلالات عصبی می شود و سیستم دفاعی بدن را تقویت می کند.
- مصرف روغن کنجد، نشاط آور است، هوشیاری ایجاد می کند، دردهای مزمن و گرفتگی عضلات را کاهش می دهد.
- خاصیت ضدقارچی و ضدباکتریایی دارد.
- غرغره کردن آن، باکتری ها، از جمله باکتری های سرماخوردگی از بین می برد.
- محافظ طبیعی در برابر اشعه ی فرابنفش به حساب می آید.
روغن کنجد برای پوست
روغن کنجد (به انگلیسی Sesame Oil) مثل روغن زیتون معمولا در آشپزی استفاده می شود. پزشکان هر دو طب غربی و آیورودا خواص زیادی برای روغن کنجد قائل هستند. روغن کنجد دارای خواص زیادی بوده از جمله برای پوست و مو، لک صورت و رفع چین و چروک، و تقویت مو بسیار مفید است. روغن کنجد, خواص کلی روغن کنجد, مضرات روغن کنجد, خواص روغن کنجد, طبع روغن کنجد, خواص روغن کنجد برای پوست و مو, روغن کنجد برای لک صورت, روغن کنجد برای چین و چروک شما می توانید از روغن کنجد برای همه نیازهای غذایی و خوراکی خود استفاده کنید و همچنین تمام نیازهای مراقبت از پوست خود را نیز براورده کنید. با این حال، اگر جزو افرادی هستید که به بادام زمینی یا مواد دیگر آلرژی دارید در مصرف روغن کنجد حتما احتیاط کنید.
خواص روغن ارده کنجد برای پوست صورت
خواص روغن ارده کنجد بر روی پوست در طب سنتی به دو شیوه تازه خوری دانه و یا استحصال روغن مورد تجویز طبیبان حاذق سنتی بوده است. به لحاظ مقاومت بالای این گیاه به خشکی، کشت گونه ها و واریته های متنوعی از این دانه با ارزش در کشور ما توسعه یافته است. علاوه بر توجه طب سنتی به روغن ارده کنجد، شرکت های بزرگ و مطرح که برندهای معتبر و به نامی را در جهت مراقبت از پوست تولید و عرضه می نمایند. از روغن این دانه گیاهی با ارزش، به عنوان یکی از مواد موثر اولیه برای تولید انواع محصولات مراقبتی پوست بهره می گیرند. خواص ضد باکتریایی و ضد التهابی و نیز وجود مواد آنتی اکسیدان قوی سبب شده است که از این روغن در طب سنتی به عنوان داروی مهمی در حفظ سلامت و شادابی پوست استفاده شود. استفاده از فرآوردهای صنعتی محصولات آرایشی بهداشتی به کلی مضر و ممنوع است و الزاما باید با توجه به نوع پوست از لحاظ چرب و یا خشک بودن صورت گیرد. در حالیکه استفاده از روغن ارده کنجد برای تمامی پوستهای چرب، خشک و یا مختلط میسر است. البته توصیه می شود از این روغن برای پوست های چرب با احتیاط استفاده شود. استفاده روغن ارده کنجد بر روی پوست به عنوان سم زدا، محافظت از اشعه مضر خورشید، خاصیت ضد التهابی، از بین بردن ضایعات قارچی و باکتری ها و بهبود زخم بسیار مفید می باشد. همچنین استفاده مداوم و صحیح آن برای درخشندگی و لطافت پوست در طب سنتی توصیه گردیده است. در کشورهای آفریقایی از روغن ارده کنجد به عنوان کرم ضد آفتاب قوی برای محافظت از پوست در برابر اثرات مضر ناشی از اشعه های خورشیدی استفاده می شود. این روغن همچنین برای محافظت پوست از اثر نیش پشه ها در این مناطق کاربرد دارد.
خواص روغن کنجد برای پوست و مو:
روغن کنجد به سلامت مو کمک می کند:
روغن کنجد نیز مانند روغن بادام یک تقویت کننده و حالت دهنده بی نظیر برای مو است و از خارش پوست سر جلوگیری کرده و شوره سر را کاهش می دهد. روغن کنجد را با روغن نارگیل مخلوط کرده و به مو بزنید.
روغن کنجد جوان کننده پوست:
روغن کنجد غنی از آنتی اکسیدان و ویتامین E است و از علائم متداول پیری پوست جلوگیری می کند. چربی موجود در این روغن یک آنتی اکسیدان قوی است که مانع ایجاد چین و چروک و خطوط ریز پوست می گردد. می توان برای ماساژ از این روغن به صورت موضعی نیز استفاده کرد. آن را به پوست زده و به مدت چهار تا پنج دقیقه ماساژ دهید تا پوست را جوان تر جلوه دهید. پوست نرم و مرطوب روغن کنجد با مواد مغذی، اسیدهای چرب و ویتامین هایی مثل ویتامین E می تواند نقش یک کرم عالی مرطوب کننده و نرم کننده را برای هر نوع پوستی بازی کند. روغن کنجد در درجه های مختلف تصفیه، در بازار وجود دارد و اگر بخواهید این روغن را به صورت خالص استفاده کنید، بد نیست با چند قطره گلاب یا اسانس مورد علاقه تان آن را معطر کنید. چند قطره از این روغن می تواند حین حمام یا بعد از آن کل پوست بدن را نرم و مرطوب کند و همچنین این روغن به دلیل خاصیت ترمیم کنندگی، بهترین درمان برای رفع چروک و ترک زانو، ترک آرنج و ترک پاشنه پا است. استفاده ی روزانه از روغن کنجد، پوست خشک این قسمت ها را نرم و ترمیم کرده و دیگر نیازی به درمان دارویی نخواهد بود.
استفاده از روغن کنجد به عنوان ضدآفتاب
در میان مواد طبیعی، گیاهان اندکی وجود دارند که بتوانند مانع تاثیر اشعه ی مضر آفتاب بر پوست شوند. در این میان روغن کنجد این خاصیت شگفت آور را دارد و می تواند کار یک کرم ضدآفتاب موثر را انجام دهد! ویتامین E و آنتی اکسیدان های موجود در روغن کنجد نمی گذارند آفتاب، رد خود را با لک و چروک ها روی پوست صورت و بدن تان حک کند. همین ویژگی این روغن را تبدیل به روغن جوانی پوست کرده است. مصرف مداوم روغن کنجد به جای کرم دست و صورت، مصداق یک تیر و دو نشان است، چون همزمان با نرمی پوست، مانع پیری زودرس آن نیز می گردد.
خواص شگفت انگیز روغن کنجد برای پوست
روغن کنجد از دانه های گیاه کنجد گلدار، با نام علمی Sesamum indicum گرفته می شود. خاستگاه این گیاه شرق آفریقا و هندوستان است، اما در حال حاضر در بیشتر کشورهای جهان کشت می شود. روغن کنجد به دلیل داشتن طعم دلچسب و دلپذیر و مقادیر بالای چربی های غیر اشباع (اسیدهای چربی که در دمای اتاق به شکل مایع هستند و در ساختار خود یک یا چند پیوند دوگانه دارند)، یکی از محبوب ترین روغن ها برای پخت و پز است.
روغن کنجد حاوی چه مواد مغذی می باشد؟
روغن کنجد حاوی ویتامین E است که می تواند به محافظت از سلول های پوست در برابر آسیب های ناشی از عوامل محیطی، مانند اشعه فرابنفش نور خورشید، آلودگی هوا و سموم، کمک کند.
این روغن حاوی ترکیبات فنلی متعددی است که به آن خاصیت آنتی اکسیدان و ضد التهابی بخشیده است. این ترکیبات عبارتند از
- توکوفرول
- پینورزینول
- سزامین
- سزامولین
- سزامینول
- سزامول
این روغن همچنین حاوی چندین اسید چرب ضروری است. این اسیدها مرطوب کننده های موثری هستند که می توانند به انعطاف پذیری، نرمی و آبرسانی پوست شما کمک کنند.
- اسید اولئیک
- اسید پالمیتیک
- اسید استئاریک
- اسید لینولئیک
آیا استفاده از روغن کنجد برای پوست بی خطر است؟
استفاده از روغن کنجد برای بیشتر افراد بی خطر است. با توجه به اینکه هر ماده ای می تواند سبب بروز واکنش حساسیتی (به ویژه در افرادی که پوست حساسی دارند) شود، بهتر است پیش از استفاده، آن را روی پوست خود امتحان کنید.
برای انجام آزمایش حساسیتی پوست (پچ تست)، مراحل زیر را دنبال کنید.
- بخش بالایی داخل بازو (نزدیک آرنج) خود را شسته و خشک کنید.
- مقدار کمی روغن کنجد را با استفاده از یک تکه پنبه تمیز روی آن مالش دهید.
- به مدت ۲۴ساعت، روی آن را با یک پد گاز بپوشانید.
- چنانچه احساس سوزن سوزن شدن یا خارش کردید، پد را برداشته و پوست تان را بشویید و دیگر از روغن کنجد به این منظور استفاده نکنید.
- اگر احساس سوزش نداشتید و پوست تان حساسیت نشان نداد، اجازه دهید پد گاز ۲۴ ساعت روی پوست تان باقی بماند و سپس آن را بردارید.
- چنانچه بعد از ۲۴ ساعت، پوست تان واکنشی (قرمزی و سوزشی) نشان ندهد، احتمالا به روغن کنجد حساسیت ندارید و می توانید به راحتی و به مقدار زیاد آن را روی پوست خود استفاده کنید.
توجه داشته باشید، در صورتی که به دانه کنجد حساسیت دارید، نباید از روغن آن نیز استفاده کنید.
پاکسازی پوست با روغن کنجد
روغن کنجد مثل بسیاری از روغن های گیاهی دیگر، خاصیت سم زدایی دارد و می تواند سموم روی پوست را در خود حل کرده و پوست را به صورت عمیق تمیز کند. با ترکیب مقداری روغن کنجد و شکر و یک ربع زمان برای ماساژ، می توانید پوست صورت و بدن تان را از شر عمیق ترین آلودگی ها رها کنید.
ترمیم آسیب ها
روغن کنجد به سرعت از طریق پوست جذب شده و همه ی خواص خود را به بدن و پوست و مو می رساند. مواد مغذی موجود در این روغن را با روغن های گیاهی دیگری مثل زیتون و آفتابگردان چند برابر کرده و به پوست خود، خصوصا در بخش های آسیب دیده بمالید. این روغن با تسهیل گردش خون در پوست، پاک سازی سلول های مرده و تقویت پوست جدید، آسیب های مختلف پوستی را از بین می برد.
ضد باکتری
جالب است بدانید که این روغن یک ضدباکتری طبیعی است. برای همین پوست ملتهب از عفونت های قارچی یا باکتریایی هم از تصمیم شما برای استفاده ی منظم از روغن کنجد استقبال می کنند. اگرچه محصولات خالص گیاهی ریسک مصرف بسیار کمتری در مقایسه با محصولات شیمایی دارند. با این حال قبل از استفاده از این روغن برای هر کاربردی، مقدار کمی از آن را روی دست بمالید. اگر حساسیتی به آن نداشتید، این روغن را وارد چرخه ی محصولات بهداشتی و زیبایی روزانه تان کنید.
مضرات روغن کنجد
وزن ناسالم:
این دانه های سبک، دارای کالری و چربی اشباع بالایی هستند. ۱۰۰ گرم دانه کنجد که فقط یک مشت دانه سالم یا پودر آن است، ۵۹۰ کالری دارد. همین مقدار کنجد، ۸ گرم چربی اشباع دارد که حدود ۴۰ درصد مصرف مجاز روزانه را تشکیل می دهد. بنابراین، گنجاندن دانه کنجد در رژیم غذایی می تواند باعث افزایش وزن ناسالم شود.
سرطان روده:
مصرف منظم کنجد در مقادیر زیاد می تواند به روده بزرگ آسیب برساند. محققان دریافتند که خوردن ۱۵ نانوگرم کنجد در روز می تواند باعث التهاب روده بزرگ شود که به بیماری های کشنده ای مانند سرطان روده بزرگ می انجامد. این یکی از خطرناک ترین مضرات کنجد است زیرا می تواند باعث مرگ شود.
دیورتیکولیت:
کنجد می تواند با ایجاد دیورتیکولیت، بر سلامت روده بزرگ تاثیربگذارد. این یک مشکل خاص پزشکی است که باعث ایجاد کیسه های دردناکی در دیواره داخلی روده بزرگ می شود. این باعث انقباض، درد شکمی، یبوست و غیره می شود. بنابراین، مصرف کنجد خود را متعادل کنید تا نیازی به جراحی نباشد.
واکنش های حساسیتی:
حساسیت، یکی دیگر از مضرات مصرف کنجد است. اگر به کنجد حساسیت داشته باشید، چه با مصرف دانه کنجد کامل چه روغن آن، احتمال زیادی دارد که به حساسیت های مختلف دچار شوید (مانند مشکلات گوارشی، التهاب چشم، آبریزش بینی، آسم و غیره). بنابراین، در چنین موقعیتی، از مصرف کنجد خودداری کنید.
آنافیلاکسی:
آنافیلاکسی، یک آلرژی شدید است که به دلیل مصرف کنجد به وجود می آید. تمام بدن تحث تاثیر این واکنش حساسیتی شدید و سریع قرارمی گیرد. این باعث خس خس، افت فشار خون، گرفتگی سینه و غیره می شود و گلو و مجاری تنفسی فرد را مسدود می کند.