سفید شدن زبان همان حالتی است که انگار لایه ای سفید مایل به خاکستری سطح زبان را می پوشاند. این لایه، بخشی یا تمام سطح زبان را می پوشاند. دلایل مختلفی برای سفید شدن زبان وجود دارد و هریک هم درمانی مخصوص به خود دارد. اگر شما هم چنین مشکلی دارید باید بدانید که معمولا برای این موضوع جای نگرانی وجود ندارد اما در موارد نادری هم سفیدی زبان ناشی از مشکلاتی خیلی جدی است.
دلایل سفید شدن زبان
اصلی ترین علت سفیدی زبان، عدم رعایت بهداشت دهان است. در صورت عدم رعایت بهداشت، برآمدگی های کوچک روی سطح زبان موسوم به جوانه چشایی یا پاپیلای زبان می توانند متورم و ملتهب بشوند. مواد مختلفی مانند تکه های ریز غذا، جرم ها، سلول های مرده و مواد کوچک می توانند در میان جوانه های چشایی پنهان و باعث سفید شدن زبان بشوند. ازجمله مشکلات بهداشتی که باعث سفیدی زبان می شود، باید به موارد زیر اشاره کرد:
- خشکی دهان که ناشی از نفس کشیدن و خوابیدن با دهان باز است؛
- درست مسواک نزدن و عدم استفاده از نخ دندان؛
- تمیز نکردن زبان؛
- دی هیدراته شدن یا کم آبی بدن؛
- تحریک زبان با لبه های تیز دندان، دندان مصنوعی و پروتز یا براکت های ارتودنسی؛
- مصرف منظم الکل؛
- مصرف، کشیدن و جویدن تنباکو.
رعایت نکات بهداشتی دهان برای همه ضروری است و مانع از ایجاد سفیدی در زبان می شود اما با این حال، برخی از افرادی که این نظافت را هم رعایت می کنند باز دچار سفید شدن دندان هستند که ریشه ای دیگر دارد:
خزه پوستی دهانی
خزه پوستی دهان یا لیکن پلان دهانی (Oral lichen planus)، نوعی التهاب است که باعث ایجاد تکه های سفید و ضخیمی روی زبان و در دهان می شود. این تکه های سفید همراه با نشانه های دیگری مثل زخم معده یا درد در نواحی گونه و لثه همراه است.
لوکوپلاکی
لوکوپلاکی هم باعث ایجاد تکه های ضخیم و سفید روی زبان می شود. الکل و تنباکو معمولا باعث این سفیدی می شوند. علاوه بر تنباکو، تحریک شدن با دندان مصنوعی یا مشکلات التهابی نیز می توانند عامل سفیدی زبان بشوند. تکه های سفیدی که لوکوپلاکی روی زبان ایجاد می کند معمولا بی خطرند اما در بعضی موارد نادر هم این موضوع باعث بروز عوارض جانبی جدی می شود. بنابراین پزشک باید همیشه لوکوپلاکی را در فرد بررسی کند و به تشخیص درستی درباره ی آن برسد.
برفک دهان
برفک دهانی هم عامل دیگری برای سفید شدن زبان است. برفک ناشی از عفونت قارچی است که قارچ کاندیدیاز در زبان ایجاد می کند. تکه های سفیدی که برفک در دهان و روی زبان ایجاد می کند معمولا سفید یا متمایل به سفید هستند و ممکن است مزه و طعم بدی هم به دهان بدهند. ضمن اینکه برفک دهان می تواند دردناک هم باشد بخصوص هنگام غذاخوردن یا نوشیدن مایعات. کسانی که سیستم ایمنی بدن شان ضعیف شده است، بیشتر در معرض ابتلا به برفک دهان هستند. به ویژه کسانی که تازه شیمی درمانی کرده اند یا مصرف آنتی بیوتیک داشته اند. عدم رعایت بهداشت دهانی و استفاده از دندان مصنوعی نامناسب هم منجر به این مشکل می شود. ممکن است برفک دهان به خاطر استنشاق داروهای کورتیکواستروئیدی آسم (کورتون) هم ایجاد بشوند. برخی مشکلات دیگر مانند دیابت هم می تواند عاملی برای برفک دهان باشد.
سفلیس
سفلیس هم یکی از انواع بیماری های مقاربتی است که در دهان علائمی مانند سفید شدن زبان ایجاد می کند. سفلیس باعث ایجاد تکه های سفید روی زبان و زخم در دهان می شود و نیاز جدی به درمان دارد.
5 دلیل برای زبان سبز رنگ
پیشگیری از سفیدی زبان
همیشه جلوگیری از سفید شدن زبان امکان پذیر نیست، با این حال، چند مورد وجود دارد که با رعایت آن ها می توانید شانس ابتلا به سفیدی زبان را کاهش دهید:
- مراجعه به دندانپزشک هر شش ماه برای معاینات دهانی.
- اجتناب از محصولات تنباکو و کاهش مصرف الکل.
- داشتن رژیم غذایی متنوع که حاوی مقدار زیادی میوه و سبزیجات تازه است.
- مناسب بودن سطح بهداشت دهان و دندان بسیار مهم است که شامل رعایت موارد زیر است:
- استفاده از مسواک نرم
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید
- مسواک زدن دندان ها دو بار در روز
- استفاده روزانه از دهانشویه حاوی فلوراید
- استفاده از نخ دندان حداقل یک بار در روز
