بیماری سلیاک و راههای درمان آن

سلیاک چیست ؟

یماری سلیاک، نوعی بیماری گوارشی است که به پرزهای روده کوچک آسیب می رساند و سبب اختلال در جذب مواد مغذی می شود. افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند پروتئینی به نام گلوتن را که در گندم، جو، چاودار و احتمالاً جودو سر وجود دارد، نمی توانند تحمل کنند. زمانی که بیماران مبتلا به سلیاک، غذاهای حاوی گلوتن مصرف می کنند، سیستم ایمنی بدن آن ها پاسخی را به صورت تخریب روده کوچک صادر می کند.

علائم بیماری سیلیاک

• درد و گرفتگی در شکم
• کاهش وزن
• کسالت
• درد استخوان یا مفاصل
• بی طراوتی پوست و نازک شدن مو
• قرار گرفتن در معرض سوء تغذیه به دلیل اختلال در جذب مواد مغذی
• اضطراب و تغییر در خلق و خو
• بی حسی دست ها و پاها
• بی خوابی و اختلال در خواب
• تشنج
• بی نظمی در قاعدگی، سقط جنین و ناباروری

علل و عوامل سیلیاک

بیماری سلیاک نوعی اختلال خودایمنی است. وقتی شخصی با این مشکل گلوتن مصرف می کند، سلول ها و سیستم ایمنی او فعال می شود و به روده ی کوچک حمله و آن را تخریب می کند. در واقع، سیستم ایمنی به اشتباه به پُرزهای روده کوچک حمله می کند. در نتیجه پرزها ملتهب و فشرده می شوند و از بین خواهند رفت. پس روده ی کوچک دیگر قادر به جذب مواد مغذی به طور مؤثر نخواهد بود و عوارض جانبی و مشکلاتی در پیش خواهد بود.

برخی شرایط دیگر که خطر بروز بیماری سلیاک را افزایش می دهند

• لوپوس (نوعی بیماری خودایمنی)
• آرتریت روماتوئید
• دیابت نوع 1
• اختلالات تیروئید
• بیماری کبدی خود ایمنی
• بیماری آدیسون (نارسایی غده فوق کلیوی)
• سندرم شگرون (نوعی اختلال التهابی وابسته به دستگاه ایمنی)
• سندروم داون
• سندرم ترنر (ناشی از فقدان کامل یا نسبی کروموزوم x دوم در زنان)
• عدم تحمل لاکتوز
• سرطان روده
• لنفوم روده

راههای تشخیص بیماری سلیاک

پزشک برای تشخیص این بیماری معمولا پرسش هایی مطرح می کند و از علائم و نشانه های فرد می پرسد. ممکن است آزمایش هایی نیز برای تشخیص این بیماری صورت بگیرد:

آزمایش خون می تواند موارد زیر را نشان بدهد:

• آنتی بادی های آنتی گلیادین؛
• آنتی بادی های اندومیزیال؛
• آنتی بادی ضدترانس گلوتامیناز.

خون برای بررسی وجود آنتی بادی های علیه پپتید گلیادین دی آمیده (TTG) و گاهی اوقات وجود آنتی گلیادین (AGA) و آنتی بادی اندومیزیوم (EmA) بررسی می شود. تکه برداری محدودی نیز برای تشخیص بیماری سلیاک صورت می گیرد و پزشک برای نمونه برداری از لایه ی داخلی روده از آندوسکوپی کمک می گیرد. معمولا برای بالا بردن امکان تشخیص صحیح، چندین نمونه برداشته می شود.

درمان های خانگی بیماری سلیاک

روغن ماهی: روغن ماهی یک درمان موثر برای بیماری سلیاک است زیرا مانند یک لایه پوششی در روده ها عمل می کند و نمی گذارد التهابی در آن جا ایجاد شود. اگر به طور اتفاقی گلوتن را در رژیم غذایی خود داشتید، برای جلوگیری از عواقب آن، می توانید روغن ماهی مصرف کنید.

عصاره برگ زیتون: عصاره برگ زیتون برای درمان افراد مبتلا به سلیاک به کار می رود زیرا توانایی تنظیم و کمک به عملکرد صحیح سیستم ایمنی بدن را دارد. این روغن به کاهش واکنش های خودایمنی در روده کوچک کمک می کند

بابونه: بابونه سرشار از آنتی اکسیدان است که بسیاری از بیماری ها را درمان می کند. به ویژه، بابونه برای درمان افراد مبتلا به سلیاک به کار می رود زیرا به کاهش التهاب در دستگاه گوارش و همچنین کاهش ناراحتی معده کمک می کند.

چای دم اسبی: اگرچه این مورد خیلی در میان درمان های خانگی رایج نیست اما مانند یک تقویت کننده عمل کرده و قدرت و طاقت دستگاه گوارش را بالا می برد. این چای، حساسیت دستگاه گوارش به گلوتن را کاهش می دهد. بنابراین احتمال تشدید شدن سلیاک با گلوتن، کاهش می یابد.

آلوئه ورا: آلوئه ورا یک درمان شناخته شده برای بسیاری از بیماری هاست چرا که آنتی اکسیدان دارد. این گیاه، خاصیت ضد التهابی دارد که برای درمان بیماران مبتلا به سلیاک ضروری است. می توانید آن را روزانه به صورت آبمیوه بخورید تا تحریکات دستگاه گوارش را کاهش دهد.

گل مهر طلا: گل مهر طلا توانایی تقویت سیستم ایمنی بدن را داشته و دارای خواص ضد باکتری نیز هست. این گیاه، فرآیند درمان را تسریع کرده و درد بیماران مبتلا به سلیاک را کاهش می دهد. به هرحال، بهتر است از گل مهر طلا تحت نظارت پزشک استفاده کرد.

پاپریکا: پاپریکا که سرشار از ویتامین C است برای سلامت انسان بسیار مفید است. پاپریکا دارای خواص ضد التهابی نیز هست که دستگاه گوارش افراد مبتلا به سلیاک را تسکین می دهد.

ماست : ماست برای بیماران مبتلا به سلیاک مفید است و به آن ها توصیه می شود که مصرف ماست خود را بیشتر کنند. ماست، توانایی درمان تحریکات دستگاه گوارش را دارد. همچنین می تواند رشد باکتری های ضروری را افزایش داده و فرآیند درمان را تسریع کند.

روغن پامچال شب: مطالعه ای که اخیرا انجام شده است این مسئله را بیان می کند که روغن پامچال درمان ایده آلی برای سلیاک است و از گسترش بیماری نیز جلوگیری می کند. روغن پامچال برای بیماران مبتلا به سلیاک و حتی افرادی که به آن مبتلا نیستند مفید است زیرا توانایی کاهش احتمال ابتلا به این بیماری را دارد.

ترشی زنجبیل: ترشی زنجبیل را به راحتی می توان در خانه درست کرد. این ماده خواص ضد التهابی دارد که برای درمان پرزهای آسیب دیده در افرد مبتلا به سلیاک ضروری است. زمانی که ترشی زنجبیل مصرف می کنید، احساس آرامشی را تجربه می کنید که فرآیند درمان را تسریع می کند.

تنتور آگریمونیا: آگریمونیا خواص درمانی زیادی دارد و برای درمان افراد مبتلا به سلیاک مناسب است زیرا خواص ضد التهابی دارد. آگریمونیا درمانی عالی برای بسیاری بیماری ها و مشکلات مربوط به سلامتی است. این ماده اغلب به عنوان درمان خانگی به کار می رود چرا که به وفور یافت می شود.

اکیناسه : اکیناسه یک درمان موثر برای سلیاک است زیرا خواص ضد باکتری و ضد التهابی دارد که برای درمان بیماری ضروری هستند. به هرحال، بهتر است آن را تحت نظارت پزشک مصرف کنید.

سخن آخر

• اگر اسهال و یا ناراحتی گوارشی دارید که بیش از دو هفته طول کشیده، با پزشک خود مشورت کنید.
• اگر کودکتان رنگ پریده، کج خلق و یا ناتوان در رشد است و مدفوع بد بو دارد با پزشکش مشورت کنید.
• دقت کنید که قبل از اینکه رژیم بدون گلوتن را امتحان کنید، با پزشک خود مشورت کنید.
• این بیماری در خانواده ها ارثی است. اگر فردی در خانواده شما این شرایط را دارد، از پزشک خود بپرسید که آیا باید تست بدهید یا خیر.

نکته : در حال حاضر تنها راه درمان رعایت رژیم غذایی فاقد گلوتن برای تمام عمر است که البته رعایت رژیم باید با دقت و حساسیت زیادی و تحت نظر مشاور تغذیه صورت گیرد.پژوهشهای زیادی در جهان روی روشهای درمان نوینی در حال انجام است اما هنوز راه درمانی دیگری جایگزین رژیم نشده است.